"Qara penni" (ing. Penny Black) — tarixdə birinci poçt markası.

Qara penni
Azərbaycan poçt markası üzərində

Qara penni 1840-cı ildə çap olunub. İngiltərədə çap olunan bu marka qara rəngdə və bir penni dəyərində olduğuna görə onu "Qara penni" adlandırıblar. Yapışqanlı marka ideyasını ilk dəfə kitab satıcısı Ceyms Çalmers (ing. James Chalmers, 1782−1853) təklif etsə də, bu markanın ixtirasını general-postmaster Roulan Hillin (ing. Rowland Hill; 1795–1879) adı ilə bağlayırlar.

İlk poçt markasının dizaynı üçün elan olunan müsabiqədə 2700-ə yaxın təklif irəli sürülsə də, Çarlz və Frederik Hit (ing. Charles and Fredrick Heath) və Henri Koulun (ing. Henry Cole) layihəsi qalib gəlir. İngiltərədə aparılan poçt islahatı və marka sisteminə keçid poçt daşınmasının həcmini xeyli artırdı. Belə ki, əgər 1839-cu ildə 75 milyon məktub göndərilmişdisə, 1940-cı ildə bu rəqəm 168 milyona qədər artdı. Həmçinin, İngiltərədə poçt göndərişlərini asanlaşdırmaqla yanaşı, onlara görə ödənilən məbləği dəqiq və tam hesablamaq da mümkün oldu. Roulan Hill bu ixtirasına görə İngiltərə poçt idarəsində baş katib vəzifəsinə gətirildi və 20.000 funt sterlinq məbləğində mükafat aldı.

İlk markalar metalloqrafiya üsulu ilə çap olunurdu. Üzərində iki söz yazılırdı: "Postage" və "One penny". Qara Penninin üzərində şahzadə Viktoriyanın (1819–1901) rəsmi əks olunub.

"Qara Penni" 68 808 000 ədəd çap olunub. Bu gün həmin nümunələri əldə etmək nadir tapıntı hesab olunmasa da kolleksionerlər tarixiliyinə görə daima öz kolleksiyalarına "Qara Penni"ni əlavə etmək həvəsindədirlər.

Markanın yubileylərində isə xüsusi marka blokları hazırlanır.

Xarici keçidlər redaktə