Şaq qayalıqları
Şaq qayalıqları (ing. The Shag Rocks, isp. Rocas Cormorán) — 7 yaşayışı olmayan kiçik adalardan ibarətdir. Atlantik okeanının cənubunda Skotia dənizi yerləşən arxipelaq.
| Şaq qayalıqları | |
|---|---|
| ing. The Shag Rocks | |
.jpg) | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Adaların sayı | 6 |
| Ümumi sahəsi | 0,2 km² |
| Hündür nöqtəsi | 75 m |
| Əhalisi | 0 nəfər (2015-ci il) |
| Yerləşməsi | |
| 53°33′00″ c. e. 42°02′00″ q. u. | |
| Ölkə |
 Cənubi Georgiya və Cənubi Sandviç adaları |
| Akvatoriya | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mənsubluğu redaktə
Adalar mübahisəli ərazi sayılır. Arxipelaq Böyük Britaniyanın Britaniya dəniz əraziləri Cənubi Georgiya və Cənubi Sandviç adalarına daxil edilir. Bununla belə Argentina adaları öz ərazisi hesab edir. Odlu Torpaq, Argentida və Cənubi Atlantida adaları vilayəti daxil edildiyi bildirilir.
Coğrafiya redaktə
Şaq qayalıqları Cənubi Georgiyadan 232 km şimal-qərbdə, Folklend adalarından min km, Odlu Torpaq adasından isə 1,2 min km aralıda yerləşir. Şaq qayalıqlarından 16 km cənub-şərqdə tənha Blək qayası yerləşir. Bu qayanı bəzən arxipelaqa daxildir.
Şaq qayalıqları Skotiya tavasında Cənubi Antil silsiləsinin suyun səthinə çıxdığı ərazilərdir. Arxipelaqın sahəsi 20 ha (0,2 km²) təşkil edir. Adaların ən hündür nöqtəsi 75 m təşkil etdədə suyun dibindən hündürlük 320 metrdir.
Təbiət redaktə
İqlimi subantarktikdir. İyul-avqust ayları −1,3°S, fevralda isə +5,3 °S təşkil edir. Maksimal temperatur +15°S, illik yağıntının miqdarı 1400–1500 mm təşkil edir. İl boyu küləklər əsir. Yağıntı hər zaman qar halında düşür. İqlimi rütubətlidir.
Bitki örtüyü yoxdur. Heyvanlar aləmi Antarktika mavigöz qarabatdağı, Fırtınaquşular (Pachyptila, Halobaena) Diomedea exulans ibarətdir. Sahil sularında Kril yayılmışdır.
Tarixi redaktə
Arxipelaqı 1762 ildə ispaniyalı Lima de la Llana (Limadan Kadisə üzərkən) aşkarlayır. O, adaları öz gəmisinin şərəfinə Avrora adaları adlandırır. Koordinatlar hazır ki, Şaq qayalıqlarıilə eyni olsada adaların sayının üç olduğunu bildirmişdir. Avror adaları bölgədə dənizçilərə 1856-cı ilə qədər görünmüşdür. Dəqiqliklə bu adaların olub-olmaması bilinmir.
Dəqiq olaraq adaları Ceyms Şeffild aşkarlamış və onların bugünkü adını vermişdir. Adalar ilk dəfə 1927-ci ildə ətraflı məlumat verilmiş və araşdırılmışdır.
İlk dəfə olaraq qayalıqların üzərinə 1956 ildə argentinalı qlyasioloq Mario Giovinetto helikopterlə eniş etmişdir. O, qayalıqların dağ suxurlarından ibarət olmasını aşkarlayır.
Mənbə redaktə
- Cənubi Georgiya və Cənubi Sandviç adaları Arxivləşdirilib 2015-08-13 at the Wayback Machine
- Shag Rocks (ing.)
- Avror adaları (isp.)
- Şaq qayalıqlarının foto şəkilləri