ABŞ Nümayəndələr Palatası
ABŞ Nümayəndələr Palatası (ing. The United States House of Representatives) — ABŞ Konqresinin aşağı palatası, yuxarı palatası isə Senatdır. Orada ABŞ ştatları əhali sayına görə mütənasib olaraq nümayəndə ilə təmsil olunublar. Konqresin sayını dəyişdirmək hüququnu saxlamasına baxmayaraq, nümayəndələrin ümumi sayı hazırda 435 üzvü vardır və bu 1929-cu il Reapportionment Aktına uyğun olaraq müəyyən edilir. Hər bir nümayəndə iki il müddətinə seçilir. Nümayəndələr Palatasının rəhbəri "Spiker" kimi tanınır və onun üzvləri tərəfindən seçilir.
| ABŞ Nümayəndələr Palatası | |
|---|---|
| United States House of Representatives | |
| Amerika Birləşmiş Ştatlarının 116-cı konqresi | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Təsis tarixi | 1 aprel 1789 |
| İdarə heyəti | |
| ABŞ Nümayəndələr Palatasının spikeri |
Nensi Pelosi, ABŞ Demokrat Partiyası 3 yanvar 2019 tarixindən |
| Birinci rəhbər |
Steny Hoyer, ABŞ Demokrat Partiyası 3 yanvar 2019 tarixindən |
| Azlıqların lideri |
Kevin McCarthy, ABŞ Respublikaçılar Partiyası 3 yanvar 2019 tarixindən |
| Parlament qrupunun rəhbəri |
James Enos Clyburn, ABŞ Demokrat Partiyası 3 yanvar 2019 tarixindən |
| Parlament qrupunun rəhbəri |
Steve Scalise, ABŞ Respublikaçılar Partiyası 3 yanvar 2019 tarixindən |
|
Don Young, ABŞ Respublikaçılar Partiyası 5 dekabr 2017 tarixindən |
|
| Quruluşu | |
_US_House_of_Representatives.svg) |
|
| Siyasi partiyalar |
Majority (233)
Minority (198) Other (1) Vacant (3)
|
| Sayt | |
| house.gov | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qanun layihələri hər iki məclisdə ayrıca müzakirə olunur və səsə qoyulur. Hər iki məclisdə qəbul edilən qanun layihələri arasında fərqlər varsa, qarışıq bir komissiya tərəfindən razılaşdırılır və təklif olunan qanun təklifi ABŞ Prezidentinin təsdiqlənməsi üçün təqdim olunur. Prezident veto səlahiyyətinə malikdir. Prezident bu səlahiyyətdən istifadə etmədən qanun layihəsini imzalayırsa, qanun şəffaf şəkildə həyata keçirilir.
Palata adətən "aşağı palata" hesab olunur, baxmayaraq ki, qeyd etmək lazımdır ki, ABŞ Konstitusiyası belə terminologiyadan istifadə etmir. Konstitusiyada deyilir ki, qanunun qəbul olunması üçün hər iki palatanın təsdiqi tələb olunandır.
Tarixi redaktə
Nümayəndələr Palatası 1787-ci ildə ABŞ-nin qanunvericilik hakimiyyətini formalaşdıran iki palatadan biri idi. Bu palatanın və digər Palatanın (Senatın) üzvlərinin sayı əhalinin daha sıx olduğu ştatlar tərəfindən mübahisəyə səbəb oldu, onlar istəyirdilər ki, nümayəndələr hər bir ştatın əhalisini nəzərə alaraq seçilsinlər. Kiçik ştatlar bu təklifi rədd etdilər və bərabər nümayəndəliyi təmin etməyə çağırdılar. Nəhayət, qərara alındı ki, bu palatanın üzvləri əhalinin proporsionallığına uyğun olaraq birbaşa səsvermə yolu ilə seçilərək, Senatın üzvləri hər ştat üçün iki nəfər olacaq və seçilmələrin əyalət qanunverici orqanları tərəfindən qorunması qərara alınır.
