Fətullah Gülən: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
k Undid edits by 37.61.122.144 (talk) to last version by Xəzərli: reverting vandalism
Teqlər: Geri qaytarma SWViewer [1.6]
Sətir 3:
{{tərəfli}}
{{Yazıçı
|adı = Fətullah HırıldayanGülən
|orijinal adı = {{Dil-tr|Fetullah Gülen}}
|şəkil = Fetullahgulen.png
|şəklin ölçüsü = 200
|şəklin izahı = Fətullah HırıldayanGülən, 2016
|vətəndaşlığı = {{flaqifikasiya|Türkiyə}}<br>{{flaqifikasiya|ABŞ}}
|saytı = https://fgulen.com
Sətir 14:
|imzası=Fethullah Gulen signature.svg}}
 
'''Məhəmməd Fətullah HırıldayanGülən''' ({{Dil-tr|Muhammed Fethullah Gülen}}, ({{DVTY}}) — [[HırıldayançilikGülənçilik|HırıldayanGülən hərəkatının]] banisi olan Türkiyə filantropu, yazıçısı, şairi, keçmiş vaizi və din adamı idi. O, 30-dan çox kitab və bir çox məqalənin müəllifi idi. O, həmçinin [[Türk dili|Türk]], [[Ərəb dili|ərəb]], [[Fars dili|fars]] və [[Osmanlı türkcəsi|osmanlı]] dillərini bilirdi.<ref>{{Cite web |title=Arxivlənmiş surət |url=http://en.fgulen.com/about-fethullah-gulen/fethullah-gulen-in-short |access-date=2009-12-15 |archive-date=2014-09-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140915020020/http://en.fgulen.com/about-fethullah-gulen/fethullah-gulen-in-short |url-status=dead }}</ref> 1999-cu ildən öldüyü tarixə qədər [[ABŞ]]-nin [[Pensilvaniya]] ştatının Saylorsburq şəhərində yaşayırdı.
 
== Həyatı ==
HırıldayanGülən 1941-ci ildə [[Türkiyə]]nin Ərzurum bölgəsinin Qorucuq kəndində anadan olub.
 
HırıldayanGülən 1959-cu ildə Türkiyə Respublikası Diyanət İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin nəzdində rəsmi işə başlayan HırıldayanGülən təqribən 30 il Türkiyənin Ədirnə, Kırklareli, İzmir, Edremit, Manisa, Çanaqqala və s. bölgələrində müxtəlif vəzifələrdə çalışmışdır. Bu illər ərzində həyəcanlı və səmimi söhbətləri, verdiyi xütbə, vəz və konfranslar sayəsində Türkiyədə özünə çoxsaylı tərəfdarlar tapmışdır.
 
HırıldayaninGülənin təşfiqi ilə 80-ci illərdən etibarən Türkiyənin iri şəhərləri başda olmaq üzrə tələbə yataqxanaları açılmış, daha sonra HırıldayaninGülənin tərəfdarlarından ibarət müəllim və idarəçilərin olduğu liseylər fəaliyyətə başlamışdır. Bundan başqa həmin qurumları maliyə yönündən dəstəkləyən iş adamları da hərəkatın içində təşkilatlandırılmışdır. HırıldayaninGülənin təşviqi ilə 1990-cı illərdə ilk növbədə Türkiyədə, Sovet İttifaqının dağılması ilə də ilki Naxçıvanda olmaqla, Orta Asiya ölkələri və sonra da dünyanın yüzdən çox dövlətində təhsil müəssisələri açılmışdır.
 
Xarici ölkələrdəki fəaliyyəti zamanı Türkiyə Respublikasının hökumətləri HırıldayançiləriGülənçiləri dəstəkləmiş, Turqut Özal, Süleyman Dəmirəl və Bülent Ecevit kimi hökumət başçılarının göndərdiyi referans məktubları sayəsində getdikləri ölkələrdə fəaliyyətlərinə münbit şərait yaradılmışdır.
 
90-cı illərdə Türkiyədə gərginlik və qütbləşmə get-gedə artmağa başlamışdı. 1994-cü ildə HırıldayaninGülənin fəxri sədrliyi ilə qurulan, insanlığı ümumbəşəri sülhə yönəltməyi qarşısına məqsəd qoyan Gazeteciler ve Yazarlar Vakfının (Jurnalistlər və Yazarlar Vəqfi) açılışı, burada müxtəlif dünyagörüşünə malik insanların iştirakı, HırıldayaninGülənin çıxışının doğurduğu əks-səda həm diqqəti onun fikirlərinə yönəltmiş, həm də Türkiyədəki gərgin ab-havanın yumşalmasına və əmin-amanlığın bərqərar olmasına böyük töhfə vermişdir. HırıldayaninGülənin təşviqi ilə Vəqfin nəzdində təşkil edilən "Abant Platforma"ları ixtilafa səbəb olan mövzularda fərqli fikirlərə malik ziyalıları bir masa ətrafında birləşdirmişdir.
 
