Otar Taktakişvili

Sovet, gürcü bəstəkarı, dirijoru, müəllimi, ictimai xadimi

Otar Vasilyeviç Taktakişvili (gürc. ოთარ თაქთაქიშვილი; 27 iyul 1924[1][2][…], Tiflis[1]21 fevral 1989, Tbilisi və ya Moskva) — Sovet, gürcü bəstəkarı, dirijoru, müəllimi, ictimai xadimi. SSRİ xalq artisti (1974), Lenin mükafatı (1982), Stalin mükafatı (1951, 1952) və SSRİ Dövlət mükafatı (1967) laureatı.

Otar Vasilyeviç Taktakişvili
gürc. ოთარ თაქთაქიშვილი
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi 27 iyul 1924(1924-07-27)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 21 fevral 1989(1989-02-21) (64 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Milliyyəti gürcü
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti dirijor, bəstəkar, musiqi pedaqoqu[d], siyasətçi
Fəaliyyət illəri 1957-ci ildən
Janr opera
Təhsili
  • Tbilisi Dövlət Konservatoriyası[d] (–1947)
Üzvlüyü
Mükafatları "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Oktyabr inqilabı" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni
2-ci dərəcəli "Stalin" mükafatı 3-cü dərəcəli "Stalin" mükafatı SSRİ xalq artisti "Lenin" mükafatı SSRİ Dövlət mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı redaktə

 
Otar Taktakişvilinin anası Elizabet və xalası 1900-cü illərin əvvəlləri.

Otar Taktakişvili 27 iyul 1924-cü ildə Tiflisdə Abxaz zadəganı Vasili Çaçibaya və gürcü şahzadəsi Yelizaveta Mixaylovna Taktakişvilinin ailəsində anadan olmuşdur. Otar gənc yaşlarından anasının soyadını daşımağa başlamışdır.[3]

Taktakişvili ilk musiqi təhsilini Tbilisi Musiqi Məktəbində və peşə məktəbində almışdır. 1947-ci ildə Tbilisi Konservatoriyasını bitirmişdir. 1950-ci ildə elə burda aspiranturada təhsil almışdır (S.V.Barxudaryanın kompozisiya sinfi).

Otari 1947-ci ildən - xor ədəbiyyatı müəllimi və xor rəhbəri kimi əmək fəaliyyətinə başlamışdır. 1952-ci ildən - Konservatoriyada polifoniya və çalğı alətləri fənnindən dərs demişdir. Taktakişvili 1959-cu ildə dosent, 1966-cı ildə professor elmi dərəcəsini almışdır. O, 1962-1965-ci illərdə Tbilisi Konservatoriyasının rektoru kimi çalışmışdır.

Konservatoriyada üçüncü kursda təhsil alarkən 1945-ci ildə, Gürcüstan Bəstəkarlar İttifaqının Gürcüstan SSR Dövlət Himninin yaradılması müsabiqəsinə qatılmışdır. Nəticədə Otar Taktakişvili qalib olmuş və Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikasının himninin müəllifi olmuşdur.

Otari təhsil aldığı müddətdə Radio Yayımı Komitəsinin konsertmeysteri və xorunun dirijoru (1944-1946) işləmişdir.

Otar Taktakişvil 1947-1952-ci illərdə konsertmeysterdirijor, 1952-1956-cı illərdə Gürcüstan SSR Dövlət Xorunun bədii rəhbəri olmuşdur. 1952-ci ildən ölkənin aparıcı simfoniya və xor ansambllarında dirijor kimi çıxış etməyə başlamış, öz əsərlərini ifa edirdi.

O.Taktakişvili 1957-ci ildən - SSRİ Bəstəkarlar İttifaqı İdarə Heyətinin katibi olmuşdur. O, 1961-1962-ci illərdə - Gürcüstan Bəstəkarlar İttifaqının katibi də seçilmişdir.

1951-ci ildən Sovet İttifaqı Kommunist PartiyasınınGürcüstan SSR Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin üzvü (1963 -cü ildən) seçilmişdir. Otar Taktakişvil məsul vəzifələrdə də çalışmışdır. Belə ki, o uzun müddət Gürcüstan SSR mədəniyyət naziri (1965-1984) olmuşdur.[4] SSRİ Ali Sovetinin 4-5 (1954-1962) və 11 çağırış (1984-cü ildən) deputatı seçilmişdir. Gürcüstan SSR Ali Sovetinin 6-9 çağırış deputatı da olmuşdur. SSRİ Nazirlər Soveti yanında Elm və İncəsənətdə Lenin Mükafatları Komitəsinin üzvü (1963 -cü ildən) kimi də çalışmışdır.

Otar Taktakişvil UNESCO yanında Beynəlxalq Musiqi Şurası Rəyasət Heyətinin üzvü kimi də fəaliyyət göstərmişdir.

24 fevral 1989-cu ildə Moskvada vəfat etmişdir (digər mənbələrə görə - 21 və ya 22 fevralda Tiflisdə[5]). O, Didube panteonunda dəfn olunub.

Yaradıcılığı redaktə

Otar Taktakişvili ən böyük gürcü bəstəkarlarından biridir. 8 operanın, 2 simfoniyanın, 9 instrumental konsertin, çoxsaylı kamera, vokal, proqram, xor musiqisi, oratoriyaların, kantataların, habelə Gürcüstan SSR Dövlət Himninin musiqisinin müəllifidir.

Mükafatları və təltifləri redaktə

Xatirəsi redaktə

Tbilisidə (keçmiş Riqa) bir küçə bəstəkarın adını daşıyır.

İstinadlar redaktə

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Тактакишвили Отар Васильевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  3. Дворянские роды Российской империи.- Т.4.- Москва, 1998.- С.208
  4. Don Michael Randel, redaktor The Harvard Biographical Dictionary of Music. Harvard University Press reference library. 6 (illustrated). Harvard University Press. 1996. səh. 899. ISBN 9780674372993.
  5. "356". 2011-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-22.
  6. Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссёр

Ədəbiyyat redaktə

Xarici keçidlər redaktə