Palatanın komitələri redaktə
Palatanın komitələri qanun layihələrini və digər məsələləri nəzərdən keçirir və öz yurisdiksiyası daxilində qrumlara, proqramlara və fəaliyyətə nəzarət edirlər. ABŞ Nümayəndələr Palatasının bütün cari komitələri:
- Kənd təsərrüfatı Komitəsi
- Ayırma Komitəsi
- Silahlı Qüvvələr üzrə Komitəsi
- Büdcə komitəsi
- Təhsil və əmək Komitəsi
- Enerji və Ticarət Komitəsi
- Mədəniyyət komitəsi
- Maliyyə Xidmətləri Komitəsi
- Xarici İşlər Komitəsi
- Milli Təhlükəsizlik Komitəsi
- Palatanın İdarəetmə Komitəsi
- Ədalət Komissiyası
- Təbii Ehtiyatlar Komitəsi
- Nəzarət və İslahat Komitəsi
- Tənzimləyici Komitə
- Elm, kosmos və texnika Komitəsi
- Kiçik İş Komitəsi
- Nəqliyyat və infrastruktur Komitəsi
- Veteranlar idarəetmə Komitəsi
- KİV Komitəsi
- Seçilmiş daimi Kəşfiyyat Komitəsi
- İqlim Böhranı Komitəsi
- Konqresin modernləşdirilməsi üzrə komitə
- İşəgötürənlərin pensiya planlarının ödəmə qabiliyyəti üzrə birləşmiş seçki komitəsi
- Qarışıq İqtisadi Komitə
- Birgə Kitabxana Komitəsi
- Qarışıq Çap Komitəsi
- Qarışıq Vergi Komitəsi
Nümayəndələr Palatasının liderləri redaktə
 116-cı Konqresin Nümayəndələr Palatasının liderləri | ||||
| Vəzifə | Uyğunluq | Sahibi | Dövlət | |
| ABŞ Nümayəndələr Palatasının spikeri |  |
Nensi Pelosi | Kaliforniya | |
| Demokratik liderlər | ||||
| Birinci rəhbər | |
Steny Hoyer | Merilend | |
| Parlament qrupunun rəhbəri | |
James Enos Clyburn | Cənubi Karolina | |
| Rəhbərinin müavini | |
Ben Ray Luján | Nyu-Meksiko | |
| Demokratik Məclisin prezidenti | |
Hakeem Sekou Jeffries | Nyu-York | |
| Respublikaçılar Liderləri | ||||
| Azlıqların lideri |  |
Kevin Makkarti | Kaliforniya | |
| Parlament qrupunun rəhbəri | |
Steve Scalise | Luiziana | |
| Respublika Məclisinin prezidenti | |
Liz Cheney | Vayominq | |
| Respublika Siyasət Komitəsinin prezidenti | |
Gary James Palmer | Alabama | |
Üzvlük şərtləri redaktə
ABŞ Nümayəndələr Palatasına üzv olmaq üçün 25 yaşdan yuxarı, ən azı yeddi il ərzində ABŞ vətəndaşı olmaq və təmsil edəcəyi ştatda yaşamaq lazımdır.[2]
Palatanın üzvlərinə müraciət edərkən adları qarşısında "The Honorable" ("möhtərəm") istifadə olunur.
Əmək haqqı redaktə
2014-cü ilin dekabr ayına olan məlumata görə, hər bir nümayəndənin illik əmək haqqı 174 min dollardır.[3] Nümayəndələr Palatasının spikeri və azlıqların liderləri: spiker üçün 223 500 dollar və partiya liderləri üçün 193 400 dollar (Senatın liderləri ilə eyni).[4] Yaşayış xərclərinin tənzimlənməsi artımı, əgər konqres onun qəbul edilməsinə etiraz etməsə, artım hər il qüvvəyə minir. Nümayəndələr beş il xidmət etdikdən sonra pensiya almaq hüququna malikdirlər.[5] Xaricdə ödəmələr konqres maaşının 15% -i ilə məhdudlaşır və etibarlı bir məsuliyyət və ya fərdi təsdiqlə əlaqəli bəzi gəlir növləri qadağandır. Əmək haqqı ömürlük deyil, yalnız fəaliyyət müddəti ərzində olur.[4]
Təqaüd redaktə
Konqresin bütün üzvləri avtomatik olaraq (geri çağırılma imkanı olmadan) Federal İşçilərin Təqaüd Sisteminə daxil edilirlər, hansı ki, həmin sistem yalnız federal mülki işçilər üçün istifadə olunur. Onlar beş il xidmət sonra müavinət almaq hüququ qazanırlar. Federal İşçilərin Təqaüd Sistemi üç elementdən ibarətdir:
- Sosial müdafiə
- FİTS-in əsas annuiteti, xidmət illərinin sayına və baza əmək haqqının üç ən yüksək illik orta səviyyəsinə əsaslanan aylıq pensiya planı
- Əmanət Planı — iştirakçıların 2019-cu ildə maksimum 19,000 dollar əmanət edə biləcəyi pensiya hesabı üçün 401(k) kimi müəyyən edilmiş bir töhfə planı.
Palata üzvləri, beş il xidmətdən sonra 62 yaşında, iyirmi illik xidmətdən sonra 50 yaşında və iyirmi beş illik xidmətdən sonra hər yaşda tam güzəştlərlə təqaüdə çıxa bilərlər. Beş illik xidmətdən sonra 55–59 yaşlarında azaldılmış güzəştlərlə də təqaüdə çıxa bilərlər.[6]
Vergi güzəştləri redaktə
Konqres üzvlərinə, bölgələrindən və ya evlərindən uzaqda yaşadıqları ildə çəkilən illik xərclərin 3000 dollara qədər çıxmasına icazə verilir.[7]
İstinadlar redaktə
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-08-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-23.
- ↑ США, краткий обзор: Выборы Arxivləşdirilib 2016-11-07 at the Wayback Machine, 2016 / Bureau of International Information Programs, U. S. Department of State (англ. Arxivləşdirilib 2016-11-07 at the Wayback Machine)
- ↑ "Salaries and Benefits of U.S. Congress Members". January 14, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 24, 2014.
- ↑ 1 2 Brudnick, Ida A. "Congressional Salaries and Allowances" (PDF). CRS Report for Congress. United States House of Representatives. January 4, 2012. February 12, 2019 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 2, 2012.
- ↑ Brudnick, Ida A. "Congressional Salaries and Allowances". June 28, 2011. August 1, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 22, 2011.
- ↑ Congressional Research Service. "Retirement Benefits for Members of Congress". CRS Report for Congress. United States Senate. December 22, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 21, 2012.
- ↑ Congressional Research Service. "Congressional Salaries and Allowances" (PDF). CRS Report for Congress. United States House of Representatives. February 12, 2019 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 21, 2012.