Vətəndaş millətçiliyi

Vətəndaş millətçiliyi — vətəndaş millətinin dəyəri ətrafında qurulan və siyasi azadlıq, liberal demokratiya, siyasi plüralizm, tolerantlıq, tolerantlıq, bərabərlik və insan hüquqları kimi ənənəvi liberal dəyərlərə sadiq qalan millətçiliyin əhatəli forması[1][2][3][4].

Qartal, Amerikanın milli simvollarından biridir

Vətəndaş millətçiləri milli kimliyin dəyərini müdafiə edərək, insanların mənalı, muxtar həyat sürməsinin zəruri olduğunu[5] və demokratiyaların düzgün fəaliyyət göstərməsi üçün buna ehtiyac olduğunu müdafiə edirlər[6]. Vətəndaş millətçiliyi çox vaxt etnik millətçiliklə ziddiyyət təşkil edir.

Ernest Renan erkən vətəndaş millətçilərindən hesab olunur[7]

Vətəndaş milləti

redaktə

Vətəndaş milləti — müəyyən bir dövlətdə ortaq vətəndaşlıq ətrafında qurulmuş siyasi kimlikdir. Beləliklə, vətəndaş milləti onun dili və ya mədəniyyəti ilə deyil, vətəndaşlarının dəstəkləməyə söz verdiyi siyasi institutlar və liberal prinsiplər ilə müəyyən edilir. Vətəndaş millətinə üzvlük bu dəyərləri bölüşən hər kəs üçün açıqdır[8].

Nəzəri olaraq, vətəndaş xalqı və ya dövləti bir mədəniyyəti digərindən üstün tutmağa çalışmır[8]. Alman filosofu Yurgen Habermas iddia edirdi ki, liberal demokratik dövlətdə immiqrantlar qəbul etdikləri ölkənin mədəniyyətinə assimilyasiya edilməməli, ancaq ölkə konstitusiyasının prinsiplərini qəbul etməlidir[8].

Liberal millətçiliyin daha müasir tərifini Yuli Tamir özünün klassik Liberal Millətçilik kitabında və həmçinin onun daha yeni kitabında “Niyə Millətçilik” kitabında təklif edir. Hər iki kitab iddia edir ki, müasir demokratiyalar xalqın özünü idarə etməyə layiq siyasi varlıq kimi özünü müəyyən etməsinə imkan verən milli çərçivə olmadan yaşaya bilməz. Tamir həmçinin iddia edir ki, müasir rifah dövlətinin formalaşması millətin ümumi taleyi və ümumi baxışı paylaşan siyasi vahid kimi ideyasından asılı idi[8].

İstinadlar

redaktə
  1. Auer, Stefan (2004). Liberal Nationalism in Central Europe. Routledge Arxiv surəti 29 iyul 2020 tarixindən Wayback Machine saytında. p. 5. ISBN 1-134-37860-2. Retrieved 13 May 2017.
  2. Tamir, 1993
  3. Will Kymlicka. 1995. Multicultural Citizenship. Oxford University Press. 0-19-827949-3
  4. David Miller. 1995. On Nationality. Archived 1 June 2000 at the Wayback Machine Oxford University Press. ISBN 0-19-828047-5.
  5. Kymlicka, Will. 1995. Multicultural Citizenship. Oxford University Press. ISBN 0-19-827949-3. For criticism, see: Patten, Alan. 1999. «The Autonomy Argument for Liberal Nationalism.» Arxiv surəti 8 mart 2021 tarixindən Wayback Machine saytında Nations and Nationalism. 5(1): 1-17.
  6. Miller, David. 1995. On Nationality. Oxford University Press. ISBN 0-19-828047-5. For criticism, see: Abizadeh, Arash. 2002. American Political Science Review 96 (3): 495—509; Abizadeh, Arash. 2004. «Liberal Nationalist versus Postnational Social Integration.» Nations and Nationalism 10(3): 231—250.
  7. Ernest Renan. «What is a Nation?», 1882; cf. Chaim Gans, The Limits of Nationalism, Cambridge University Press, 2003, p. 11.
  8. 1 2 3 4 ANNA STILZ. «Civic Nationalism and Language Policy». Philosophy & Public Affairs. 37 (3): 257.

Ədəbiyyat

redaktə
  • Дегтярев А. К.. Гражданский национализм в российском обществе: имперский дискурс (Государственное и муниципальное управление. Ученые записки). 2014. 167–172.
  • Николаев С. Г., Атнашев В. Р.. Гражданский национализм в Российской Федерации (Россия в глобальном мире). 2016. 327–337.
  • Смит, Энтони Дэвид Стивен. Проблемы гражданского и этнического национализма // Этнос и политика: Хрестоматия. М.: Издательство УРАО. Авт.-сост. А. А. Празаускас. 2000.
  • Смит, Энтони Дэвид Стивен. Национализм и модернизм: Критический обзор современных теорий наций и национализма. М.: Праксис. 2004. ISBN 5-901574-39-7.
  • Rosenthal J. T. "Batson revisited in America's «New Era» of multiracial persons". Seton Hall Law Review (33). 2002.
  • Tamir, Yael (1993). Liberal Nationalism. Princeton University Press. ISBN 0-691-07893-9
  • Tamir, Yael (Yuli). "Not So Civic: Is There a Difference Between Ethnic and Civic Nationalism?". Annual Review of Political Science (ingilis). 22 (1). 2019: 419–434. doi:10.1146/annurev-polisci-022018-024059. ISSN 1094-2939.