II Eduard
II Eduard və ya Karnarvonlu Eduard (ing. Edward II of England; ing. Edward of Caernarfon) (d. 25 aprel 1284 – ö. 21 sentyabr 1327) — İngiltərə kralı. Böyük qardaşı Alfonsonun vəfatı ilə hələ 4 aylıqkən İngiltərə taxtının varisi oldu. 1300-cü illərin əvvəllərində atasının Şotlandiyaya tərtiblədiyi hərbi əməliyyatlara qatıldı. 1306-cı ildə Vestminster abbatlığında keçirilən möhtəşəm mərasimlə cəngavər ünvanı aldı. Atasının vəfatının ardından Eduard 1307-ci ildə İngiltərə kralı oldu. Fransa və İngiltərə arasında uzun zamandır davam edən münaqişəyə son qoymaq üçün 1308-ci ildə Fransa kralı IV Filipin qızı İzabella ilə evləndi.
| II Eduard | |
|---|---|
| ing. Edward II | |
 | |
| Əvvəlki | I Eduard |
| Sonrakı | III Eduard |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 25 aprel 1284[1][2][…] |
| Doğum yeri | Karnarvon qalası, Uels |
| Vəfat tarixi | 21 sentyabr 1327[1] (43 yaşında) |
| Fəaliyyəti | Əsilzadəlik, monarx |
| Atası | I Eduard |
| Anası | Kastilyalı Elyanora |
| Həyat yoldaşı | Fransalı İzabella |
| Uşaqları |
III Eduard Janna Plantagenet |
| Ailəsi | Plantagenetlər |
| Dini | xristianlıq |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Eduardın 1300-cü ildə xidmətinə girən Pyers Qaveston ilə yaxın və müzakirələrə səbəb olan münasibəti vardı. Aralarındakı münasibətin dost, sevgili və ya qan qardaşlığı olub-olmaması müəmmalıdır. Kralla olan yaxınlığı ilə Qaveston artıq saray əyanlarının, eləcə də Fransa kral ailəsinin diqqətini cəlb etmişdi. Artan etirazlar səbəbilə Eduard yaxın adamını sürgün etməyə məcbur oldu. Ancaq çox keçmədən Qaveston geri çağrıldı və buna qarşılıq olaraq baronlar 1311-ci il Qərarnamələri adı verilən bəzi reformasiyaları qəbul etməsi üçün krala təzyiq göstərməyə başladılar. Ancaq kralın bu qərarnamələri qəbul etməməsi nəticəsində, kralın əmisi oğlu olan Lankaster qrafı Tomas Plantagenetin rəhbərlik etdiyi bir qrup baron 1312-ci ildə Qavestonu ələ keçirərək edam etdi və bir neçə il davam edən silahlı mübarizənin başlamasına səbəb oldu. 1314-cü ildə krala bağlı birliklər Bennekborn müharibəsində şotlandlar tərəfindən ağır məğlubiyyətə uğradıldı və bölgədə kralın hakimiyyətinə olan etirazlar artdı.
Eduarda yaxın olan Dispenser ailəsinin getdikcə güclənməsinə etiraz olaraq, Lankaster hersoqu Tomas və ətrafına topladığı baronlar 1321-ci ildə bu ailənin bütün əmlaklarına əl qoydular və kralı onları sürgünə yollamağa məcbur etdilər. Ancaq bunu qəbul etməyən Eduard əmisi oğlu olan Tomas Plantageneti ələ keçirərək edam etdirdi. Ardından 1311-ci il Qərarnamələri rəsmi şəkildə ləğv olundu və bütün müxaliflər ələ keçirilərək edam edildi. Bununla yanaşı Şotlandiyada vəziyyət dəyişmədi və məsələni yatırtmaq üçün Eduard Şotlandiya kralı I Robertlə sülh bağlamağa məcbur oldu. Digər tərəfdən Eduardın səltənətinə olan müxalifət güclənməkdə idi və xanımı İzabella da, 1325-ci ildə sülh müzakirələrini davam etdirmək bəhanəsiylə Fransaya gedişinin ardından bu müxalif cəbhəyə qoşuldu. O illərdə sürgündə olan Rocer Mortimerlə ittifaq quran kraliça 1326-cı ildə kiçik bir orduyla İngiltərəni işğal etdi. Eduardın səltənəti dağıldı və noyabr ayında ələ keçiriləcəyi Uels torpaqlarına qaçdı. 1327-ci ilin yanvarında kral 14 yaşlı oğlunun lehinə taxt-tacdan əl çəkdirildi və həmin ilin 21 sentyabrında həbs tutulduğu Berkley qalasında öldü və ya ehtimal ki, yeni rejimin əmriylə öldürüldü.
Həyatı redaktə
Mənbə redaktə
- Ashbee, Jeremy (2007). Conwy Castle. Cardiff, UK: Cadw. ISBN 978-1-85760-259-3
- Brintnell, Kent L. (2011). Ecce Homo: The male-body-in-pain as redemptive figure. Chicago, US: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-07471-9
- Burden, Joel (2004). "Re-writing a Rite of Passage: The Peculiar Funeral of Edward II". In McDonald, Nicola; Ormrod, W. Mark (eds.). Rites of Passage: Cultures of Transition in the Fourteenth Century. Woodbridge, UK: York Medieval Press. pp. 13–30. ISBN 978-1-903153-15-4
- Burgtorf, Jochen (2008). "'With my life, his joyes began and ended': Piers Gaveston and King Edward II of England Revisited". In Saul, Nigel (ed.). Fourteenth Century England. V. Woodbridge, UK: The Boydell Press. pp. 31–51. ISBN 978-1-84383-387-1
- Chaplais, Pierre (1994). Piers Gaveston: Edward II's Adoptive Brother. Oxford, UK: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-820449-7
- Lawrence, Martyn (2006). "Rise of a Royal Favourite: The Early Career of Hugh Despenser". In Dodd, Gwilym; Musson, Anthony (eds.). The Reign of Edward II: New perspectives. Woodbridge, UK: York Medieval Press. pp. 204–219. ISBN 978-1-903153-19-2
- Prestwich, Michael (1988). Edward I. Berkeley, CA & Los Angeles, CA: University of California Press. ISBN 978-0-520-06266-5
İstinadlar redaktə
- ↑ 1,0 1,1 Lundy D. R. Edward II, King of England // The Peerage (ing.).
- ↑ Eduard II d’Anglaterra // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia, 1968.