Dassault Rafale
Dassault Rafale (fr. Dassault Rafale, hərfən. qasırğa) — fransız Dassault Aviation şirkəti tərəfindən hazırlanan dördüncü nəsil çoxməqsədli qırıcı.
| Rafale | |
|---|---|
.jpg) | |
| Tipi | Çoxməqsədli qırıcı |
| Hazırlayan | Dassault Aviation |
| İstehsalçı |
 Dassault Aviation |
| İlk uçuş |
4 iyul 1986 (Rafale A) 19 may 1991 (Rafale C) |
| İstismara verilmə tarixi | 18 may 2001 |
| Status | İstismarı davam edir |
| İstismarçılar |
Fransa Hərbi Hava Qüvvələri Fransa Hərbi Dəniz Qüvvələri Misir Hərbi Hava Qüvvələri |
| İstehsal ili | 1986 - davam edir |
| Buraxılış sayı | 160 (2017-ci ilin iyul ayı)[1][2][3] |
| Hazırlanma dəyəri | 62.7 milyard $ |
| Vahidinin qiyməti |
Rafale B: 74 milyon avro Rafale C: 68.8 milyon avro Rafale M: 79 milyon avro |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İlk uçuşunu 4 iyul 1986-cı ildə keçirib. Fransanın Hərbi Dəniz və Hərbi Hava qüvvələrinə müvafiq olaraq 2004-cü və 2006-ci illərdə qəbul olunub.
2009-cu ildə Fransanın müdafiə nazirliyi əlavə olaraq 60 qırıcı sifariş vermişdir. Dassault şirkətinin Rafale təyyarəsi Fransa aerokosmik sənayesinin inkişaf prioritetlərindən sayılır. Bu bütünlüklə - silahlanma, mühhərik, avionika və öz istehsalı baxımından fransız layihəsidir.
Hal-hazırda Rafale, amerikan və hər hansı başqa xarici yardım olmadan Avropa ölkəsi tərəfindən yaradılan sonuncu təyyarə sayılır. İlk dəfə hərbi tətbiqi 2007-ci ilin martında NATO-nun Əfqanıstanda əməliyatı gedişində keçirilib. Eləcə də bu təyyarələr 2011-ci ilin martından etibarən NATO hərbi blokunun Liviyada Müəmmər Qəzzafiyə qarşı əməliyatlarında istifadə olunub. 7 dekabr 2011-ci ildə Fransanın Müdafiə naziri Jerar Longe bəyan etdi ki, (şirkət Fransa HHQ üçün 180 təyyarəlik sifarişi yerinə yetirəndən sonra) əgər qırıcıya xarici sifarişlər olmasa, Rafalın istehsalı dayandırılacaq.
Lakin, 2012-ci ilin yanvarında MRCA, Hindistan HHQ üçün 126 ədəd çoxməqsədli qırıcı sifariş tenderini udması, iri ixrac sifarişini təmin etdi və təyyarəni istehsaldan çıxarılmasından qurtardı.
2018-ci ilə qədər təyyarənin silah və avionika sisteminin yenilənəcəyi gözlənilir.[4]
İstifadəçiləri redaktə
Taktiki-texniki xüsusiyyətləri redaktə
Ümumi göstəriciləri redaktə
- Ekipaj: 1-2 nəfər
- Uzunluğu: 15.27 m
- Hündürlüyü: 5.34 m
- Qanadının sahəsi: 45.7 m²
- Boş çəki: 10,300 kq (Rafale B variantı)
- Yüklü çəki: 15,000 kq
- Maksimal qalxma ağırlığı: 24,500 kq
- Yanacaq tutumu: 4,700 kq (tək oturacaqlı variant üçün); 4,400 kq (iki oturacaqlı variant üçün)
- Güc təminatçısı: 2 × Snecma M88-2 turbo-reaktiv mühərrik
Uçuş keyfiyyətləri redaktə
- Maksimum sürət:
- Maksimum hündürlükdə: Mach 1.8 (1,912 km/s)
- Aşağı hündürlükdə: Mach 1.1 (1,390 km/s)
- Uçuş məsafəsi: 3,700 km
- Döyüş radiusu: 1,852+ km
- Uçuş tavanı: 15,235 m
- Yüksəkliyə qalxma sürəti: 304.8 m/s
- Qanad yüklənməsi: 328 kq/m²
- Çəkmə gücünün çəkiyə nisbəti: 0.988
- Maksimum g yüklənmə: +9/-3.6 g[10][11]
Həmçinin bax redaktə
İstinadlar redaktə
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2017-08-08 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-12-14.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2017-03-08 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-12-14.
- ↑ "Press Conference – July, 21st 2016 : Éric TRAPPIER, Chairman & CEO" (PDF). Dassault-aviation.com. 2016-08-16 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 dekabr 2017.
- ↑ "RAFALE "F3 R" standard launched". Dassault Aviation. 10 yanvar 2014. 13 yanvar 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2017.
- ↑ "France To Make Military Personnel Cuts". Aviation Week. 2 avqust 2013. 19 oktyabr 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2017.
- ↑ "44 Rafale Marine auront été livrés fin 2015". Mer et Marine (French). 2015-12-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2017.
- ↑ "Egypt takes delivery of additional Rafales; looks to acquire more". 1 dekabr 2017. 2017-12-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2017.
- ↑ "Ambala, Hasimara IAF bases being readied for Rafale jets". 1 oktyabr 2017. 2017-12-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2017.
- ↑ Irish, John; Altmeyer, Cyril. "UPDATE 3-France and Qatar seal $7 bln Rafale fighter jet deal". Reuters. 30 aprel 2015. 2015-11-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2017.
- ↑ "Rafale Solo display-Display-Good weather". Rafale Solo Display. 1 yanvar 2013. 2014-11-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-12-14.
- ↑ "Rafale Bourget Display 2011". 2011. 2017-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-12-14.
Xarici keçidlər redaktə
- Rafale (official page), Dassault Aviation
- Armée de l'Air (official page) (French), The French Air Force