D-8 İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı və ya qısaca D-8 (ing. D-8 Organization for Economic Cooperation, also known as Developing-8) — 8 müsəlman dövlətindən ibarət təşkilat.

D-8 İqtisadi Kooperasiya Təşkilatı (ing. D-8 Organization for Economic Cooperation)
D8-ə üzv dövlətlər


Banqladeş Banqladeş
Baş nazir Şeyx Hasina
Misir Misir
Prezident Əbdülfəttah əs-Sisi
İndoneziya İndoneziya
Prezident Coko Vidodo
İran İran
Prezident Həsən Ruhani
Malayziya Malayziya
Baş nazir Nəcib Tun Əbdürrazaq
Nigeriya Nigeriya
Prezident Qudlak Conazan
Pakistan Pakistan
Baş nazir Nəvaz Şərif
Türkiyə Türkiyə
Baş nazir Əhməd Davudoğlu
Rəsmi saytı  (ing.)
D-8 quruluş (Çırağan Sarayı, 1996)
D-8 təşkilatının 8-ci quruluş ildönümü tədbiri

Tarixi redaktə

D8 Türkiyənin baş naziri Nəcməddin Ərbakanın təşəbbüsü ilə 22 oktyabr 1996-cı ildə İstanbulda Banqladeş, İndoneziya, İran, Malayziya, Misir, NigeriyaPakistanın əməkdaşlığı ilə təşkil edilən İnkişaf Əməkdaşlıq Konfransı ilə qurulmuşdur. D8 15 iyun 1997 tarixində ölkələrin dövlət və hökumət başçılarının iştirakıyla İstanbulda, Türkiyənin dövr başçılığında rəsmi olaraq toplanmışdır.

15 iyun 2017-ci ildə İstanbulda, Çırağan Sarayında təşkilatın 20 illiyi qeyd edilmişdir.[1][2][3][4]

Hədəf və məqsədləri redaktə

Təşkilatın əsaslandığı əsas qarşılıqlı əlaqə prinsipləri:

  • Münaqişələr əvəzinə sülh
  • Mübahisələr əvəzinə dialoq
  • İstismar əvəzinə kooperasiyalar
  • İkili standartlar əvəzinə hüquq
  • Zülm əvəzinə demokratiya
  • Diskriminasiya əvəzinə hüquqi bərabərlik.

Struktur redaktə

Sammitləri redaktə

Tarix Ev sahibi Ev sahibi rəhbər Keçirildiyi məkan
1 15 iyun 1997   Türkiyə Nəcməddin Ərbakan İstanbul
2 1–2 Mart 1999   Banqladeş Şeyx Hasina Daka
3 25 fevral 2001   Misir Hüsnü Mübarək Qahirə
4 18 fevral 2004   İran Məhəmməd Xatəmi Tehran
5 13 May 2006   İndoneziya Susilo Bembenq Yudhoyono Bali
6 8 iyul 2008   Malayziya Abdullah Əhməd Bədəvi Kuala-Lumpur
7 8 iyul 2010   Nigeriya Qudlak Conazan Abuca
8 21 Noyabr 2012   Pakistan Asif Əli Zərdari İslamabad

Baş katibləri redaktə

  Türkiyə Ayhan Kamel 1997 - 2006
  İndoneziya Dipo Alam 2007 - 2010
  İndoneziya Vidi Aqoes Pratikto 2010 - 2012
  İran Seyid Əli Məhəmməd Musəvi 2013-h.h

Ticarət redaktə

Nəqliyyat redaktə

Kənd təsərrüffatı və ərzaq redaktə

Sənaye redaktə

Enerji və minerallar redaktə

Xarici əlaqələr redaktə

İstinadlar redaktə

  1. "D-8 20 yaşında" (türk.)). milligazete.com.tr. 2017-06-15. 2017-06-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-14.
  2. "D-8'in 20. Yılı kutlanıyor" (türk.)). milligazete.com.tr. 2017-06-15. 2017-06-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-14.
  3. "Abdullah Gül: İran ve Suudi Arabistan aynı masadaydı, şimdi ne hale geldiler" (türk.)). milligazete.com.tr. 2017-06-15. 2017-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-16.
  4. Furkan Erten. "Dünya böyle olmazdı" (türk.)). milligazete.com.tr. 2017-06-15. 2017-06-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-14.

Həmçinin bax redaktə

Xarici keçidlər redaktə