Tereza Klavenes körfəzi
Tereza Klavenes körfəzi — Laptevlər dənizində, Taymır yarımadasının şərq sahillərində yerləşən körfəz. Xatanqa körfəzindəndən 75 km şimalda yerləşir. Buxtanın uzunluğu 40 km, eni isə 13 km -dir. Ən dərin yeri 40 metrdir. Qərbdə Lasinus yarımadası ilə Sims körfəzi ayrılır. Şərqində Vilkiski arxipelaqı və Komsomol həqiqəti adaları yerləşir. İlin böyük qismi buzla örtülüdür. Ətrafında tundra bitkiləri yayılmışdır. Buxtanın sahil bölgəsi Böyük Arktik qoruğu ərazisinə daxildir. Buxtaya çoxlu sayda çaylar axır. İnzibati cəhətdən buxtanın böyük hissəsi Rusiya Federasiyası Krasnoyarsk diyarı ərazisinə daxildir.
| Tereza Klavenes körfəzi | |
|---|---|
| rus. Залив Терезы Клавенес | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Tip | Körfəz |
| Dərin yeri | 40 m |
| Yerləşməsi | |
| 77°07′00″ şm. e. 105°15′00″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Rusiya |
| Akvatoriyası | |
|
|
|
|
|
|
.jpg)
Tarixi
redaktə1736-cı ildə Vasili Vasileviç Pronçişev tərəfindən uzaq məsafədən kəşf edilmişdir. O, səhvən körfəzi Taymır çayının mənsəbi hesab etmişdir. 1740-cı ildə isə Xariton Laptevin ekspedisiyası tərəfindən bölgədən keçilsədə ziyarət etməmişdir[1]. 1741-ci ildə şimala səfəri zamanı Semyon Çelyuskin körfəzi ziyarət etmişdir. Ancaq ona ad verməmişdir. 1918-1919-cu illərdə Roald Amundsennin zərurətdən sahillərində qışlamaq məcburiyyətində qalması ilə əlaqədar tam olaraq tətqiq edilmişdir. O, körfəzi tanışı Tereza Klavenesin şərəfinə adlandırır. Tereza Klavenesin kim olması barədə dəqiq məlumat yoxdur. Bəzi məlulatlara görə bu qadın Fram gəmisini maliyyələşdirən komitənin rəhbəri olmuşdur.
YERİNİN TƏSVİRİ
Tereza Klavenes körfəzi, Taimyr yarımadasının şimal-şərq ucunun sahillərini yuyaraq, Laptev dənizinin çoxsaylı körfəzlərindən biridir. Körfəzin uzunluğu 40 kilometrə, eni isə təxminən 16-a yaxındır. Körfəzin ən dərin hissəsi, kiçik adalar və şallarda çoxdur, buxtanın sahələri yumşaq, bataqlıqdadır, seyrək tundra bitkiləri ilə örtülmüşdür. İlin çox hissəsi buxtanı buzla örtür. Körfəzin sahil hissəsi Böyük Arktika Qoruğunun bir hissəsidir.
İlk dəfə Vasili Pronchiçevin ekspedisiya üzvləri 1736-cı ildə körfəzi gördülər, lakin kəşfiyyatçı gəmi keçdi və səhvən Taimyra çayının ağzında buğa səhv edildi. Xariton Laptevin ekspedisiyası körfəzin varlığını bilirdi, lakin ətraflı araşdırmadı. Başqa bir məşhur qütb tədqiqatçısı Semyon Chelyuskin 1741-ci ildə buxtanın sahillərini gəzdi, ancaq buğa heç bir ad təyin etmədi.
Körfəzin ətraflı öyrənilməsi 1918-1919-cu illərin qışında Rwald Amundsen ekspedisiyasının üzvləri tərəfindən aparılmışdır. Bu, məcburi bir tədbir idi, çünki Norveç naviqatorunun gəmisi ona yaxın olmayan buzda donmuşdu. Körfəzə adını verən - Amundsen məşhur dost qütblü "Fram" gəmisini dəstəkləyən komitəyə rəhbərlik edən dostu Teresa Klavenesin şərəfinə.
İstinadlar
redaktə- ↑ "Записки Харитона Лаптева — ivki.ru/kapustin/ — Арктика Антарктика Филателия". 2012-02-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-12-06.