Virus lisenziyası
Virus lisenziyası (ing. viral license) — həmin lisenziyaya əsasən birbaşa orijinal əsərdən götürülmüş hissədən daha çox törəmə işi əhatə edən lisenziya. Törəmə əsərlərin yenidən bölüşdürülməsinə yalnız o halda icazə verilir ki, törəmə əsərin lisenziyası mənbə (əsli) əsərin lisenziyası ilə uyğun olsun.
Bu ad, viruslara bənzətməklə, GNU General Public License üçün copyleft əleyhdarları (xüsusən də Microsoft Korporasiyası tərəfindən) tərəfindən istifadə edilmişdir. Onlar bu və buna bənzər "virus lisenziyası" terminlərindən hər hansı digər kodla birlikdə belə bir lisenziya altında kodun istifadəsinin və ya yayılmasının arzuolunmazlığını vurğulamaq üçün istifadə etdilər[1].
Azad lisenziyalar arasında copyleft lisenziyaları (məsələn, GNU GPL və Creative Commons Attribution-ShareAlike) “viral” lisenziyalar adlandırılacaq, lakin “viral” lisenziya mütləq pulsuz deyil. Misal üçün:
- Microsoft Məhdud Qarşılıqlı Lisenziya (Ms-LRL) əsasında lisenziyalaşdırılmış törəmə əsərlər yalnız Microsoft Windows platformalarında istifadə edilə bilər;
- Creative Commons Attribution-Qeyri-kommersiya-ShareAlike lisenziyası (CC BY-NC-SA, Azad Attribution-ShareAlike lisenziyasından fərqli olaraq) əsasında paylanmış törəmə iş kommersiya məqsədləri üçün istifadə edilə bilməz.
Tarixi redaktə
1989-cu ildə GNU Layihəsi törəmə işlərin yalnız GPL altında yayılmasını tələb edən GNU Ümumi İctimai Lisenziyasını yaratdı. Bundan sonra onun şərtlərindən narazı olanlar «General Public Virus» və ya «GNU Public Virus» (GPV ifadəsini işlətməyə başladılar. Microsoft vitse-prezidenti Kreyq Mandi [2] dedi ki, GPL lisenziyası "GPL-dən istifadə edən istənilən təşkilatın əqli mülkiyyətinə təhlükə yaradır". Steve Ballmer qeyd etdi ki, GPL altında buraxılan kodun kommersiya sektoru üçün faydası yoxdur, çünki o, yalnız ətraf kod GPL altında da mövcud olduqda istifadə edilə bilər. Stiv Balmer [3] GPL-ni toxunduğu hər şeyə (intellektual mənada) bağlayan "xərçəng" adlandırdı.
Həmçinin bax redaktə
İstinadlar redaktə
Xarici keçidlər redaktə
- John Lettice. "Open source terror stalks Microsoft's lawyers". The Register (ingilis). 2012-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-06-22.
- Craig Mundie. "Speech Transcript - Craig Mundie". New York University Stern School of Business. 2001-05-03. 2005-06-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-08-23.
- Newbart, Dave. "Microsoft CEO takes launch break with the Sun-Times". Chicago Sun-Times. 2001-06-01. 2001-06-15 tarixində arxivləşdirilib. (Internet archive link)