Ləki
Ləki — Azərbaycan Respublikasının Ağdaş rayonu inzibati-ərazi vahidində qəsəbə.
| Ləki | |
|---|---|
| 40°33′17″ şm. e. 47°25′38″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
|
| |
Toponimikası redaktə
Qəsəbənin adı Lək adlı Oğuz qəbiləsindən gəlir. Tatarıstanda da eyniadlı kənd mövcuddur.[1]
Ümumi məlumat redaktə
Ləki qəsəbəsi Bakı-Tbilisi dəmir yolu magistralının və Bakı-Qazax şose yolunun üzərində yerləşir. Həm Ağdaşın, həm də Qəbələ rayonunun müəssisə və təsərrüfatlarının ünvanlarına gələn poçt, tikinti materialları və müxtəlif əşya və avadanlıqlar Ləki dəmiryol stansiyasında qəbul edilib sahiblərinə çatdırıldığından, Ləki həm də, bu iki rayonun giriş qapısı hesab edilir.
Qəsəbədə 1883-cü ildə əsası qoyulan dəmiryol stansiyası, Ləki pambıqtəmizləmə zavodu, qabların sinkləşdirilməsi zavodu, gübrə zavodu, habelə neft məhsulları bazası, taxıl qəbulu məntəqəsi, orta məktəb, yeddi illik uşaq musiqi məktəbi, iki uşaq bağçası, poliklinika, və sair ictimai-iaşə və məişət obyektləri yerləşir.
Əhalisi redaktə
1 yanvar 1914-cü il tarixinə olan məlumata əsasən inzibati cəhətdən Bakı quberniyasının Ərəş qəzasına daxil olan Ləki kəndində əsasən etnik azərbaycanlılardan[2] ibarət hər iki cinsdən toplam 2.601 nəfər əhali yaşayırdı.[3]
Hazırda Ləki qəsəbəsinin əhalisinin sayı 3900 nəfərdən çoxdur. Əhalinin 98 %-indən çoxunu azərbaycanlılar, qalanını isə ləzgi, rus və s. millətlər təşkil edir. Qəsəbə əhalisi Ağdaş rayonunu əhalisinin 4.04 faizini təşkil edir. Əhalinin 1897 nəfəri kişi, 2005 nəfəri isə qadındır. Əhali aqrar sektorda və xidmət sahələrində çalışır. Son dövrün aqrar islahatları əhalinin rifahını yaxşılaşdırsa da, işsizlik səviyyəsi yüksək olaraq qalır.
İqlimi mülayim isti yarımsəhra və quru çöl iqliminə malikdir. Yay aylarında orta temperatur 25-35 dərəcə arasında dəyişir və havalar adətən quraq keçir. Yaz fəslində mülayim olan hava qışda şaxta ilə səciyyəvidir. Orta qış temperaturu -4-dən +10 dərəcəyə qədər dəyişir. 2008-ci ilin yanvar-fevral aylarında Ləki qəsəbəsində son 20 ilin ən soyuq şaxtalı havası müşahidə olunmuşdur (-15 dərəcə).
Tanınmış şəxsləri redaktə
- Mirzə İsmayıl Qasir, XIX əsr Azərbaycan ədibi
- Faris Səfərov, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
Şəhidləri redaktə
- Məmmədov Ceyhun Aslan oğlu (1973-1991)
- Mustafayev Mətləb Paşa oğlu (1960-1992)
- Məmmədov Şahin Niyazi oğlu (1967-1993)
- Kərimov Ceyhun Kərim oğlu (1975-1994)
- Elman Əliyev
- Anar İsrəfilov — Vətən müharibəsi şəhidi
Küçələri redaktə
Ləki qəsəbəsinin əsas küçələri:
- Ceyhun Məmmədov küçəsində pambıqtəmizləmə zavodu, qəsəbə kitabxanası, qəsəbə poçtu, qəsəbənin telefon kommunikasiya qovşağı, qəsəbə musiqi məktəbi, qəsəbə poliklinikası, qəsəbənin işıq paylaşdırılması şəbəkəsi (yarımstansiyası) və qəsəbə məscidi yerləşir.
- Mətləb Mustafayev küçəsində Ləki stansiyası, Ağdaş İcra Hakimiyyətinin Ləki qəsəbə İcra Ərazi vahidliyi üzrə Nümayəndəliyinin və qəsəbə bələdiyyəsinin binası yerləşir.
İstinadlar redaktə
- ↑ "Sarmanov bələdiyyə rayonunun yaranma tarixi". 2019-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- ↑ Qeyd: mənbədə tatarlar olaraq göstəriliblər.
- ↑ "Кавказский календарь на 1915 год". Издан по распоряжению Наместника его Императорскаго Величиства на Кавказе, под редакцией А.А.Эльзенгера и Н.П.Стельмащука, Тифлис. Типография Канцелярии Наместника Е.И.В. на Кавказе, казённый дом. 1914./Оглавление: Глава — Отдел статистический: Список населенных мест Кавказа, стр. 153
Xarici keçidlər redaktə
- Ləki qəsəbəsi haqda sayt[ölü keçid]
- Google Earth-də Ləkinin peyk şəkilləri
- Nona.net-də Ləkinin xəritəsi
- Prezident İlham Əliyev Ləki-Qəbələ dəmir yolu xəttinin tikintisinə 30 milyon manat ayırıb
Həmçinin bax redaktə
|
Ağdaş rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |