Belaviya (belar. Белавія) — Belarusa məxsus olan milli aviasiya şirkəti. Qərargahı Minsk məhərində yerləşir. 1996-cı ildə təşkil edilmişdir. Minsk Beynəlxalq Hava Limanından beynəlxalq reyslər həyata keçirir. Bütöv adı «Belaviya avia» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti[2].

Yakutiya Avia Şirkəti
Loqonun şəkli
IATA
R3
ICAO
SYL
Çağırış adı
Belarus Avia
Təsis olunub 5 mart 1996
Mərkəz hava limanı Minsk Beynəlxalq Hava Limanı
Donanma ölçüsü 28 (+3 sifariş olunub)[1]
Təyinat məntəqələri 46
Qərargahı Belarus Belarus, Minsk
Saytı belavia.by
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şirkət yaxın və uzaq ölkələrdə 17 nümayəndəliyi mövcuddur. Son zamanlar ilbəil sərnişin daşımada artım müşahidə edilir. Əgər 2010-cü ildə sərnişinlərin sayı 968 000 nəfər idisə 2013-ci ildə sərnişinlərin sayı 1,613 milyona çatmışdır.

Tarixi redaktə

 

Belarus mülki aviasiyasının tarixi 7 noyabr 1933 ildən başlayır. Bu il ilk terminal istifadəyə verilir. Növbəti ildə Minskə Po-2 markalı 3 təyyarə eniş edir. 1936-cı ildə ilk dəfə Moskvaya təyyarə reysi təşkil edilir. 1940 ilin yayında Belarus istiqamətində uçuşların sayı 8 çatır.

1961-ci ildən 1983-ci ilə Belarus hava donanması mülki aviasiyanın tərkibində olur. Bu illərdə An-10, 1964 ildə Tu-124, 1973-cü ildə isə Ту-134А tipli təyyarələrlə təmin edilir. 1983 ildə Minsk mülki aviasiya texniki bazasına Tu-154 gətirilir.

SSRİ dağıldıqdan isə mülki aviasiya müstəqil Belarusun nəzfinə keçir.

«Belavia» Milli Şirkəti 5 mart 1996-cı ildə təşkil edilir. 1995—1997 illərdə Larnaka, London, Pekin, Romaİstanbul reysləri açılır.

İstiqamətlər redaktə

 
Boeing 737—500
 
Ту-154М
 
Embraer-175
 
Canadair CRJ-200ER
 
Canadair CRJ-100ER

2015-ci ilin oktyabrına olan məlumata görə «Belavia» şirkətinin bir başa reysləri:

Şəhər Ölkə Hava limanı Xüsusiyyətlər
Əbu-Dabi   Abu-Dabi hava limanı Etihad Airways
Alma-Ata   Almatı hava limanı 29 aprel 2015 il
Amsterdam   Sxipxol hava limanı
Astana   Astana hava limanı
Aşqabad   Türkmənbaşı adına hava limanı
Bakı   Bakı hava limanı
Barselona   Barselona hava limanı
Batumi   Batumi hava limanı
Beyrut   Bayraq hava limanı
Belqrad   Belqrad Minsk — Budapeşt — Belqrad
Berlin   Berlin-Şenefeld hava limanı
Budapeşt   Budapeşt hava limanı Minsk — Budapeşt — Belqrad
Varşava   Varşava hava limanı LOT Polish Airlines
Vyana   Vyana hava limanı Austrian Airlines
Vilnüs   Vilnüs hava limanı
Hannover   Hannover hava limanı
Yekaterinburq   Kolsovo hava limanı Mövsümü
İrəvan   Evartnos hava limanı
Cenevrə   Cenevrə hava lmanı
Kalininqrad   Xrabrovo hava limanı
Kiyev   Brispol hava limanı
Kostanay   Nərimanovka hava limanı Mövsümü
Krasnodar   Paşkovski hava limanı
Kutaisi   Kutaisi hava limanı Mövsümü
Larnaka   Larnaka hava limanı
London   Hatvik hava limanı
Mançester   Mançester hava lmanı
Milan   Malpensa hava limanı
Moskva   Domodedovo hava limanı
Nissa   Nissa Lazur Sahili hava limanı
Odessa   Odessa hava limanı
Pavlodar   Pavlodar hava limanı Mövsümü
Palanqa   Palanqa hava limanı Mövsümü
Paris   Şarl-de-Qoll hava limanı
Praqa   Praqa hava limanı
Riqa   Riqa hava limanı Air Baltic
Roma   Leonardo da Vinçi adına hava limanı
Sankt-Peterburq   Pulkovo hava limanı
Soçi   Soçi hava limanı
İstanbul   Atatürk adına hava limanı
Stokholm   Stokholm-Arlanda hava limanı
Tiflis   Şota Rustaveli hava limanı
Tehran   İmam Xomeyni adına hava limanı
Tel-Əviv   Ben-Quiron hava limanı
Franfurt   Franfurt hava limanı
Xarkov   Xarkov hava limanı
Helsinki   Helsinki-Vantaa hava limanı
 
