Vidadi Umudlu
Vidadi Umud oğlu Umudlu – AMEA Tarix İnstitutunun Azərbaycanın yeni tarixi şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, Dövlət Mükafatı Laureatı.
Vidadi Umudlu | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | İmişli, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı |
![]() ![]() |
Elm sahəsi | Tarix |
Elmi dərəcəsi | Tarix üzrə fəlsəfə doktoru (1996) |
Elmi adı | Aparıcı elmi işçi, dosent |
İş yeri | AMEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu |
Alma-mater | Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti |
Təhsili | Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti |
HəyatıRedaktə
Vidadi Umud oğlu Umudlu 1959-cu il fevralın 25-də İmişli rayonunun Otuzikilər kəndində anadan olmuşdur. 1976-cı ildə İmişli şəhər 1 saylı orta məktəbini müvəffəqiyyətlə bitirmişdir.
1976-1980 illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin tarix fakültəsində ali təhsil almışdır.
1980-1983 illərdə İmişli şəhər 2 saylı orta məktəbində tarix və ictimaiyyat müəllimi vəzifəsində çalışmışdır.
1984-cü ildə ailə vəziyyəti ilə əlaqədar olaraq Bakı şəhərinə köçmüşdür. 1984-cü ildə Azərbaycan Neft və Sənaye Universitetinin Fəlsəfə kafedrasında baş laborant, Azərbaycan tarixi kafedrasında isə saat hesabı müəllim vəzifəsində çalışmışdır. 1985-1989 illərdə Nizami rayonu mənzil idarəsində təşkilatçı-müəllim işləmişdir.
1990-cı ildən Azərbaycan MEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu “Azərbaycanın yeni tarixi” şöbəsində işləyir.
1989-1993 illərdə Azərbaycan MEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun qiyabi aspirantı olmuşdur. 1996-cı ildə “Şimali Azərbaycanın çar Rusiyası tərəfindən işğal olunması və müstəmləkəçilik əleyhinə mübarizə“ mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir. Müəllifin 30-a yaxın elmi əsəri Azərbaycan və Türkiyənin nüfuzlu nəşrlərində çap olmuşdur.
2012-ci ildə elm sahəsində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatını almışdır.[1]
Elmi əsərləriRedaktə
Kitabları
- Kuzey Azerbaycanın çar Rusyası tarafindan işğali ve sömürgeçilige karşı mücadele (1801-1826), Aktaran C.Yavan, Türk Dünyası Araşdırmaları sayı, 124, İstanbul, 2000, s.55-76; 1806-1813 yılları arasında halkın sömürgeçilige karşı mücadelesi – Gülistan anlaşması. Aktaran C.Yavan, Türk Dünyası Araştırmaları, sayı 127, İstanbul, 2000, s.115-128; Rusya ile İranın yapmış olduğu iki müharibe arasındakı devirde halkın sömürgeçilige karşı mücadilesi, Aktaran C.Yavan, Türk Dünyası Araştırmaları, sayı 128, İstanbul, 2000, s.151-162; İnzibati amirlik, iktisadi zülüm və manevi terör. Azerbeycan yeni isyanlar arefesinde. Aktaran C.Yavan, Türk Dünyası Araştırmaları, sayı 129, İstanbul, 2000, s. 95-113
- Şimali Azərbaycanın çar Rusiyası tərəfindən işğalı və müstəmləkəçilik əleyhinə mübarizə (1801-1828), Bakı, Elm, 2004.
- İRƏVAN XANLIĞI. Rusiya işğalı və ermənilərin Şimali Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi, Bakı, 2009, həmmüəllif
- THE İRAVAN KHANATE. The Russian occupation and the relocation of Armenians to the lands Nort-Azebaijan, Baku, 2010, həmmüəllif
- ИРЕВАНСКОЕ ХАНСТВО. Российское завоевание и переселение армян на земли Северного Азербайджана, Баку, 2010, həmmüəllif
- Hanatul Irevan: ocupatia rusă şı srtămutarea armenilor in teritoriilr din Azerbaidjanul de nord / Editați: Yagub Makhmudov. – Bükreş: 2011. – 612 p. (coautor).
- El kanato de Iravan: La ocupacion de Rusia y la reubicacion de los armenios hacia las tierras al norte de Azerbaiyan. Mexica: 2014 həmmüəllif, 635 səh.
- İRƏVAN XANLIĞI. Rusiya işğalı və ermənilərin Şimali Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi (ərəb dilində). Bakı: Azerbaijan, 2016, həmmüəllif, 600 səh.
- İRƏVAN XANLIĞI. Rusiya işğalı və ermənilərin Şimali Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi (italyan dilində). Bakı: Azerbaijan, 2015, həmmüəllif, 614 səh.
