Tuluza və ya Tuluz (fr. Toulouse [tuˈluz], yerli tələffüz [tuˈluzə], oks. Tolosa [tuˈluzɔ], lat. Tolosa) — Fransanın cənubunda şəhər, Fransanın cənubunda Cənub-Pireneylər bölgəsinin, Ot-Qaron departamentinin və Tuluz şəhər dairəsinin paytaxtı. Fransanın ən böyük mədəni, elmi və sənaye mərkəzlərindən biri; əhalisinə görə ölkənin dördüncü şəhəri (427 min nəfər, 2004) (Paris, MarselLyondаn sonra).

şəhər
Tuluza
fr. Toulouse
oks. Tolosa
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb
43°36′16″ şm. e. 1°26′38″ ş. u.HGYO
Ölkə
Region Oksitaniya
Mer Jan-Luk Mudenk
Tarixi və coğrafiyası
İlk məlumat 106
Sahəsi
Mərkəzin hündürlüyü 156 m[4], 115 m[5], 263 m[5]
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 504.078 nəf. (1 yanvar 2021)[6]
Etnoxronim tuluz, tuluzlar[1]
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 31000[7], 31100[7], 31200[7], 31300[7], 31400[7], 31500[7]
Digər
mairie-toulouse.fr  (fr.)
Xəritəni göstər/gizlə
Tuluza xəritədə
Tuluza
Tuluza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şüarı — Per Tolosa totjorn mai, tərcüməsi "Tuluz üçün hər şeydən çoxlu".

Coğrafiyası

redaktə

Tuluza Atlantik Okeanı (250 km) ilə Aralıq dənizi (150 km) arasında Qaronna çayı sahillərində yerləşir. Tuluzada, Lanquedos və Qaronna kanalları Atlantik Okeanı ilə Aralıq dənizini birləşdirir. Şəhərin köhnə, böyük, sağ hissəsini Qaronna çayının sahili tutur. Şəhər orta əsrlərdən etibarən, meşə zolağı ətrafında genişlənmişdir. Əvvəldən burada Oksitan dili istifadə edilir. Tuluzanın sol sahildə - Sen-Sipreyen, arxasında isə müasir inkişaf yatağının bir sahəsi olan Mirai yerləşir.

419-cu ildən 507-ci ilə kimi Vestqot krallığı səltənətinin paytaxtı Tuluza olmuşdur.

508-ci ildə Tuluza, I Xlodviq başçılıq etdiyi franklar tərəfindən ələ keçirilir. Zaman-zaman Tuluza, müstəqil Aktivaniya krallığının paytaxtı oldu. 721-ci ildə Tuluza Saratinlərin mühasirəsinə qarşı çıxdı. 778-ci ildən Tuluza Fransanın cənubunu öz nəzarəti altında saxlayan, qrafların iqamətgahı idi.

Qalereya

redaktə

Qardaşlaşmış şəhərlər

redaktə

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. Словесное ударение на gramota.ru Arxivləşdirilib 2021-06-17 at the Wayback Machine; см. также здесь Arxivləşdirilib 2022-03-21 at the Wayback Machine
  2. 1 2 ArchINFORM (alm.). 1994.
  3. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière.
  4. https://it-ch.topographic-map.com/map-s538s8/Tolosa/?zoom=19&center=43.60429%2C1.44411&popup=43.60445%2C1.44405.
  5. 1 2 répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière, 2015.
  6. Populations légales 2021. Fransa Statistika və İqtisadi Araşdırmalar üzrə Milli İnstitutu, 2023.
  7. 1 2 3 4 5 6 Base officielle des codes postaux. La Poste, 2018.
  8. "Список городов-побратимов на официальном сайте Тулузы". 2015-10-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-24.

Mənbə

redaktə