Samaşki
Samaşki (Çeçen. СемаӀашка) kəndi Çeçenistan Respublikasının Açxoy-Martan rayonunda yerləşir. Samaşkinski kənd yaşayış məntəqəsinin inzibati mərkəzidir.
| Samaşki | |
|---|---|
| СемаӀашка | |
 | |
| 43°17′26″ şm. e. 45°18′05″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1851 |
| Mərkəzin hündürlüyü | 235 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 366602 |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.svg)
Coğrafiya redaktə
Kənd Açxoy-Martan rayonunun şimal hissəsində, Sunja çayının sol sahilində, regional mərkəz Açxoy-Martan şəhərindən 9 km şimalda və Qroznı şəhərindən 30 km qərbdə yerləşir. Kənddən 4 km cənubda "Qafqaz" federal magistral yolu keçir. Həmçinin kənddə Nazrandan Qroznıya dəmiryolu çəkilib. Kəndin bir hissəsi dəmiryolunun kənarında yerləşir. Samaşkinin quruluşuna bir neçə ikimərtəbəli yaşayış binalarından ibarət Drujba kəndi daxildir. Kənddə üç ayrı məktəb binası var. Kəndin ərazisisi Şimaldan Sunjenski silsiləsinin təpələri, cənubdan - Samaşkinski meşəsi və Sunja çayına bitişikdir. Ən yaxın yaşayış məntəqələri: cənubda Yeni Şaroy, cənub-qərbdə Davidenko, qərbdə Sernovodskoye, şimal-şərqdə Radujnoye və şərqdə Zakan-Yurt.[3]
Etimologiya redaktə
Kəndin və yerin adı Çeçen sözündən "Саь-Маӏашка" yaranıb və mənası, "maralların məkanı" deməkdir.
Tarixi redaktə
Kənd Aşağı Samaşkinin dağıdılan Çeçen kəndinin yerində, Sunjen kazak xəttinin yaranması zamanı Samaşkinskaya kəndi olaraq 1851-ci ildə əsası qoyuldu.[4] № 01721 nömrəli əmrlə, 1920-ci ildə kəndin bütün kazak əhalisi köçürüldü: 18-50 yaş arası kişilər Qafqaz xaricindəki konsentrasiya düşərgələrinə göndərildi, qalan əhali Terekə qovuldu. Kənd yenidən çeçenlər tərəfindən məskunlaşmışdır.[5] Birinci Çeçen Döyüşü zamanı, 7-8 aprel 1995-ci ildə kənddə, bəzi Rusiya və beynəlxalq insan haqları təşkilatlarına görə, federal birliklər tərəfindən mülki şəxslərin kütləvi şəkildə qətliamı oldu . 14 mart 1996-cı ildə federal qoşunlar Xizir Xaçukayevin komandanlığı altında yaraqlıların böyük silahlı dəstəsinin yerləşdiyi Samaşki kəndini mühasirəyə aldı. Martın 15-də federal tərəf kəndə hücum etdi. Martın 20-də yaraqlılar Samaşkini tərk etdilər. 2003-cü ilin avqust ayında 500-ə yaxın kənd sakini qaçırılan 16 yaşlı qızın, kənd sakini Elsa Katsayevanın sərbəst buraxılmasını tələb edərək Qafqaz federal yolunu bağladılar.[6] 15 avqust 2003-cü ildə kənddə yerləşən bir hərbi komendant ofisi yaraqlılar tərəfindən hücuma məruz qaldı. Binanın avtomat silah və qumbaraatanlarla kütləvi şəkildə atəşə tutulması nəticəsində 2 hərbçi şəhid oldu, 10 nəfər müxtəlif dərəcəli ağır yaralandı.[7] 1 aprel 2004-cü ildə daxili qoşunlar Samaşkini hər tərəfdən mühasirəyə alaraq kənddə xüsusi əməliyyat keçirdi. İki binada minalar üçün boşluqlar, radio ilə idarə olunan ƏPQ, təchiz olunmuş mina, qumbaraatan və digər sursat var idi. NTV-nin məlumatına görə, Samaşkidə bu cür xüsusi əməliyyatlar nəticəsində 27 nəfər itkin düşmüşdür.[8]
Əhali redaktə
2010-cu il Ümumrusiya Əhali siyahıyaalmasına görə kəndin milli tərkibini 99,9 % çeçenlər və 0,1 % digərləri təşkil edir.[9]
İstinadlar redaktə
- ↑ 1 2 http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
- ↑ https://web.archive.org/web/20200822004543/https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/CcG8qBhP/mun_obr2020.rar.
- ↑ "Россия. Чечня. Ачхой-Мартановский район-САМАШКИ". 2019-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "Основные сведения о Терской области. ч.3" (PDF). 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "ПРИКАЗ № 01721 оп". 2016-04-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "Похитители 16-летней девушки спокойно проехали все блокпосты". 2018-12-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "База новостей". 2017-11-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "В чеченском селе Самашки найдены склады со взрывчаткой". 2021-06-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "Том 4 книга 1 "Национальный состав и владение языками, гражданство"; таблица 1 "Национальный состав населения Чечни по городским округам, муниципальным районам, городским населенным пунктам, сельским населенным пунктам с численностью населения 3000 человек и более"". 2015-09-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.