Minar-e-Pakistan (urdu ‫مینار پاکستان‎‬, azərb. Pakistan minarəsi‎) — Pakistanın Pəncab əyalətinin Lahor şəhərinin mərkəzində[1] Britaniya Hindistanının müstəqillik qazanmasından sonra 23 mart 1940-cı ildə ayrı bir müsəlman ölkəsinin qurulması barədə olan Lahor qətnaməsinin qəbul edilməsinin xatirəsinə inşa edilən minarə, milli əhəmiyyətə malik abidə. Minarənin inşa prosesi 1960–1968-ci illərə təsadüf edir.

Pakistan minarəsi
‫‎مینار پاکستان‬
Xəritə
Etimologiya ərəb dili
Ümumi məlumatlar
Status Son daşı qoyuldu
Növü İctimai abidə
Memarlıq üslubu Moğol memarlığı, İslam, müasir
Yerləşmə Lahor, Pəncab, Pakistan
Ölkə
Koordinatlar 31°35′33″ şm. e. 74°18′33″ ş. u.
Təməlatma 23 mart 1960
Qiymət 7,058,000 Rs.
Hündürlük
Hündürlük 70 metr (230 ft)
Ölçülər
Diametr 9.75 metr (32 ft)
Dizayn və konstruksiya
Memar Nəsrəddin Muradxanov
Memarlıq şirkəti Mian Abdul Khaliq Company
Struktural mühəndis Rəhman Niyazi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dizayn redaktə

Minarənin dizaynında moğol, İslam və müasir memarlıqdan ilham alınmışdır.

Minarə Rusiyada anadan olmuş qumuq əsilli dizayner və mühəndis Nəsrəddin Muradxanov tərəfindən dizayn edilmişdir.[2] İnşa prosesinə "Mian Abdul Khaliq Company" şirkəti nəzarət edirdi. Tikilinin təməldaşı 23 mart 1960-cı ildə qoyulmuşdur. İnşa prosesi 8 il davam etmiş və nəhayət 21 oktyabr 1968-ci ildə sona çatmışdır. Minarənin tikilməsinə 7,058,000 Pakistan rupisi xərclənmişdir. Abidənin ətrafında parklar və bir dənə süni göl var.

Struktur redaktə

Minarənin ümumi hündürlüyü 70 metrdir. Tikilinin bünövrəsinin hündürlüyü 8 metrdir. Güləbənzər bünövrənin açılan ləçəklərinin hündürlüyü 9 metrdir. Minarənin diametri təxminən 9.75 metrdir. Tribuna naxışlı kafellərdən hazırlanıb və Padşah məscidinə doğru baxır. Bünövrə dörd platformadan ibarətdir. Bu platformalar Pakistan hərəkatının başlanğıcını və müvəffəqiyyətini simvolikləşdirir.[3] Yazıçı və o vaxtlar Lahorun başçı müavini Muxtar Məsud bina komitəsinin üzvlərindən biri idi. "Mian Abdul Khaliq Company" və Muradxanov şirkəti daha sonra Qəddafi stadionunu tikmişdir.

Üzərində yazılanlar redaktə

Tikilinin bünövrəsində, mərmərdən hazırlanmış on xatirə lövhəsində çiçəyəbənzər şriftdə yazılan yazılar var. Bu yazıların arasında Lahor qətnaməsinin urdu, benqalingilis dillərində yazılmış mətni, eləcə də 9 aprel 1946-cı ildə qəbul edilən Delhi qətnaməsinin mətni var. Bəzi lövhələrin üzərində ərəb xəttatlığı ilə Quran ayələri və Allahın 99 adı yazılıb. Digər əhəmiyyətli yazılar arasında urducabenqalca yazılmış Pakistan himniMəhəmməd Əli Cinnahın urduca, benqalcaingiliscə etdiyi çıxışlarından sitatlar var.[3]

Daxilində olanlar redaktə

Minarənin içərisində Pakistan himninin müəllifi Hafiz Cələndərin məzarı mövcuddur.[4]

Əhəmiyyət redaktə

Minar-e-Pakistan bir neçə mitinqin başlanma nöqtəsi olmuşdur. Abidə siyasi və dini tədbirlərin də məkanı olmuşdur. Minarə Pakistanın milli simvollarından biridir.[5]

Qalereya redaktə

İstinadlar redaktə

  1. Google maps. "Address of Minar-e-Pakistan". Google maps. 2014-05-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2018.
  2. Məral Murad Xan. "Remembrance: The man behind the masterpiece". Dawn. 2012-04-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
  3. 3,0 3,1 Əmna Camal. "The Pakistan Day memorial". Dawn. 23 mart 2002. (#accessdate_missing_url)
  4. "قومی ترانے کے خالق حفیظ جالندھری کا 117 واں یومِ ولادت". urdu.arynews.tv. 14 yanvar 2017. 1 noyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 noyabr 2018.
  5. "PTI to stage rally at Minar-e-Pakistan today". The News International. 23 mart 2013. 2014-02-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-07.

Xarici keçidlər redaktə