 

29 aprel 2015 ildə Belavianın Minsk-Alma-Ata reysi açılır[3].

25 oktyabr 2015 ildə Odessaya hər il təkrarlanacaq mövsümü reyslər təşkil edilir[4].

2016-cı ildən isə çarter reysləri planlaşdırılır:[5]

Şəhər Ölkə Hava limanı Uçuş yeri
Alikante   Alikante hava limanı Minsk
Antalya   Antalya hava limanı Minsk
Araksos   Araksos hava limanı Minsk
Afina   Elefterios Venizelos hava limanı Minsk
Burqas   Burqas hava limanı Qomel, Qrodno, Minsk, Moqilyev
Varna   Varna hava limanı Minsk
Zakintos   Zskintos hava limanı Minsk
İzmir   Adnan Menderes adına hava limanı Minsk
İraklion   Nikos Kazancakis hava limanı Minsk
Kerkira adası   İoannais Kapodistriya hava limanı Minsk
Rodos   Diaqoras hava limanı Minsk
Saloniki   Makedoniya hava limanı Minsk
Siciliya   Kataniya hava limanı Minsk
Tenerife   Tenerife-Cənub hava limanı Minsk
Tavit   Tivat hava limanı Qomel, Minsk
Xurqada   Xurqada hava limanı Minsk

Təyyarə arsenalı redaktə

16 oktyabr 2003-ci ildə Belavia şirkəti lizinqlə Boeing 737-500 təyyarəsini alır. İkinci təyyarə «Belavia» şirkətinə 2004-ci ilin aprelinə alınmışdır. 2015 ilə olan məlumata görə «Belavia» şirkətinin təyyarə arsinalı[6][7][8][9][10]:

Şəkil Təyyarənin tipi Ümumi Sərnişin sayı Mühərrik Qeydiyyat
Biznes sinif İqtisadi. sinif Nəticə
  Boeing 737-300 9 0
0
145
148
145
148
2x CFMI CFM56-3B1
2x CFM56-3B2
2x CFM56-3C1
EW-254PA, EW-282PA, EW-283PA 737-308
  Boeing 737-500 6 8
8
0
112
115
138
120
123
148
2x CFM56-3B1
2x CFM56-3C1
EW-250PA, EW-252PA, EW-253PA, EW-251PA, EW-290PA, EW-294PA Boeing 737-505 — 1 təyyarə
Boeing 737-524 — 3 судна
Boeing 737-5Q8 — 2 судна
Boeing 737 Next Generation 2 0 189 189 EW-437PA, EW-438PA 3 təyyarə 2016[11] ildə daxil olacaq.
  Boeing 737 1 VIP 2x CFM56-7B27 EW-001PA Boeing 737-8EV (BBJ2) WL, Belarus hökuməti tərəfindən istifadə edilir.
  Bombardier CRJ 100ER 1 10 40 50 2x GE CF34-3A1 EW-100PJ
  Bombardier CRJ-200 4 0 50 50 2x GE CF34-3B1 EW-276PJ, EW-277PJ, EW-303PJ
[1] Bombardier Challenger 850 (VIP) 1 0 VIP VIP 2x GE CF34-3B EW-301PJ Belarus hökuməti tərəfindən istifadə edilir
  Ту-154М 3 ?
0
?
167
131
167
3x Д-30КУ-154-II EW-85703, EW-85706, EW-85741, EW-85748, EW-85815 EW-85815 Belarus hökuməti tərəfindən istifadə edilir.
  Embraer 175 2 12 64 76 2x GE CF34-8E EW-340PO & EW-341PO İlk dəfə Minsk 17 sentyabr 2012, ikinci — 28 oktyabr 2012
  Embraer 195 2 11 96 107 2x GE CF34-10E EW-399PO & EW-400PO İlk dəfə Minsk 30 aprel 2014, iknci — 10 may 2014 (dəyişdirilmiş Boeing 737-500)

