Kobra manevri — təyyarənin sürətini azaltmaq məqsədilə həyata keçirilən manevr

Kobra manevri
Kobra manevrinin İsveç Saab 35 Draken təyyarəsi tərəfindən həyata keçirilməsi.

İlk dəfə olaraq 1960-cı illərin əvvəllərində İsveç Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus Saab 35 Draken təyyarələri ilə təlim uçuşları zamanı ortaya çıxıb.[1][2] Bu manevrin uçuş sürətinə əhəmiyyətli təsiri nəzərə çarpdı və pilotlar sürəti tez azaltmaq üçün lazım olduqda bu manevrdən istifadə etməyə başladılar.[1][3] İsveçlilər manevri qılıncoynatmada qılıncın oxşar hərəkətinə görə Kort parad adlandırdılar. Avstriyalı tədqiqatçı Tom Kuperin sözlərinə görə, belə bir manevr ilk dəfə 1967-ci ildə Suriya Hərbi Hava Qüvvələrinin pilotu tərəfindən MiQ-21 qırıcısında təsadüfən həyata keçirilib və 1973-cü ildə Ərəb-İsrail müharibəsi zamanı ərəb pilotları tərəfindən hava döyüşlərində istifadə edilib.[4] İqor Volkun[rus.] bəyanatına görə, o, təsadüfən sonra "kobra" adlandırılan fiqurun ilk icrasına müvəffəq olub.[5]

Kobranı Le Burje Aviasiya Sərgisində ictimaiyyətə nümayiş etdirən ilk sovet pilotu 1989-cu ildə aerobatika üzrə Suxoy Dizayn Bürosunun sınaq pilotu Viktor Puqaçov[rus.] olmuşdur.[6] Bu səbəbdən manevr çox vaxt "Puqaçov kobrası" (rus. кобра Пугачёва) adlanır

Kobra manverini bacaran təyyarələr

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 Ulf Edlund & Hans Kampf. Draken 50 år, FLYGHISTORISK REVY. Sweden: Svensk flyghistorisk förening. 2005.
  2. Speciell förarinstruktion för J 35B Draken. Sweden: Swedish air force. 73, 74.
  3. Bratt, Erik. Silvervingar. Sweden: Linköping : Flygföretag. 1986. 267. 2021-12-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-08-24. "Источник". 2021-12-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-04.
  4. "The Unknown Story of the Syrian MiG-21 Pilot who Developed the Cobra Maneuver". 2020-09-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-29.
  5. "Из космоса — на самолет. Интервью с Игорем Волком". www.buran.ru. 2008-03-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-17.
  6. Mike Spick. The Illustrated Directory of Fighters. MBI Pub. 2002-01-01. ISBN 9780760313435.