Vsevolod Zummer

şərq incəsənəti tarixçisi, türkoloq, arxeoloq

Vsevolod Mixayloviç Zummer (14 (26) sentyabr 1885 və ya 1885[1]6 dekabr 1970 və ya 1970[1]; SSRİ ) — şərq incəsənəti tarixçisi, türkoloq, arxeoloq. Tarix və sənət nəzəriyyəsi doktoru, professor. 1920-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetində sənətşünaslıq kafedrasına rəhbərlik etmişdir. 1923-cü ildə dosent, 1924-cü ildə isə professor adı almışdır. Eyni zamanda Azərbaycan Ali Rəssamlıq Məktəbində mühazirə oxumuşdur.

Vsevolod Zummer
Vsevolod Mixayloviç Zummer
Vsevolod Zummer Dəşkənddə Orta Asiya Dövlət Universitetində dərs dediyi zaman
Vsevolod Zummer Dəşkənddə Orta Asiya Dövlət Universitetində dərs dediyi zaman
Doğum tarixi 14 (26) sentyabr 1885 və ya 1885[1]
Vəfat tarixi 6 dekabr 1970(1970-12-06) və ya 1970[1]
Elm sahəsi islamşümnaslıq
Elmi dərəcəsi tarix elmləri doktoru
Elmi adı professor
İş yeri Bakı Dövlət Universiteti
Alma-mater Moskva Arxeologiya İnstitutu
Təhsili
Tanınır türkoloq alim kimi
Üzvlüyü
  • Ukrayna Milli Rəssamlar İttifaqı[d] (1958–)

Həyatı

redaktə

Vsevolod Mixayloviç Zummer 14 sentyabr 1885-ci ildə Talnoe şəhərində anadan olmuşdur. O, 1916-cı ildə Kiyev Universitetini bitirib. 1917-ci ildə Moskva Arxeologiya İnstitutundan məzun olmuşdur.[2]

1920-ci illərdə Bakı Universitetində sənətşünaslıq kafedrasına rəhbərlik etmişdir. 1923-cü ildə dosent, 1924 -cü ildə isə professor olmuşdur. Eyni zamanda Azərbaycan Ali Rəssamlıq Məktəbində mühazirələr oxumuşdur.

Sənət tarixi və nəzəriyyəsi mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 1924-cü ildə Tiflisdə KIAI-in müxbir üzvü seçilmişdir.

1920-ci illərin sonunda Ukraynaya köçmüş və burada Xarkov Dövlət İncəsənət və Tarix Muzeyinin direktoru təyin edilmışdir.

1933-cü ildə həbs edildi. Cəzaya görə, beş il məcburi əmək düşərgələrində qaldı və Svobodlaqda Baykal-Amur magistralını tikən Baykal-Amur islah əmək düşərgəsinə göndərildi. 1937-ci ilin əvvəlində sərbəst buraxıldı.

Böyük Vətən müharibəsi illərində Orta Asiya Dövlət Universitetində dərs demişdir.

1950-1951 -ci illərdə Kiyev Milli İnşaat və Memarlıq Universitetinin professoru olmuşdur.[3]

Seçilmiş əsərləri

redaktə
 
Vsevolod Mixayloviç Zummer (saqqallı) bir qrup yerli sakinlə Nuxdakı (indiki Şəki) köhnə məscidin pillələrində, (Üst sırada oturan). 1928-ci il iyun ayı
  • Azərbaycanın bədii abidələri // Şərqşünaslıq. - T. 1. - Bakı, 1926. - S. 3-20;
  • Azərbaycan sənətinin öyrənilməsinin əsas problemləri // SSRİ arxeoloqlarının Kerçdəki konfransının bülleteni. - 1926. - Məsələ. 4. - S. 5;
  • Arxeoloqların Kerçdəki konfransının Türk-Tatar bölməsi // İzv. AzDU. - 1926.- T. 6/7. - S. 247-262;
  • Şərq miniatürünün üslubları // Bütün Ukrayna Elm Dərnəyinin Bülleteni. - 1927. - No 4/5. - S. 49-54;
  • SSRİ türk xalqlarının sənətinin öyrənilməsi problemləri // NV. - 1927. - No 16/17. - S. 275-279;
  • Türk xalqlarının mədəniyyəti və sənətinin öyrənilməsi ilə bağlı Moskva görüşü // IOOIAZ. - 1928. - No 5. - S. 279-287;
  • Türk-Azərilərin sirri: İstoricheskiy naris // SS. - 1928. - No 6. - S. 177-193;
  • Türk muzeyləri // İzv. Təhsil Fakültəsi [AzSU]. Ümumi Elm. - 1928. - T. 14. - S. 200-233;
  • Türk muzeyləri // İzv. Təhsil Fakültəsi [AzSU]. Ümumi Elm. - 1929. - T. 16. - S. 255-267;
  • Türkiyəyə səyahət haqqında qısa mesajlar // İzv. Şərqşünaslıq Fakültəsi [AzSU]. - 1929. - T. 4. - S. 209-210;
  • Miniatür məlumatlara görə Şərqin mənzərəli ənənəsi. - Bakı, 1930;
  • Azərbaycanda incəsənətin inkişaf mərhələləri // Sovet Şərqinin sənət mədəniyyəti. - M. - L., 1931. - S. 89-102.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 Люди и судьбы. Биобиблиографический словарь востоковедов - жертв политического террора в советский период (1917-1991) (rus.). СПб: Петербургское Востоковедение, 2013. 496 с. — (Социальная история отечественной науки о Востоке) ISBN 978-5-85803-225-0
  2. "Репрессированные художники, искусствоведы". 2021-10-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-04.
  3. "Інститут енциклопедичних досліджень НАН України". 2020-08-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-04.

Ədəbiyyat

redaktə
  • Люди и судьбы. Биобиблиографический словарь востоковедов — жертв политического террора в советский период (1917—1991). — С.-Пб.: Петербургское Востоковедение. Я. В. Васильков, М. Ю. Сорокина. 2003.
  • Воспоминания студентов Среднеазиат. Гос. Ун-та; Словник художників Украіни. — Киів, 1973. — С. 91.
  • Научные работники Азербайджана: Справочник. — Баку, 1927. — С. 7;
  • Иванова Л. Воспоминания. Неизданные письма Вячеслава Иванова // Минувшее. — Вып. 3. — С. 53, 71, 72, 74;
  • Иванова Л. Воспоминания. Книга об отце. — М., 1992. С. 352, 411;
  • Автобиографическая проза М. С. Альтмана // Минувшее. — Вып. 10. — С. 230, 238;
  • Альтман М. Разговоры с Вячеславом Ивановым. — СПб., 1995. — С. 178—179, 273, 313, 350, 358;
  • Мануйлов В. Записки счастливого человека. — СПб., 1999. — С. 78, 79, 93, 104, 169—171.

Xarici keçidlər

redaktə