Müştərək şirkətlər redaktə

«Belavia» ilə müştərək şirkətlər[12]:

Qəza redaktə

  • Ən böyük qəza 14 fevral 2008-ci ilə təsadüf edir. Bu qəza zamanı göyərtəsində 18 sərnişin və 3 ekipaj üzvü olur. Bu uçuşda sərnişinlər Rusiya, Ermənistan, Belarus və Ukrayna vətəndaşları olmuşdur. Bütün ekipaj və sərnişinlər xilas edilmişdir. İtki olmamışdır.
  • Digər insident isə 6 yanvar 2003-ci ildə Yak-40 nasazlıq səbəbindən Çexiya sərhəddini keçmişdir. İki qırıcının müşahiyyəti ilə hava limanına endirilmişdir.
  • 7 mart 2011-ci ildə təyyarə Borispol hava lmanına qəza enişi etmişdir. Təyyarə Kiyev-Minsk istiqamətində uçuş həyata keçirirdi[15]
  • 12 avqust 2011 Soçi hava limanına qəza enişi həyata keçirilmişdir. Batumi- Minsk istiqamətli uçuş həyata keçirilərkən məcburi eniş texniki nazaqlıq ucbatından həyata keçirilmişdir[16]
  • 4 aprel 2012-ci ildə Minsk-2 hava limanına qəza enişi həyata keçirilmişdir. Minsk - Aşqabat istiqamətində uçuş həyata keçililirdi. 96 sərnişin və 8 ekipaj üzvündən ibarət olmuşdur. İnsanlar arasında xəsarət alan olmamışdır[17].

Xarici keçidlər redaktə

İstinadlar redaktə

  1. "Hava donanmasının potensialı". 2017-02-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  2. "Milli şirkət olan «Belaviya» yeni hüquqi status aldı". 2014-02-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  3. "БЕЛАВИА Minsk-Alma-Ata reysi". 2016-09-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  4. "Открытие рейса Минск-Одесса поспособствует увеличению товарооборота Южной Украины и Беларуси - генконсул" (rus). Белорусское телеграфное агентство. 2015-10-25. 2022-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-30.
  5. "Программа чартерных рейсов". www.charter.by. 2016-05-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-16.
  6. "AVIA.RU: Пресс-релизы". 2023-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  7. "Fleet age Belavia". 2010-09-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  8. http://www.belta.by/en/news/econom?id=474506[ölü keçid]
  9. "Belavia". 2010-06-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  10. "CH-Aviation". 2010-10-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  11. ""Белавиа" активно работает над ребрендингом" (rus). Белорусское телеграфное агентство. 2015-10-28. 2022-06-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-30.
  12. "Müştərək şirkətlər". 2016-10-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  13. "«Belavia» və Etihad Airways şirkəti müştərək müqavilə imzalanmışdır". 2016-10-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  14. "Belavia və «Severstal» şirkəti müştərək müqavilə imzalanmışdır". 2013-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  15. Самолет «Белавиа» загорелся через 20 минут после вылета из Киева Arxivləşdirilib 2011-03-09 at the Wayback Machine (rus.)
  16. "Səbəb texniki nasazlıqdır". 2011-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  17. "Belavia Minskə qəza enişi etmişdir". 2023-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.