Tifon (mifologiya)

Tifon (yun. Τυφῶν, Τυφωεύς, Τυφάων sözün kökü τύφω feli mənası "tüstülənmək" deməkdir.) yunan mifologiyasında[4] nəhəng yerin alov qüvvəsinin şəxsləşdirilmiş adı, Geyanın Tartardan olan oğlu.

Tfon
Mifologiya Yunan
Adının izahı Tüstülənmək
Yunanca adı Τυφῶν, Τυφωεύς, Τυφάων
Cinsi kişi[d]
Atası Tartar
Anası Geya
Uşaqları
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Doğulması redaktə

Nəhənglərin məhv edilməsindən sonra hiddətə gələn Geya tanrılardan qisas almaq üçün Tartar ilə cütləşərək Kilikiyada Tifonu dünyaya gətirmiş olur. Bu dəhşətli məxluq Geyanın uşaqlarınin içində ən güclüsü və qadiri sayılırmış. Qurşağa qədər insan, ondan aşağı əjdaha cildli olan, bütün bədəni lələklərlə örtülmüş bu məxluqun çiyinlərindən yüzlərlə ilan başları, ayaqlarından isə gürzələr çıxarmış. Onun başı ulduzlara, bir əli qərbə və digər əli şərqə çatarmış. Tifon öküz kimi böyürər, aslan kimi nərildəyər və it kimi hürərmiş. Doğulmasından sonra tanrılar ondan qorxaraq heyvan cildlərinə girərək Misirdə gizlənirlər. tanrılardan təkcə Zevs və qızı ilahə Afina Tifonu ram etmək qərarına gəlirlər. Zevs uzaqdan Tifona ildrımlarla yaxın məsafədən isə Kronun orağı ilə həmlələr etdikdən sonra onunla əlbəyaxa olur. Tifon ilan ayaqları ilə Zevsin bədəninə sarılaraq orağı qopararaq onun əlinin və ayaqlarının vətərlərini yarır. Sonra onu Kilikiyaya gətirərək mağaraya atmış olur. Onun vətərlərini isə ayı dərisinə bükərək mağarada gizlədir. Zevsin bic oğlu Hermes və Egipan (Pan) vətərləri tapıb Zevsin bədəninə yerləşdirirlər. Təzədən qüvvə toplamış Zevs Tifona hücuma keçir. Uzun vuruşmadan sonra Yaralı Tifon qaçaraq Siciliya üz tutur. Zevs Etna dağını onun üzərinə aşırdaraq Tifonu məhv edir.

Tifon törəmələri redaktə

Tifonun yarı qadın və yarı ilan cildli Yexidna ilə cütləşməsindən köpək Orf, köpək Kerber, Lerney hidrası, Himera, Skilla, Hesperid almasını qoruyan əjdaha, Kolxidada qızıl qoyun dərisini qoruyan əjdaha və Prometeyin qaraciyərini yeyən qartal törənmişdirlər.

İstinadlar redaktə

  1. Любкер Ф. Inferi (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 661–663.
  2. 2,0 2,1 Любкер Ф. Typhoeus (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 1429.
  3. Любкер Ф. Chimaera (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 281.
  4. Мифы народов мира. М., 1991–92. В 2 т. Т.2. С.514–515, Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.3. С.447–448

Mənbə redaktə

Xarici keçidlər redaktə

Həmçinin bax redaktə