Kövkəb Səfərəliyeva
Kövkəb Kamil qızı Səfərəliyeva (3 yanvar 1907, Bakı – 27 iyun 1985, Bakı) — pianoçu, pedaqoq, professor, Azərbaycanın ilk pianoçu-pedaqoqu, metodist, publisist, maarifçi və təşkilatçı, Azərbaycan SSR xalq artisti (1972).
| Kövkəb Səfərəliyeva | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Bakı qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (78 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |
 Rusiya İmperiyası AXC SSRİ |
| Partnyoru | Asəf Zeynallı |
| Atası | Kamil bəy Səfərəliyev |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | pianoçu, pedaqoq |
| Musiqi aləti | piano |
| Təhsili | |
| Mükafatları |
   |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı redaktə
Kövkəb Kamil qızı Səfərəliyeva 1907-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1915-ci ildə səkkiz yaşlı Kövkəb Marinski adına ümumtəhsil məktəbinə daxil olur. Eyni vaxtda o həm də fortopiano sinfində musiqi dərsləri də alırdı. 1916-cı ildə isə təhsilini musiqi texnikumunda davam etdirir. 1917–18-ci illərdə artıq Azərbaycanda Demokratik Respublikasının yaradılması və bu yöndə baş verən siyasi olaylarla bağlı vəziyyət getdikcə dəyişməyə başlayır. 20-ci illərdə isə demokratik təbəqəyə qarşı kəskin repressiyalar başlayır. Bu repressiyaların təsiri Səfərəliyevlər ailəsindən də yan keçmir. Baş verən hadisələrlə bağlı keçirdiyi məşəqqətli əzablar nəticəsində Kövkəbin atası Kamil bəy Səfərəliyev 1920-ci il noyabr ayının 27-də ürək tutmasından 48 yaşında vəfat edir.[1]
1926-cı ildə Kövkəb Səfərəliyeva Musiqi texnikumunu bitirir və çox gənc olmasına baxmayaraq onu Türk qadın seminariyasına işə dəvət edirlər. Burada o ilk pedaqoji fəaliyyətinə başlayır. Məhz bu seminariyada da möhtəşəm ikilinin — Üzeyir bəylə Kövkəb xanımın tanışlığı və birgə fəaliyyətləri başlayır.
Musiqi Texnikumundan sonra Səfərəliyeva dövlət konseravatoriyasının fortopiano şöbəsinə daxil olur. Öz dövrünün dəyərli mütəxəssislərindən dərs alır. Onlardan öyrəndiklərini isə o, illər sonra məhz elə bu musiqi ocağında yeni nəslə öyrədəcəkdi. Əvvəlcə təcrübəçi-pedaqoq sonra isə xüsusi fortopiano sinfinin pedaqoqu kimi.
Kövkəb Səfərəliyeva bəstəkar Asəf Zeynallının nişanlısı olub. Asəf Zeynallı 1932-ci ildə 23 yaşında vəfat etdikdən sonra Kövkəb xanım ondan sonra heç kimlə ailə həyatı qurmayıb.[2]
Kövkəb Səfərəliyeva 1932-ci ildə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasını bitirmiş, həmin tədris müəssisəsinin professoru olmuşdur (1952).[3][4]
Musiqi təhsilinin inkişafında böyük əməyi olan Kövkəb xanım 1937-ci ildə Konservatoriyanın nəzdində orta ixtisas musiqi məktəbinin (indiki Bülbül adına məktəb) direktoru olmuşdur (1937–1952).
Kövkəb Səfərəliyeva bir sıra elmi-metodik dərsliklərin, fortepiano üçün külliyatın tərtibçisi, musiqi haqqında məqalələrin müəllifidir.
Bakı şəhərində 16 nömrəli Uşaq Musiqi Məktəbi Kövkəb Səfərəliyevanın adını daşıyır. Bakı şəhərinin məkəzi hissəsində adına küçə vardır (küçə Üzeyir Hacibəyov küçəsi ilə kəsişir).
Təltif və mükafatları redaktə
- "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 19 aprel 1972
- "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 23 aprel 1940
- "Şərəf nişanı" ordeni — 25 fevral 1946
İstinadlar redaktə
- ↑ Səfərəliyeva Kövkəb Kamil qızı [Mətn] //ASE: 10 cilddə.- Bakı, 1984.- C.8.- S.407.
- ↑ ""QARA SEVDA": 25 yaşında MƏŞHUR SEVGİLİSİNİ itirdi - Heç evlənmədi, onun arzularını yaşatdı". 2022-10-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-19.
- ↑ Səfərəliyeva Kövkəb Kamil qızı [Mətn] //Qadınlar azərbaycanın musiqi həyatında.-Bakı, 2004.-S.22.
- ↑ Mailova, A.Musiqi tariximizin öyrənilməmiş səhifələri-Kövkəb kamil bəy qızı Səfərəliyeva //Musiqi dünyası.-2004.-№ 1–2.-S197.