Tifon (mifologiya)
Tifon (yun. Τυφῶν, Τυφωεύς, Τυφάων sözün kökü τύφω feli mənası "tüstülənmək" deməkdir.) yunan mifologiyasında[4] nəhəng yerin alov qüvvəsinin şəxsləşdirilmiş adı, Geyanın Tartardan olan oğlu.
Tfon | |
---|---|
Mifologiya | Yunan |
Adının izahı | Tüstülənmək |
Yunanca adı | Τυφῶν, Τυφωεύς, Τυφάων |
Cinsi | kişi[d] |
Atası | Tartar |
Anası | Geya |
Uşaqları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Doğulması
redaktəNəhənglərin məhv edilməsindən sonra hiddətə gələn Geya tanrılardan qisas almaq üçün Tartar ilə cütləşərək Kilikiyada Tifonu dünyaya gətirmiş olur. Bu dəhşətli məxluq Geyanın uşaqlarınin içində ən güclüsü və qadiri sayılırmış. Qurşağa qədər insan, ondan aşağı əjdaha cildli olan, bütün bədəni lələklərlə örtülmüş bu məxluqun çiyinlərindən yüzlərlə ilan başları, ayaqlarından isə gürzələr çıxarmış. Onun başı ulduzlara, bir əli qərbə və digər əli şərqə çatarmış. Tifon öküz kimi böyürər, Şir kimi nərildəyər və it kimi hürərmiş. Doğulmasından sonra tanrılar ondan qorxaraq heyvan cildlərinə girərək Misirdə gizlənirlər. Tanrılardan təkcə Zevs və qızı ilahə Afina Tifonu ram etmək qərarına gəlirlər. Zevs uzaqdan Tifona ildrımlarla yaxın məsafədən isə Kronun orağı ilə həmlələr etdikdən sonra onunla əlbəyaxa olur. Tifon ilan ayaqları ilə Zevsin bədəninə sarılaraq orağı qopararaq onun əlinin və ayaqlarının vətərlərini yarır. Sonra onu Kilikiyaya gətirərək mağaraya atmış olur. Onun vətərlərini isə ayı dərisinə bükərək mağarada gizlədir. Zevsin bic oğlu Hermes və Egipan (Pan) vətərləri tapıb Zevsin bədəninə yerləşdirirlər. Təzədən qüvvə cəmləmiş olan Zevs Tifona hücuma keçir. Uzun döyüşdən sonra Yaralı Tifon qaçaraq Siciliyaya üz tutur. Zevs Etna dağını onun üzərinə aşırdaraq Tifonu məhv edir.
Tifon törəmələri
redaktəTifonun yarı qadın və yarı ilan cildli Yexidna ilə cütləşməsindən köpək Orf, köpək Kerber, Lerney hidrası, Hemera, Skilla, Hesperid almasını mühafizə edən əjdaha, Kolxidada qızıl qoyun dərisini mühafizə edən əjdaha və Prometeyin qaraciyərini yeyən qartal törənmişdirlər.
İstinadlar
redaktə- ↑ Любкер Ф. Inferi (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 661–663.
- ↑ 1 2 Любкер Ф. Typhoeus (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 1429.
- ↑ Любкер Ф. Chimaera (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 281.
- ↑ Мифы народов мира. М., 1991–92. В 2 т. Т.2. С.514–515, Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.3. С.447–448
Mənbə
redaktə- Греческая Мифология, Катерина Серви, EKDOTİKE ATHENON, Афины 2007 ISBN 960-213-378-3, ISBN 978-960-213-378-1
- Софиа Сули, Греческая Мифология, Издателство Михалис Тубис А.О., 1995 ISBN 960-540-118-5
- Panaghiotis Christou, Katharini Papastamatis, Griechische Mythologie, 2008 ISBN 978-88-476-2283-8