Komino (malta Comino, malta Kemmuna) — Malta arxipelaqına daxil olan kiçik ada. Aralıq dənizinin suları ilə əhatələnir. QozoMalta adaları arasında qərarlaşır. Ümumi sahəsi 3,5 km²-dir. 2017-ci il məlumatına görə ada əhalisinin sayı 3 nəfərdir[1].

Komino adası
malta Comino
Ümumi məlumatlar
Sahəsi 3,5 km²
Uzunluğu
  • 2,6 km
Eni 2,1 km
Hündür nöqtəsi 75 m
Əhalisi 3 nəfər (2017-ci il)
Yerləşməsi
36°00′40″ şm. e. 14°20′19″ ş. u.
Ölkə  Malta
Akvatoriya
Komino adası xəritədə
Komino adası
Komino adası
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi redaktə

Adanın adı Maltada geniş yayılmış yaban toxumunun adından gəlir.

Roma hakimiyyəti dövründə Kominoda kəndlilər yaşayırdılar, lakin uzun müddət ada zəif məskunlaşmış və ya hətta tərk edilmişdir[2].

Adanın sahilləri əhəng daşları ilə kəsilmiş və orta əsrlərdə quldurlar və qaçaqmalçılar arasında çox populyar olan dərin mağaralarla kəsilmişdir. Daha sonra Malta cəngavərləri bu adadan ov və istirahət üçün istifadə edirdilər.

1285-ci ildən bəri Kominoda yəhudi mistiki və kabbalisti İbrahim Əbulafiyanın evi olmuşdur. Burada o, Sefer ha-Ot ("İşarələr kitabı") və İmre Şefer ("Gözəllik sözləri") — düşüncə dərsliklərini yazmışdır[2].

16 və 17-ci əsrlərdə Komino cəngavərlər üçün sürgün yeri kimi rolunu oynayırdı. Kiçik cinayətlərdə ittiham olunan bəzi cəngavərlər Müqəddəs Məryəm qalasının qarnizonunu tamamlamaq üçün göndərilirdi.

Bu gün ada quşların qorunma ərazisidir.

Görməli yerləri redaktə

Mavi laqun redaktə

Komino adası ilə kiçik Kominotto adası arasında mavi suyu olan Mavi laqunn (malta Bejn il-Kmiemen) vardır. Altındakı ağ qumu və çox sayda dəniz sakini olan bu mənzərəli buxta daim çox sayda turisti özünə cəlb edir[3]..

Adada da Müqəddəs Məryəm (malta Ramla ta' Santa Marija) və Müqəddəs Nikolay buxtasında (malta Bajja San Niklaw) məşhur çimərliklər vardır.

Müqəddəs Məryəm qalası redaktə

Müqəddəs Məryəm qalası (malta it-Torri ta' Santa Marija) adadakı ən görkəmli binadır. Qala 1618-ci ildə Malta Ordeninin cəngavərləri tərəfindən inşa edilmişdir. Malta sahilləri boyunca müdafiə qalaları bir zəncirin bir halqası idi. Qala dəniz səviyyəsindən 80 metr yüksəklikdə yerləşən dörd künc boşluğu olan böyük bir kvadrat formasında qurulmuşdur. Qala 1982-ci ildən bəri Maltanın silahlı qüvvələrinin mülküdür. Bu gün brakonyerlərlə mübarizə üçün bir məntəqə olaraq istifadə olunur.

Digər tikililər redaktə

Misirdən Müqəddəs Ailənin qayıtması şərəfinə kiçik bir Roma Katolik kilsəsi Müqəddəs Məryəm buxtasının sahilində yerləşir. 1618-ci ildə inşa edimiş kilsə, sonra 1667-ci ildə genişləndirilmişdir. Kilsənin ilk məlum qeydinə Qrinviçdəki Britaniya Milli Dəniz Muzeyində saxlanılan dövrün dəniz qrafiklərində rast gəlmək olar. Kütləvi toplantılar hər həftə şənbə axşamı və bazar ertəsi səhər saatlarında kilsədə keçirilir.

Müqəddəs Məryəm buxtasındakı batareya 1716-cı ildə adada Malta sahillərindəki bütün sahil istehkamları ilə birlikdə inşa edilmişdir. Dənizə yönəldilmiş çıxıntıları olan bu yarımdairəvi quruluş əvvəlcə 6 funtluq dörd top üçün nəzərdə tutulmuşdu. Bu anda qala iki dəmir 24 kiloluq silah qorunub saxlanılmışdır. 1996-cı ildə istehkamlar Malta İrsinin Qorunması Təşkilatı tərəfindən bərpa edilmişdir. Batareya ilə eyni zamanda adanın şimal hissəsində bürcdə inşa edilmişdir. Amma sonradan dağıdılmışdır. Bundan əlavə 20-ci əsrin əvvəllərində xəstəxana həbsxanası kimi istifadə olunan cəngavərlər tərəfindən kazarmalar tikilmişdir.

1960-cı ildə inşa edilən Comino Otel Müqəddəs Nikolay buxtasının üstündə yerləşir.

Kinoda redaktə

Komino adası dəfələrlə filmlərin çəkilişi üçün bir platforma olaraq istifadə edilmişdir. Burada "Troya" və "Swept Away" filmləri çəkilmişdir. "Qraf Monte Kristo" filmində İf qalasının təsvir edilməsi üçün Müqəddəs Məryəm buxtasındakı qalada çəkilişlər aparılmışdır.

İstinadlar redaktə

  1. "Comino loses one of its four residents". Times of Malta (ingilis). 2017-05-07. 2017-05-07 tarixində arxivləşdirilib.
  2. 1 2 "X'taf fuq Kemmuna?" (PDF). Imperial Band Club (malta). 2019-08-19 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2019-04-10.
  3. "Bathing Water Profiles: Profile 28". Официальный сайт Министерства здравоохранения Мальты (ingilis). 2019-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-10.