Məcburi yerdəyişmə

Məcburi yerdəyişmə, məcburi köç və ya məcburi miqrasiya — bir şəxsin və ya insanların öz evindən və ya doğma bölgəsindən kənara məcburi və ya zorakı formada köçməsi. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığı "məcburi yerdəyişmə"yə belə tərif vermişdir: "təqib, münaqişə, ümumiləşdirilmiş zorakılıq və ya insan hüquqlarının pozulması nəticəsində yerdəyişmə".[1]

Syrian and Iraqi migrants arriving in Lesbos, Greece in 2015 seeking refuge.
Yunanıstanın Lesbos adasında sığınacaq axtaran suriyalıiraqlı miqrantlar. 2015-ci il.

Məcburi yerdəyişmə Avropa miqrant böhranından bəri beynəlxalq müzakirələrdə və siyasətdə diqqəti cəlb edir. Bu, o vaxtdan məcburi miqrasiyanın Avropadan kənarda təsirə məruz qalmış bölgələrə təsirlərinin daha çox nəzərə alınması ilə nəticələnmişdir. Müxtəlif beynəlxalq, regional və yerli təşkilatlar məcburi miqrasiyanın qarşısını almaq və onun təsirini azaltmaq üçün əvvəlki yerli bölgələrdə, eləcə də qəbul və ya təyinat bölgələrində yanaşmalar hazırlayır və həyata keçirir.[2][3][4] Bundan əlavə, insanların fəaliyyəti nəticəsində baş vermiş məcburi miqrasiya hadisələrinin baş verməsində iştirak edənlərin təqib edilməsi üçün sübutların toplanması üçün bəzi əməkdaşlıq səyləri göstərilir.[5] 2022-ci ildə dünyada təqribən 100 milyon insan məcburi miqrant vəziyyətinə düşmüşdür, onların əksəriyyəti dünyanın cənub hissəsindəndir.[6][7]

İstinadlar redaktə

  1. "UNHCR Global Trends –Forced Displacement in 2014". UNHCR. 18 June 2015. 17 January 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 May 2020.
  2. "High Commissioner's Dialogue on the Root Causes of Forced Displacement". doi:10.1163/2210-7975_hrd-9811-2015004.
  3. Cone, Jason, And Marc Bosch Bonacasa. 2018.
  4. "Mission, Vision and Values | U.S. Agency for International Development". www.usaid.gov. 2018-02-16. 2020-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-24.
  5. Guido Acquaviva. "Legal and Protection Policy Research Series: Forced Displacement and International Crimes" (PDF). UNHCR. June 2011. 29 June 2017 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 11 April 2018.
  6. "UNHCR: A record 100 million people forcibly displaced worldwide". UN News. 23 May 2022. 28 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 July 2022.
  7. "Number of displaced people passes 100m for the first time, says UN". The Guardian. 23 May 2022. 30 June 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 July 2022.

Əlavə ədəbiyyat redaktə

Xarici keçidlər redaktə