UTP

UTP <yu-ti-pi>( ekranlaşmamış sarınmış cütlük) – ekranlaşdırıcı metal hörgüsü olmayan plastik örtüyə salınmış bir neçə sarınmış cüt naqildən ibarət nazik elastik kabel növü. 10Base-T tipli lokal şəbəkələrin kabel sistemlərində istifadə olunur.

Unshielded və shielded twisted pair kabel standartları

Cat  1: Hal-hazırda  TIA(Telecommunications  Industry Association)/EIA(Electronic  Industries  Alliance) tərəfindən tanınmır. Əvvəllər telefon POTS(Plain old telephone service), ISDN və qapı zəngi kabellənməsi üçün istifadə edilirdi.

Cat 2: Hal-hazırda TIA/EIA tərəfindən  tanınmır. Əvvəllər 4 Mbit/s Token  Ring şəbəkələrində istifadə olunurdu.

Cat 3: Hal-hazırda TIA/EIA-568-B tərəfindən  qəbul olunur,  16  MHz sürətindəki  şəbəkələrdə istifadə olunur. 10 Mbit/s Ethernet şəbəkələrində istifadə olunması ilə populyardır.

Cat 4: Hal-hazırda TIA/EIA tərəfindən tanınmır. 20 MHz sürətində işləmə qabiliyyəti var və 16 Mbit/s Token Ring şəbəkələrində geniş istifadə olunmuşdur.

Cat 5: Hal-hazırda  TIA/EIA  tərəfindən  tanınmır. 100  MHz sürətində işləmə qabiliyyəti  var və 100  Mbit/s  Ethernet şəbəkələrində istifadə olunmuşdur.  1000BASE-T  Gigabit  Ethernet üçün uyğun deyildir.

Cat 5e: Hal-hazırda  TIA/EIA-568-B  tərəfindən  qəbul olunur. 100  MHz sürətində işləmə qabiliyyəti var. 100 Mbit/s və Gigabit Ethernet şəbəkələrində istifadə olunur.

Cat 6: Hal-hazırda  TIA/EIA-568-B  tərəfindən  qəbul olunur. 250  MHz sürətində işləmə qabiliyyəti var. 5 və 5e-dən daha güclüdür.

Cat 6a: 10 Gbit/s şəbəkələri üçün kabel standartıdır(hazırlanmaqdadır).

Cat 7:  ISO/IEC  11801 üçün  qeyri-rəsmi addır. Class F kabelləmə sinifi. Bu  standart individualdır və xüsusi hallarda istifadə olunur. 600 MHz sürətində işləmə qabiliyyəti var.

Kompüter şəbəkələrində 10 Mbit Ethernet vaxtlarında CAT3 kabel çox geniş istifadə edilmişdir.

Ədəbiyyat

• İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.