Vinoqradov lemminqi

Vinoqradov lemminqi
Vinoqradov lemminqi
Elmi təsnifat
	XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Vinoqradov lemminqi
Beynəlxalq elmi adı
	Dicrostonyx vinogradovi Sergey Ognev, 1948;
ITIS	632829
EOL	1179607

Vinoqradov lemminqi^[3] (lat. Dicrostonyx vinogradovi) — Dağsiçanları fəsiləsinə aid sıçan növüdür. Növ öz adını zooloq Boris Stepanoviç Vinoqradovun adındn götürmüşdür. Vinoqradov lemminqi Vrangel adasının endemik canlısıdır.

Sistematikası

Vinoqradov lemminqi ilk əvvəllər Dicrostonyx torquatus növünün yarımnönü hesab edilirdi. Sonradan isə müstəqil növ olması müəyyənləşir. Hazırda bəzi taksonlarda Vinoqradov lemminqi Qrenlandiya lemminqinin yarımnövü olaraq qeyd edilir.

Xariçi görünüş

Leminqlərin ən iri növüdür. Onun ölçüləri 17 sm təşkil edir. Karyotip stabildir (2n = 28). Bel nahiyədinin ümumi rəngi küll-boz olur. Üzərində isə qəhvəyi ləkələr vardır. Belinin tən ortasından qara xətt keçir. Boğaz nahiyəsi açıq-bozdur. Cavanlarda isə bədən bütünlüklə bozumtul rəngdə olur. Bu növ qiş ayları ağ rəngə bürünür. Vinoqradov lemminqi digər lemminqlərə nisbətdə kəllələri uzun və iridir.

Özünü aparması

Yayda onlar əsasən daşlıqlı çay vadilərində dolaşırlar. Onlar xüsusi ilə quru və bitki ilə zəngin əraziləri üstün tuturlar. Demək olar ki, nəm və kəskin rütubətli ərazilərdən qaçırlar. Qışda isə onlar qar örtüyünün daha tez düşdüyü ərazilərdə yerləşirlər. Bunlar isə əsasən alçaq dağlıq və qayalıqlar olur.

Vinoqradov lemminqi əsasən ot və kollarla qidalanır. Xüsusi ilə sümbüllü bitkilər üstünlük təşkil edir. Onlar əsasən iyulun sonlarından avqustun əvvələrindən ehtiyat toplamağa başlayırlar. Maksimal qida toplatısı 10 kq təşkil edir.

Vinoqradov lemminqi yer altında zəngin tunel şəbəkəsi qururlar. Onların yaşayış sahəsi bəzən 30 km²-dən çox olur. Yuvalar əsasən 25 sm dərinlikdə yerləşir. Bəzən isə dərimlik hətta 50 sm-ri keçir. Tunellərin 30-dan çox girişi olur.

Dişilər ildə 1—2 dəfə bala verir. Yayda dişilər 5-6 bala verdiyi halda, qışda cəmi 3—4 bala verir.

Qoruma statusu

Vinoqradov lemminqi ^[4] 10 000 km² ərazidə qoruma altındadır. Sayları ilbəil dəyişir. Bu isə bu növün təbiəti ilə bağlıdır. Adanın ərazisi bütünlüklə qoruma altındadır. Bu növ üçün isə rəsmi qoruma statusu «DD» (data Deficient, az məlumat) olaraq qiymətləndirilir. Əslində isə az təhlükə altında olan növdür «LC».

Vrangel adasında yerləşən Vrangel dövlət qoruğunda xüsusi sttus altıında qorunur.

İstinadlar

↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
↑ ↑ Соколов В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. — М.: Рус. яз., 1984. — С. 157. — 10 000 экз
↑ Травина И. В. "Лемминг Виноградова". Грызуны бывшего СССР. Благотворительный фонд “Центр охраны дикой природы”. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-21.

[_fbe486674ccac3f2-1] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.

[_d84c74b98bfa7249-2] Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0

[3] Соколов В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. — М.: Рус. яз., 1984. — С. 157. — 10 000 экз

[biodiversity-4] Травина И. В. "Лемминг Виноградова". Грызуны бывшего СССР. Благотворительный фонд “Центр охраны дикой природы”. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-21.

[3]

[1]

[2]

[4]