Volfram

74

tantal ← volfram → renium

Mo
↑
W
↓
Sg

dövri cədvəl

Ümumi

Ad, İşarə, Nömrə

volfram, W, 74

Qrup, Dövr, Blok

6, 6, d

Xarici görünüşü

Atom kütləsi

183.84 q/mol

Elektron formulu

4f¹⁴ 5d⁴ 6s²

Fiziki xassələr

Halı

Sıxlığı

(0 °C, 101.325 kPa)
q/L

Ərimə temperaturu

3422 °C
(3695 K, 6192 °F)

Qaynama temperaturu

5555 °C
(5828 K, 10031 °F)

Elektromənfiliyi

Oksidləşmə dərəcəsi

+2, +3, +4, +5, +6

Spektr =

İonlaşma enerjisi

kCmol^-1

Volfram (W) – D. İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 74-cü element. Ən yüksək ərimə temperaturuna malikdir. Söz alman mənşəlidir: Wolfram. Bu ad ilə mineral Almaniyada lap çoxdan məlum idi. Bu, dəmir-manqan qarışıq volframatdır xFeWO4 ∙ yMnWO4. Ağırlığına görə onu çox vaxt qalay filizi hesab edirdilər, amma, bu filizdən heç bir metal əridilmirdi. Mədənçilərin bu daha bir "şeytan" flizinə şübhəli münasibəti onun adında da əks olundu: Wolf almanca "canavar". Bəs "ram" nədir? Orta əsrlər alman dilində ram — "qrum", onda volfram — "canavar qurumu" deməkdir (volframit mineralı qara rənglidir və qara iz buraxır). Güman ki, Wolfram latınca lupus — "canavar" və spuma — "köpük" sözlərindən düzəlib. Təsadüfi deyil ki, alman geoloq və mineroloq Qeorq Aqrikola (1494–1555) bu mineralı lupi spuma — "canavar köpüyü" adlandırmamışdır (onun müasir adı volframitdir).

"Volfram" sözü alman və rus dilində var, ingilis və fransız dillərində isə bu addan yalnız W işarəsi qalıb, volframit mineralının a formullarının adlarında. Digər hallarda adətən bu elementin başqa adı — tungsten istifadə olunur. Nə vaxtsa Berselius ağır mineralı belə adlandırmışdır. 1781-ci ildə isveç kimyaçısı Karl Vilhelm Şeele (1742–1786) bu mineraldan volfram oksidi ayırmışdır. İsveç dilində tung sten — "ağır daş", metalın adı da buradandır. Yeri gəlmişkən, sonra bu mineral (CaWO4) alimin şərəfinə şeelit adlandırıldı.

Həmçinin bax

Volfram (VI)xlorid

İstinadlar

Mənbə

Илья Леенсон. Язык химии. Этимология химических названий. Москва: Издательство АСТ: CORPUS, 2016, 464 c.

Xarici keçidlər

http://www.nkpi.az/?page=addread&id=3048