Yatalaq, qarın yatalağı və ya tif (yun. tûphos) - yalnız insan orqanizmində rast gəlinən, Salmonella Typhi bakteriyasının yaratdığı infeksion xəstəlik. Qızdırma, baş ağrısı və səpgilərlə müşahidə edilir. Adətən, bu əlamətlər yoluxmadan 1-2 həftə sonra özünü göstərir.

Tifus
XBT-10-KM A75, A75.9, A75.0, A75.2, A75.1, A75.3
XBT-9-KM 081.0[1][2], 081.9[1][2], 080[1][2]
DiseasesDB 29240
MedlinePlus 001363
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tif sözü yunanca "tûphos" - "tüstü, duman, dumanlı" mənasını verir. Xəstəliyə yoluxanların ruh halını təsvir etmək üçün belə adlandırılmışdır. Xəstəlik haqqında ilk dəfə olaraq eradan əvvəl yunan alimi, həkimi Hippokrat məlumat verir.

Yayılması

redaktə

Əvvəllər ümumi - pandemiya şəklində olsa da, hal-hazırda nadir xəstəliklərdən hesab olunur. Xəstəliyin bəzi növləri Cənub-Şərqi Asiyada, YaponiyadaAvstraliyanın şimalında, bəziləri Afrikada, bəziləri isə tropiksubtropik enliklərdə yayılır.

Yoluxma səbəbi

redaktə

Xəstəliyə yoluxma səbəbi çirkli su və ya qida qəbul etmək, gigiyena qaydalarına riayət etməməkdir.

Müalicəsi

redaktə

Praktiki olaraq peyvəndi mövcud deyildir. Xəstəlik olan yerdən və ya xəstəliyi daşıyan insandan uzaq durmaqla və ya təsirini azaltmaqla müalicə edilir.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 Disease Ontology (ing.). 2016.
  2. 1 2 3 Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.