- İravan Hanlığı: Rusiya İşgali ve Ermenilerin Kuzey Azerbaycan Topraklarına Göç Ettirilmesi / Edit.: Yagub Mahmudov. – Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, 2018. – 568 s. (yazarlarından).
- Das Khanat Irevan. Russische Invasion und Umsiedlung der Armenier in die nordaserbaidschanischen Gebiete. 2020, Baku, Aserbaidschan (Mitautor)
Məqalələri
- Gəncə xanlığının işğalı, “Elm və həyat” jurnalı, Bakı, 1991
- Qarabağ xanlığının Rusiyaya ilhaq olunması tarixindən(1801-1806), Azərbaycan tarixi problemlərinin cavan tədqiqatçılarının ikinci respublika elmi konfransının məruzələri, Bakı, 1992
- Car-Balakən camaatlarının çar Rusiyası tərəfindən işğal olunması haqqında, Azərbaycan tarixi məsələlərinə həsr olunmuş elmi konfransın məruzələri, Bakı, 1992
- Rus işğalı ərəfəsində İrəvan xanlığının siyasi vəziyyətinə dair, Azərbaycan Elmlər Akademiyası aspirantlarının elmi konfransının materialları, Bakı, 1993
- Şəki və Şirvan xanlıqlarının Rusiya tərəfindən işğalı, Azərbaycan tarixinin problemləri, məqalələr toplusu, Bakı, 1993
- Rus işğalı ərəfəsində Şimali Azərbaycanın vəziyyətinə dair, Azərbaycan tarixi problemlərinin cavan tədqiqatçılarının üçüncü respublika elmi konfransının məruzələri, Bakı, 1995
- Qarabağ xanlığının Rusiyaya ilhaq olunması tarixindən(1801-1822), Azərbaycanda Demokratiyanın İnkişafı Fondunun Kürəkçay müqavilələrinə həsr olunmuş elmi konfransının materialları, Bakı, 1996
- Yermolov tarafindan Şeki, Şirvan və Karabağ hanlıklarının lağvi tarihinden, Türk Dünyası Tarih dergisi, İstanbul, 1998
- Kürəkçay müqavilələri tarixindən (H.Həsənovla birlikdə), Kürəkçay-200, Bakı, Elm, 2005
- Из истории Кюрекчайских договоров (к.и.н. Г.Н.Гасанов, к.и.н. В.У.Умудлу) - Гарабаг: КУРЕКЧАЙ-200, Баку 2005
- Şuşanın işğalı tarixindən (H.Həsənovla birlikdə), Paritet qəzeti, 7-8 aprel, 2005, №38(777)
- Kürəkçay müqavilələri Azərbaycan xanlıqlarının süqutunu daha da sürətləndirdi (H.Həsənovla birlikdə), Xalq qəzeti, 2005, 26 may №119
- 1826-1828-ci illər hərbi əməliyyatlarının başlıca xüsusiyyətləri, Türkmənçay-180, Bakı, 2009
- Azerbeycan Hanlığı Erivan, Türk Dünyası Tarih dergisi, sayı 299, İstanbul, 2011
- Başbakanlık Osmanlı Arşivlerinde Azerbeycan( XIX-XX yüzyılin başlarında), Türk Dünyası Tarih dergisi, sayı 312, İstanbul, 2012
- Umummilli lider Heydər Əliyevin həyat və fəaliyyəti. ARDNŞ və PETKİM-in (Türkiyə) İzmirdə birgə təşkil etdikləri (9-10 may) anım mərasimi, PETKİM A.Ş. Basın bülteni, İzmir, 2013
- Azərbaycan xalqının müstəmləkəçiliyə qarşı mübarizəsi tarixindən – 1826-cı il üsyanları. ”XIX əsrin əvvəllərində Qafqaz müharibələri və onların nəticələri” adlı beynəlxalq elmi konfransın materialları, AMEA Tarix İnstitutunun elmi əsərləri, Bakı, 2013
- Şimali Azərbaycanın çar Rusiyası tərəfindən işğalı Türkiyə tarixşünaslığında. Gənc tədqiqatçıların III Beynəlxalq elmi konfransın materialları, Qafqaz Universiteti, Bakı, 2015
- Ərzurum Konqresindən sonra ermənilərin pozuculuq fəaliyyətinə dair. ”Ermənilərin soyqırım siyasəti bəşəriyyətə qarşı cinayətdir” adlı beynəlxalq elmi konfransın materialları, Sumqayıt Dövlət Universiteti, Sumqayıt, 2015
- XIX yüzilliyin 90-cı illərində erməni terror təşkilatlarının fəaliyyətinə dair(Türkiyə tarixşünaslığı əsasında).Qafqaz tarixinin aktual məsələləri beynəlxalq konfrans,Gəncə Dövlət Universiteti, Gəncə, 2015
