Valeri Vladimiroviç Belenki (rus. Валерий Владимирович Беленький; 5 sentyabr 1969[1], Bakı) — SSRİ, AzərbaycanAlmaniyanı təmsil etmiş keçmiş gimnast. XXV Yay Olimpiya Oyunlarının qızıl və bürünc mükafatçısı, dördqat dünya çempionu. Valeri Belenkinin adı 2013-cü ildə Beynəlxalq Yəhudi İdman Şöhrət Zalına,[2] 2015-ci ildə isə Beynəlxalq Gimnastika Şöhrət Zalına daxil edilib.[3]

Valeri Belenki
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 5 sentyabr 1969(1969-09-05)[1] (55 yaş)
Doğum yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Boyu 1.63 sm
Gimnastika karyerası
Təmsil etdiyi ölkə
Gimnastika növü İdman gimnastikası
Klublar Silahlı qüvvələr (Bakı)
WKTV (Ştutqart)
Medallar

İdmançı karyerası

redaktə

Valeri Belenki 5 sentyabr 1969-cu ildə Bakıda yəhudi ailəsində anadan olub.[4] Gimnastikaya nisbətən gec, 10 yaşında başlayıb. İlk məşqçisi Aleksey Arekov olub.[3]

14 yaşında olarkən SSRİ yığmasına dəvət edilib.[5] 1989-cu ildə SSRİ yığmasının tərkibində dünya çempionu adını qazanıb.[6] Bir il sonra ABŞ-nin Sietl şəhərində keçirilmiş Xoş Məramlı Oyunlarda qollarda və halqalarda qızıl, at üzərində və sərbəst hərəkətlərdə gümüş, dayaqlı tullanmada isə bürünc medala sahib çıxıb.[5] 1991-ci il dünya çempionatında SSRİ yığmasının tərkibində komanda hesabında və at üzərində hərəkətlərdə qızıl medal qazanıb.[7][8] 1992-ci ildə İspaniyanın Barselona şəhərində baş tutmuş XXV Yay Olimpiya Oyunlarında Birləşmiş Komandanın tərkibində komanda hesabında qızıl, çoxnövçülük üzrə hərəkətlərdə isə bürünc medal qazanıb.[9]

Belenki o dövrlərdə Azərbaycanda Gimnastika Federasiyası olmadığından, 1994-cü ildə Almaniyanın Ştutqart şəhərinə köçmüş və bu ölkəni təmsil etməyə başlamışdır.[4] 1996-cı ildə ABŞ-nin Atlanta şəhərində keçirilmiş XXVI Yay Olimpiya Oyunlarında komanda birinciliyində və çoxnövçülük üzrə hərəkətlərdə mübarizə aparsa da, medal qazana bilməyib.[4] Bir il sonra İsveçrənin Lozanna şəhərində baş tutmuş dünya çempionatında at üzərində hərəkətlərdə qızıl medala sahib çıxıb.[10]

Məşqçi karyerası

redaktə

Belenki idmançı karyerasını bitirdikdən sonra Almaniyada qalıb və məşqçi kimi fəaliyyət göstərməyə başlayıb. Onun yetirmələrindən olan gimnast Marsel Nquen, 2012 London Yay Olimpiya Oyunlarınında paralel qollarda və çoxnövçülük üzrə hərəkətlərdə gümüş medal qazanıb.[3]

2020-ci ildə Almaniya millisinin baş məşqçisi olub.[11]

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 Olympedia (ing.). 2006.
  2. "Elected members". 2013-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-12-29.
  3. 1 2 3 "Valery Belenky - Azerbaijan // İghof.com//". 2022-10-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-08.
  4. 1 2 3 "Olimpiya çempionumuz canlı yayımda kövrəldi. // Oxu.az". 2021-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-11.
  5. 1 2 "Энциклопедия / Баку. История и жизнь: Спорт // Baku.ru". 2022-10-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-06.
  6. "1989 World Championships - Men's Team Results, by Gymnast URS/GDR/CHN/JPN // Gymn-forum.net". 2019-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-06.
  7. "1991 World Championships - Men's Team Results, by Gymnast URS/CHN/GER/JPN // Gymn-forum.net". 2022-10-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-08.
  8. "1991 World Championships - Men's EF // Gymn-forum.net". 2022-05-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-08.
  9. "Valeri Belenki // Mys.gov.az/". 2022-10-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-08.
  10. "1997 World Championships - Men's EF // Gymn-forum.net". 2022-05-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-11.
  11. "Valeri Belenki // Olympedia.org///". 2022-10-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-13.

Xarici keçidlər

redaktə