İnuktitut (Şərqi Kanada inuktitutu; öz adı — ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ  — inuk "insan" + — titut "kimsə kimi", yəni "bir insan kimi") — ya inuit dilləri xaricində Kanadadakı bütün inuvialuktun ləhcələrinin adı. "İnuktitut" sözü, bütövlükdə Kanadanın inuit dilləri üçün rəsmi və ən yaygın tərifdir [3]. İnuktitut, Eskimo-Aleut dil ailəsinin Inuit dil qrupuna da aid olan Qrenland dilinə yaxındır.

İnuktitut
Orijinal adı ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ
Ölkə
Danışanların ümumi sayı
  • 39.770 nəf. (2016)[2]
Təsnifatı
Eskimos-aleut dilləri
Inuit languages[d]
İnuktitut
Yazı latın əlifbası
Dil kodları
QOST 7.75–97 инк 217
ISO 639-1 iu
ISO 639-2 iku
ISO 639-3 iku
Ethnologue iku
Linguasphere 60-ABB-d
ELCat 6449
IETF iu
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İnuktitut, Kanadanın şimalında, Nyufaundlend və Labrador bölgələrində, Kvebek, Manitoba, Nunavut, Şimal-Qərb Ərazilərində danışılır [3] və əvvəllər Yukonun Arktik sahillərində danışıldı. Kanada Statistikalarına görə təxminən 35.000 ana dili var.

Yazı redaktə

Latın əlifbasına əlavə olaraq, dilin yayılmasının şərq və mərkəzi bölgələrində, yazı üçün XIX əsrin sonunda yaradılmış E. Pekin heca yazısı istifadə olunur və C. Evans tərəfindən 1840-cı ildə Kri hinduları üçün yaradılan yazının uyğunlaşdırılmasıdır[3].

Heca yazısı Latın Heca yazısı (qısa səs) Heca yazısı (uzun səs) Latın Heca yazısı (qısa səs) Heca yazısı (uzun səs) Latın Heca yazısı (qısa səs) Heca (uzun səs) Latın Heca yazısı Latın
ai i u a h
pai pi pu pa p
tai ti tu ta t
kai ki ku ka k
gai gi gu ga g
mai mi mu ma m
nai ni nu na n
sai si su sa s
lai li lu la l
jai ji ju ja j
vai vi vu va v
rai ri ru ra r
qai qi qu qa q
ngai ngi ngu nga ng
nngi nngu nnga nng
łi łu ła ł

Qalereya redaktə

İstinadlar redaktə

Ədəbiyyat redaktə

  • Вахтин Н. Б. Инуитов Канады язык (Языки мира. Палеоазиатские языки). M.: Индрик. Ред. коллегия А. П. Володин, Николай Вахтин, А. А. Кибрик. 1997. 90–93. ISBN 5-85759-046-9.