- Şimali Azərbaycanın Çar Rusiyası tərəfindən işğalından sonra yerli əhalinin Türkiyəyə köçü tarixindən - JOURNAL of QAFQAZ UNİVERSİTY // History, Law And Political Sciences, Bakı: 2015, Number 1, Volume 3, s.15-22
- Gülistan Antlaşması Arefesinde Azerbaycan Halkının Sömürgeçiliğe Karşı Mücadelesi - YENI TÜRKİYE, Temmuz-Aralık. Ankara: 2015, Yıl 21, Cilt V, sayı 75, s.278-285
- Görkəmli tarixçimiz Mahmud İsmayılovun əsərlərində çarizmlə mübarizə məsələləri - “Yeni Azərbaycan” qəzeti, 06 fevral 2016-cı il, şənbə, №023 (4666)
- Birinci dünya müharibəsinin əvvəllərində erməni terrorçularının Azərbaycandakı fəaliyyətinə dair (Türkiyə tarixşünaslığının materialları əsasında) // “Azərbaycan və Şərqi Anadoluda türk-müsəlman əhaliyə qarşı soyqırımları (1914-1920)”. III Beynəlxalq elmi konfransın materialları, AMEA Tarix İnstitutu Elmi Əsərlər, xüsusi buraxılış, Bakı 2016, s.225-230
- Türk tarixçisi Cəfər Barlasın “Hicrətdəki Dağıstan” əsərində Azərbaycanlı mühacirlər // “IV international scientific conference of young researchers”. Qafqaz University, s.1691-1692, Bakı 2016
- Azərbaycandakı 1905-ci il hadisələri Türkiyə tarixşünaslığında. JOURNAL of QAFQAZ UNİVERSİTY // History, Law And Political Sciences, Bakı: 2016 Number 1,Volume 4 s.25-35
- Ermənilərin 1905-ci ildə Azərbaycanda törətdikləri qırğınlar Türkiyə tarixşünaslığında, “Hərbi And” qəzeti, №04 (673) 28 yanvar 2017; №05 (674) 04 fevral 2017.
- Birinci dünya müharibəsinin əvvəllərində erməni terrorçularının Azərbaycandakı fəaliyyəti, “Hərbi And” qəzeti, №09 (678) 25 fevral 2017.
- Türkmənçay müqaviləsindən sonra çarizmin Şimali Azərbaycanda müstəmləkəçilik siyasəti Türkiyə tarixşünaslığında // Bakı Universitetinin XƏBƏRLƏRİ, Humanitar Elmlər Seriyası, Bakı: 2016, sayı 3, s.99-106
- XIX.Yüzyılın Rus Tarihşinaslığında 93 Harbi (1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi) Ve Plevne Müdafaası (tezisler) // II. Uluslararası Plevne Kahramanı Gazi Osman Paşa Ve Dönemi Sempozyumu,Tokat: 2017,s.98-99
- Şimali Azərbaycandakı 1830 il xalq hərəkatı Türkiyə tarixşünslığında // Tarix Və Onun Problemləri lurnalı, Bakı: 2017, sayı 1, s.297-301
- 1905-1906-cı illərdə erməni terrorçularının Azərbaycandakı fəaliyyəti Osmanlı arxiv sənədlərində // Azərbaycan MEA Tarix İnstitutunun “Elmi əsərlər”i, “XX əsrdə türk-müsəlman xalqlarına qarşı soyqırımları” mövzusuna həsr olunmuş IV beynəlxalq elmi konfransın materialları. 22-27 aprel 2017-ci il, Lənkəran şəhəri. Xüsusi buraxılış, 2017, № 64, 65, 66, səh. 137-142
- Азербайджанские эмигранты в трудах турецких историков // Актуальные Проблемы Гуманитарного Знания в XXI Веке: Состояние и Перспективы Развития к 90-летию #Академика Г.Г. Гамзатова. Материалы Международной научной конференции, Махачкала: 2016, с. 732-736
- XIX Yüzyılda Kuzey Azerbaycandan Osmanlı İstanbuluna Göçler // V Uluslararası Osmanlı İstanbulu Sempozyumu, Tezislər. İstanbul: 2017,
- Проблемы миграции из Северного Азербайджана в Анатолию в турецкой историографии (вторая половина XIX века) // Образование, наука и культура Кавказа: Традиции и современность. Материалы Международной научной конференции, посвященной 25-летию образования Республики Ингушетия,Maгas: 2017, стр. 276-279