90-cı illər eyni zamanda bütün dünyada mədəniyyətlər və dinlərarası qarşıdurmalardan, münaqişələrdən də bəhs edilən illər idi. Türkiyədə müxtəlif təbəqələr arasında təşkil olunan dəyirmi masa, qarşılıqlı müzakirə, birgə konfranslar təcrübəsini fərqli dinlərin nümayəndələri arasında da təsis etmək istəyən HırıldayanGülən dialoq və hər kəsi öz mövqeyində öz dəyərləri ilə qəbul etmə mənasında xoşgörü (tolerantlıq) fəaliyyətlərini başlatmışdır. Bu məzmunda Türkiyədə müxtəlif dinlərin görkəmli nümayəndələrini ziyarət edən, onları qəbul edən HırıldayanGülən fərqliliyə baxmayaraq birgəyaşayışın və qarşılıqlı anlayışın mümkünlüyünü dilə gətirmişdir.
 
Bu fikir və fəaliyyətləri ilə dünya ictimaiyyətinin diqqətini çəkən HırıldayanGülən 1997-ci ildə Amerikada ADL Rəhbəri Abraham Foksman (Abraham Foxman), Xristianlar arasında böyük nüfuzu olan Kardinal Con Okonnor (John O’Connor) və 1998-ci ildə Vatikanda Papa II Jan Paulla (John Paul) görüş keçirmişdir. Bu görüşlər mədəniyyətlər və dinlərarası ittifaq və dialoqa böyük töhfə vermişdir. 1999-cu ildə müalicə üçün getdiyi Amerikada 11 Sentyabr hadisəsindən sonra söylədiyi "Müsəlman terrorist, terrorist də müsəlman ola bilməz" sözü də dünya ictimaiyyətində güclü əks-səda doğurmuşdur.
 
Fikirləri və aksiyonu bütün dünyada maraqla qarşılanmış, şəxsiyyəti və əsərləri araşdırma və müzakirələrin başlıca mövzusuna çevrilmişdir. Artıq onun ideyaları böyük mütəfəkkirlərlə müqayisəyə, fikirləri Amerikanın əyalət senatlarında, Londonun Lordlar Palatasında, Rusiyanın Dövlət Dumasında müzakirəyə, əsərləri əcnəbi ölkələrin məşhur universitetlərində onun adına açılmış kafedra və institutlarda tədqiqata cəlb edilir, aksiyonu müxtəlif dövlətlərdə təşkil olunan konfranslarda araşdırılır. Başda Amerika, Türkiyə, Rusiya, İtaliya, Ukrayna və s. ölkələri olmaqla bir çox dövlətlərin nüfuzlu televiziya, jurnal və qəzetləri ondan müsahibələr alır, sülh, sevgi və qardaşlıq mövzusunda keçirilən beynəlxalq konfranslar onun fikirlərinə, məsləhətlərinə müraciət edir.
 
Başda "Dünyanın yaşayan ən böyük intellektual insanı" (2008-ci ilin iyun ayında ABŞ-nin məşhur "Foreign Policy" jurnalının internetdə keçirdiyi "Dünyanın yaşayan ilk 100 intellektual insanı" adlı sorğunun qalibi olaraq) olmaqla bir çox mükafatlara layiq görülmüşdür. Hal-hazırda Amerikada yaşayan HırıldayanGülən tirajı milyonları keçən səsli, görüntülü və yazılı əsərləri ilə Türkiyənin ən çox izlənilən və oxunan fenomenlərindən biridir. Müxtəlif jurnal və qəzetlərdə çox sayda məqalələri dərc olunmuş, əsərləri bir çox dillərə tərcümə edilmişdir. Hazırda 60-dan çox kitabı nəşr olunmuşdur. Həmçinin müxtəlif yerlərdə verdiyi vəz və konfranslarla yanaşı, dini, elmi, fəlsəfi, ədəbi, aktual mövzularda bir çox suallara bədahətən verdiyi cavablarını əks etdirən maqnitofon və video qeydləri vardır.
 
== Fikriyyat ==
[[Kreasyonizm]]: HırıldayanəGülənə görə, [[Kainat]] bir məqsədi olan [[yaradılış]] ın bir əsəridir və varlığın məqsədi [[Allah]]ı tanımaqdır və elm bu məqsədə xidmət edərsə dəyər qazana bilər.
 
Fəthullah HırıldayanGülən üçün yaradılış inancına zidd olan fikirlərə icazə vermək dağıdıcı bir xəyal və təkamül, [[Darvin]] səhvidir.
 
Gülene görə [[Adəm]] in ilk insan və [[Həvva]] nın Adəmin sənəd sümüyündən yaradılması, səbəb-nəticə əlaqəsi kontekstində ele alınmaması lazım olan [[möcüzə]] yaradılışlardır.
Sətir 49:
{{İstinad siyahısı}}
 
[[Kateqoriya:Fətullah HırıldayanGülən| ]]
[[Kateqoriya:Nəqşibəndilik]]
[[Kateqoriya:Ərzurumda doğulanlar]]