Nobilitet
Nobilitet və ya nobillər (lat. Nobilis – adlı-sanlı, hörmətcil; nobilitas – əyan) — Roma Respublikasında patrisi və varlı plebey ailələrinin məhdud dairəsi. E.ə. III əsrin əvvəlində formalaşmışdır. Ən mühüm dövlət vəzifələrinə yalnız nobilitetin nümayəndələri seçilirdilər, lakin nobillər sırasından müxalifətçi xadimlər də çıxırdı. Nobilitetin Roma demokratiyasınıın bəzi rəhbərləri də mənsub idilər. Sonralar əvvəlki rolunu itirmişdir. Daha geniş mənada özünü "xalqa" və ya "qara camaat"a qarşı qoyan "əyanlar" anlayışını ifadə edir.[1]
Mənbə redaktə
İstinadlar redaktə
- ↑ Нобилитет // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 278.
Ədəbiyyat redaktə
- Adam Afzelius: Zur Definition der römischen Nobilität in der Zeit Ciceros. In: Classica et Mediaevalia 1, 1938, 40–94.
- Hans Beck: Karriere und Hierarchie. Die römische Aristokratie und die Anfänge des „cursus honorum“ in der mittleren Republik, Akademie-Verlag, Berlin 2005.
- Hans Beck: Die Rolle des Adligen. Prominenz und aristokratische Herrschaft in der römischen Republik. In: Hans Beck, Peter Scholz, Uwe Walter (eds.): Die Macht der Wenigen. Aristokratische Herrschaftspraxis, Kommunikation und „edler“ Lebensstil in Antike und Früher Neuzeit, Oldenbourg, Munich 2008, 101–123.
- Jochen Bleicken: Die Nobilität der römischen Republik. In: Gymnasium 88, 1981, 236–253.
- Klaus Bringmann: Geschichte der Römischen Republik. Von den Anfängen bis Augustus. Beck, Munich 2002.
- P.A. Brunt: "Nobilitas" and "novitas." In: Journal of Roman Studies 72, 1982, 1–17.
- Leonhard A. Burckhardt: The Political Elite of the Roman Republic. Comments on recent discussion of the concepts of „Nobilitas“ and „Homo Novus“. In: Historia 39, 1990, 77–99.
- Matthias Gelzer: Die Nobilität der römischen Republik. Teubner, Leipzig 1912.
- Karl-Joachim Hölkeskamp: Die Entstehung der Nobilität. Studien zur sozialen und politischen Geschichte der Römischen Republik im 4. Jahrhundert v. Chr. Steiner, Stuttgart 1987, ISBN 3-515-04621-6.
- Karl-Joachim Hölkeskamp: Conquest, Competition and Consensus: Roman Expansion in Italy and the Rise of the "nobilitas". InL : Historia 42, 1993, 12–39.
- Fergus Millar: The Political Character of the Classical Roman Republic, 200–151 B.C. In: Journal of Roman Studies 74, 1984, 1–19.
- R. T. Ridley: The Genesis of a Turning-Point: Gelzer's "Nobilität". In: Historia 35, 1986, 474-502.
- Richard J. A. Talbert: The senate of Imperial Rome. Princeton University Press, Princeton 1987.