- Kafkasya’li Mühacirlerin Anadolu’da Yeni Meskenleri (XIX yüzyılın ikinci yarısı –XX yüzyılın başlarinda) // Altay Toplulukları, Yeni Yurt Yerleri Uluslararası Sempozyumu, Tezislər. İstanbul: 2017
- 1828-1829 Yıllar Rus-Türk Müharebesi və Gümüşhane Civarında Savaşlar // I Uluslararası Gümüşhane Sempozyumu, Tezislər. Gümüşhane: 2017
- Азербайджанские иммигранты в турецкой историографии // Кавказоведение: история и современностъ. Материалы Международной научной конференции, Магас: 2017, стр.507-515
- Rusdilli Kaynaklarda Prut Savaşı // Uluslararası Lale Devrinde Osmanlı Devleti ve Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Sempozyumu, Nevşehir: 2017, s.135-136
- XIX. Yüzyılın Rus Tarihşinaslığında 93 Harbi (1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi) ve Plevne Müdafaası // II. Uluslararasi Plevne Kahramanı Gazi Osman Paşa Ve Dönemi Sempozyumu. Məqalələr. Tokat: 2017, s.432-443
- 1919 Yılında Kuzey Azerbaycan Ve Doğu Anadolu’da Ermeni Mezalimi // Uluslararasi Gaziantep Tarihi Sempozyumu. Milli Mücadele Döneminde Gaziantep. Tezislər. Gaziantep: 2017, s.240-243
- .Erməni komitələrinin terrorçuluq fəaliyyəti Türkiyə tarixşünaslığında (XIX yüzilliyin sonları) // Azərbaycan MEA Tarix İnstitutunun “Elmi əsərlər”i, “XX əsrdə türk-müsəlman xalqlarına qarşı soyqırımları” mövzusuna həsr olunmuş V beynəlxalq elmi konfransın materialları. 25-29 aprel 2018-ci il, Qusar şəhəri. Xüsusi buraxılış, 2018, № 70, 71, 72, səh. 482-485
- .1877-1878. Yıllarında 18.Rus Piyade Alayı’nın Türkiye’ye Yürüyüşü’nden Hatıralar // Osmanlı’dan Cumhuriyet’e HATIRAT Uluslararası Sempozyumu.25-27 Nisan 2018, Kuşadası / Aydın.Özet Kitapçığı, seh.344-346
- 1894 Yilinda Azerbaycanın Areş Kazasından (Gence Vilayeti) Osmanlı Devletine Göçler // 18.Türk Tarih Kongresi, 1-5 Ekim 2018, Türk Tarih Kurumu Ankara, Bildiri Özetleri, s.459-460
- Rus Dilli Kaynaklarında Prut Savaşı (Qazaxıstandan dosent Şara İbraşeva ilə birgə) // Lale Devri’nde Osmanlı Devleti ve Nevşehir. Ankara: Kasım 2018, s.910-920.
- 1919. Yılında Kuzey Azerbaycan ve Doğu Anadolu’da Ermeni Mezalimi // TARİHTEN GÜNÜMÜZE AYINTAB – GAZİANTEP Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları - Uluslararası Gaziantep Tarihi Sempozyumu Milli Mücadele Döneminde Gaziantep Bildiri Metinleri Kitabı, ANKARA:2018, s.441-460
- Birinci Dünya Savaşı’nda Ermeni Teror Örgütleri’nin Devlet Kurma Girişimleri // 100.Yılında 19 Mayıs Ve Milli Mücadele Uluslararası Sempozyumu, 11-14 Haziran 2019, Samsun: Türk Tarih Kurumu, Özet Kitapçığı, s.49.
- Kafkasyalı Mühacirler’in Anadolu’da Yeni Meskenleri (XIX.Yüzyılın İkinci Yarısından XX. Yüzyılın Başlarına Kadar) // Altay Toplulukları Mesken ve Mesken Kültürü. Altay Communities Dwellings and Home Culture (Şara İbraşeva ilə birgə), İstanbul 2019, s.327-337
- National movement in 1830 in North Azerbaijan in Turkish historiography // Fылыми-Педагогикалық Журнал Оңтүстік Казақстан Мемлекеттік. Педагогикалық Институтының Хабаршысы // Вестник Южно-Казахстанского Государственного Педагогического Института. Научно-Педагогический Журнал, (ISSN 2415-8186), № 4 (14) Шымкент 2017, s.54-59
- XIX. Yüzyılda Kuzey Azerbaycandan Osmanlı İstanbulu’na Göçler // Osmanli İstanbulu V, Istanbul: 29 Mayıs Üniversitesi Yayınları 2017, s.287-299