Uilyam Uilki Kollinz (ing. William Wilkie Collins, 8 yanvar 1824[1][2][…], London[1]23 sentyabr 1889[1][2][…], London[1]) — İngilis yazıçısı, dramaturqu, 27 romanın, 15 pyesin və 50-dən çox qısa hekayənin müəllifidir.[4]

Uilki Kollinz
ing. William Wilkie Collins
Doğum tarixi 8 yanvar 1824(1824-01-08)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 23 sentyabr 1889(1889-09-23)[1][2][…] (65 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi insult
Dəfn yeri
  • Kensal-Qrin qəbiristanlığı[d][3]
Fəaliyyəti yazıçı, jurnalist, romançı, dramaturq, şair-vəkil[d], advokat[d]
Əsərlərinin dili ingilis dili
İmza
wilkiecollins.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Wilkie Collins, 1850

Bioqrafiyası

redaktə

Uilki Kollinz 1824-cü il yanvarın 8-də Londonda məşhur landşaft rəssamı Uilyam Kollinzin ailəsində anadan olmuşdur [4]. Evdə təhsil almışdır, sonra xüsusi məktəbə daxil olmuşdur. Ailəsi ilə birlikdə İtaliyaFransada səyahət etdi, italyan və fransız dillərini öyrəndi.

17 yaşında orta məktəbi bitirdi və atasının təkidi ilə çay satan Antrobus & Co-da təcrübəçi kimi işə düzəldi. Orada beş il keçirdi, sonra Linkolnın İnn məhkəməsinə daxil oldu, 1851-ci ildə hüquqşünaslar korporasiyasının üzvü olaraq hüquq öyrənməyə başladı.

İlk romanı "İolani, ya da Taiti, olduğu kimi" 1843-cü ildə yazmışdır. Əsər 1845-ci ildə naşir tərəfindən rədd edildi və ilk dəfə 1999-cu ildə gün işığı gördü.

1847-ci ildə atasının ölümündən sonra Kollinz, «Uilyam Kollinzin həyatının xatirələri, eksvayr» adlı ilk kitabını nəşr etdi. 1850-ci ildə yazıçı Antoninanın ilk nəşr olunmuş romanı çap olundu. 1851-ci ildə gənc yazar Çarlz Dikkenslə görüşdü, onunla həyat boyu dost oldu. Kollinzin bir neçə əsəri əvvəlcə Dikkensin bütün il boyu və ev oxu jurnallarında dərc edilmişdir. Birlikdə bir neçə pyes və roman yaratdılar; həmmüəllifliklə yazılan əsərlərdən birincisi Dikkensin yazdığı proloqu olan "Fənər" pyesi idi.

Yaradıcılığı

redaktə
 
Ay daşı. İlk nəşr 1868. Titul

Kollinzin ən yaxşı və ən məşhur romanı olan Aydaşı (ing. Moonstone 1868), ilk ingilis detektiv romanı olduğuna inanılır. Psixoloji dəqiqliyi, məntiqi, romantik motivlərlə adətən "detektiv" düşüncə tərzi ilə fərqlənir; rəvayət alternativ olaraq fərqli personajlar adından aparılır.

Detektiv hekayə 1860-cı ildə yazılmış "Ağdakı qadın" romanında da mühüm rol oynayır.

Kollinzin sonrakı işləri tez-tez kritikdir. Beləliklə, "Ər və arvad" romanı (Man and Wife,, 1870) evlilik qanununun təkmilləşdirilməməsinə qarşı yönəldilmişdir; "Qanun və Xanım" (The Law and the Lady, 1875) - Şotlandiyada "sübuta yetirilməmiş günah yoxdur" hökmünə qarşı; Ürək və Elm (Heart and Science, 1883), məsələn, viviseksiya praktikasına aparan elmin tapınmasına qarşıdır. "Yeni Maqdalina" (The New Magdalen, 1873) və "Düşmüş yarpaqlar" (The Fallen Leaves, 1879) romanlarının qəhrəmanları "düşmüş" qadınlardı.

Seçilmiş əsərləri

redaktə
  • Ürəklər Kraliçası, qısa hekayələr toplusu (The Queen of Hearts) (1855-1859, hekayənin rusca tərcüməsi Mad Monkton, 'Brother Griffith’s Story of Mad Monkton və ya The Monkstons of Wincot Abbey, 2005)
  • İki boş çırağın tənbəl səyahəti, roman (The Lazy Tour of Two Idle Apprentices) (1857, Çarlz Dikkens ilə)
  • Ağdakı qadın, roman (1860, rusca tərcümə 1957)
  • Aydaşı, (The Moonstone), roman (1866; rusca tərcümə 1947)
  • Dalanda (No Thoroughfare, 1867, Çarlz Dikkens ilə, rusca tərcümə 1868)
  • Qanun və Qadın, roman (The Law and the Lady, 1875)
  • "Cavabım — yox" (I Say No), roman (1884, Rusca tərcümə 2012)

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 Гиленсон Б. А. Коллинз У.-У. // Краткая литературная энциклопедия (rus.). Москва: Советская энциклопедия, 1962. Т. 3.
  2. 1 2 3 4 Wilkie Collins // Encyclopædia Britannica (ing.).
  3. Find a Grave (ing.). 1996.
  4. 1 2 "Уилки Коллинз (Wilkie Collins)" (rus). fantlab.ru. 2022-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-15.

Ədəbiyyat

redaktə
  • История английской литературы, т. 2, в. 2, М., 1955.
  • Пирсон Х., Диккенс, М., 1963, с. 292—317.
  • Ellis S. М., Wilkie Collins, Le Fanu and others, Freeport, N. Y., 1968.
  • Marshall W. Н., Wilkie Collins, N. Y., 1970.

Xarici keçidlər

redaktə