Vikipediya:IP redaktorlar da insandırlar
 |
Bu səhifə Vikipediya haqqında bir essedir Səhifə vikipediyaçılar üçün məsləhət və rəy xarakteri daşıyır. Vikipediyanın rəsmi prinsiplərindən və qaydalarından biri deyil, eləcə də, vikicəmiyyətin ümumi fikrini əks etdirməyə bilər. Bəzi esselər geniş mövzuları əhatə edir, bəzi esselər isə ancaq spesifik mövzulara toxunur. |
Bəzi istifadəçilər inanırlar ki, qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərin töhfələri ancaq zərər verir və qeydiyyatdan keçən istifadəçilərdən daha az hüquqları olmalıdırlar. Hazırkı qaydalara görə qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilər qeydiyyatdan keçmiş istifadəçilər kimi vikipediyanın yazılmasında iştirak edə bilərlər.
Qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərlə yanlış təsəvvürlər səbəbilə onların redaktələri tez-tez yanlışlıqla vandalizm hesab olunaraq geri qaytarılır və ya müzakirələrdəki şərhlərini gözardı edirlər. Bu praktika vikipediyanın fəlsəfəsinə və Vikimedia layihəsinin prinsiplərinə uyğun gəlmir. Bunu unutmayın: IP redaktorlar da insandırlar.
Sən də bir IP-sən
redaktəSən də bir IP-sən. İnanmırsansa bura bax. Sənlə IP redaktoru arasında tək fərq odur ki, sənin IP ünvanın gizlidir. Sən vikipediyadan keçəndə IP ünvanını istifadəçi adının arxasında gizlətmiş olursan. Bir çoxu qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçiləri anonim istifadəçi adlandırır, lakin maraqlıdır ki, IP ünvanı gizli olsan sənsən, beləcə, daha çox anonim olan da sənsən.
IP-lərlə müzakirə apararkən diqqətli olun. Onlar istifadəçilərin aşağı təbəqəsi deyillər. Onlar bizim tolerantlıq göstərdiyimiz altqrup deyillər. Onlar sənin məqalələrini korlamaq istəyən zərərverici böcəklər deyillər. Onlar fərddirlər, sənin kimi. Onların hesab yaratmaması niyə sənin üçün belə əhəmiyyət kəsb edir? Necə ki, sən mədəni davranışa və xoş niyyətə layiqsən, qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərin də redaktələri sənin tərəfindən xoşniyyətliliyə layiqdir. Müzakirələrdəki fikirlərinin eşidilməyə layiq olduğu kimi qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərin də eşidilməyə haqqı var.
Oxucular da IP-dirlər
redaktəBizim oxucularımız da IP-dirlər. Faktiki olaraq oxucularımızdan heç biri qeydiyyatdan keçmiş istifadəçi deyillər. Qeydiyyatdan keçməmiş bir istifadəçi müzakirə səhifəsində redaktə edəndə oxucularımızın fikirlərini almış oluruq. Bu o demək deyil ki, onların şərhlərini əlavə diqqətə almalıyıq. Bu sadəcə o deməkdir ki, onların fikirləri ilə hesabı olanların fikirləri arasındakı ayrı-seçkilik qoymamalıyıq. Bir çox IP var ki, faydalı redaktələr edir.
Yanlış təsəvvürlər
redaktəÇox istifadəçi düşünür ki, qaydalar və təlimatlar ancaq qeydiyyatdan keçmiş istifadəçilərə aiddir. Elə deyil. Qaydalar qeydiyyatdan keçmiş və keçməmiş istifadəçilərə bərabər şamil olunur.
- Qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərin şərhləri nəzərə alınmır. Xeyr. Müzakirələrin məqsədi konsensus əldə etməkdir. Konsensusun əldə olunmasında qeydiyyatdan keçmiş istifadəçilərin töhfələri qədər qeydiyyatdan keçməmişlərin də töhfələri vacibdir. Qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilər də burada redaktə edirlər. Oxucularımızın çoxu qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərdir. Sırf qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçidir deyə kiminsə şərhini silmə.
- Qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilər vandalizmə meyillidirlər. Bu doğrudur. Vandalizm hallarının çoxu qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərə aiddir. Amma eyni zamanda qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərə aid redaktələrin çoxu vandalizm deyil.
- Qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərin kuklaçı olma ehtimalı yüksəkdir. Kuklaçılıq bir neçə IP ünvandan istifadə edərək saxta fikir çoxluğu yaratmaqdır. Buna hesabdan çıxış edib IP ilə redaktə etmək də aiddir. Amma xoş niyyətli ol, hər IP ünvanı başqasına aid etmə.
- Qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilər qaydaları bilmirlər. Bəlkə də. Amma qeydiyyatdan keçmiş istifadəçilər də qaydaları bilməyə və başa düşməyə bilərlər. Qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçi bir dəfəliyinə töhfə verməyə gəlmiş və ya ilk dəfə redaktə edən bir şəxs ola bilər. Yeni gələnləri sancma.
- Qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçilərə qaydalar aid deyil. Qaydalar hamıya aiddir. Sənə də, qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçiyə də. Xoşniyyətliyinizi hamıya göstərməlisən. Qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçi də, qeydiyyatdan keçməmiş istifadəçiyə də.
- İştirak etmək istəyirlərsə hesab açmalıdırlar. Xeyr. Sən onların töhfələrini qəbul etməlisən, onların fikirlərinə nəzər salmalısan, onlarla birlikdə konsensus əldə etməlisən. Ensiklopediyanı qurmaq üçün qeydiyyatdan keçmək deyə bir tələb yoxdur. Amma doğru davranmaq bir tələbdir.