Sergey Urusevski
Sergey Pavloviç Urusevski (rus. Сергей Павлович Урусевский; 23 dekabr 1908, Sankt-Peterburq, Rusiya imperiyası - 12 noyabr 1974, Moskva, SSRİ) — Sovet kinooperatoru və kinorejissoru, iki dəfə birinci dərəcəli Stalin mükafatı laureatı (1948, 1952), RSFSR əməkdar incəsənət xadimi (1951), 1942-ci ildən Sov.İKP-nin üzvü idi.
| Sergey Urusevski | |
|---|---|
| rus. Сергей Павлович Урусевский | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Sankt-Peterburq, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (65 yaşında) |
| Vəfat yeri |
Moskva,  SSRİ |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı |
SSRİ |
| Fəaliyyəti |
kinooperator kinorejissor |
| Fəaliyyət illəri | 1937-1974 |
| İstiqamət | sosialist realizmi |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |
   |
| IMDb | ID0882201 |
Həyatı redaktə
Sergey Urusevski 23 dekabr 1908-ci ildə Sankt-Peterburqda anadan olmuşdur. 1935-ci ildə Leninqrad təsviri incəsənət institutunda Vladimir Favorskinin kursunu bitirərək kinoda işləməyə başlamışdır. 1937-ci ildən "Soyuzdetfilm" kinostudiyasında operator kimi çalışmışdır.
Böyük Vətən müharibəsində cəbhə kinooperatoru olmuşdur.
1957-ci ildə "Durnalar uçur" filminin çəkilişi zamanı dairəvi operator relsini kəşf etmiş və ilk dəfə olaraq tətbiq etmişdir[1]. Urusevskinin "Mən Kubayam" filmindəki operator işi kino incəsənətinin inkişafında xüsusi rol oynayır. Çoxsaylı beynəlxalq mükafatların laureatı olmuş operatorlar Şon Bobbitt və Ben Seresin onu nəhəng sənətkar hesab edirlər[2][3].
Sergey Urusevski 12 noyabr 1974-cü ildə vəfat etmişdir.
Filmoqrafiya redaktə
| İl | Azərbaycanca adı | Orijinal adı | Filmdə iştirakı | Filmin növü |
|---|---|---|---|---|
| 1941 | İvan İvanoviç İvan Nikiforoviçlə necə dalaşdı? | Как поссорился Иван Иванович с Иваном Никифоровичем | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1944 | Döyüş | Поединок | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1946 | Sineqoriya | Синегория | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1947 | Kənd müəlliməsi | Сельская учительница | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1949 | Alitet dağlara gedir | Алитет уходит в горы | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1950 | Qızıl Ulduz kavaleri | Кавалер Золотой Звезды | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1953 | Vasili Bortnikovun qayıdışı | Возвращение Василия Бортникова | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1955 | Birinci eşelon | Первый эшелон | operator (Yuri Yekelçiklə birgə) | Tammetrajlı bədii film |
| 1955 | Həyat dərsi | Урок жизни | operator | |
| 1956 | Qırx birinci | Сорок первый | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1957 | Durnalar uçur | Летят журавли | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1959 | Göndərilməmiş məktub | Неотправленное письмо | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1964 | Mən Kubayam | Я — Куба | operator | Tammetrajlı bədii film |
| 1968 | Yorğa atın qaçışı | Бег иноходца | rejissor, operator | |
| 1973 | Mahnı oxu, şair... | Пой песню, поэт... | rejissor, operator, ssenarist (Gennadi Şpalikov birgə) |
Mükafatları redaktə
Birinci dərəcəli Stalin mükafatı ("Kənd müəlliməsi" filminə görə, 1948)
RSFSR-in əməkdar incəsənət xadimi (1951)- Birinci dərəcəli Stalin mükafatı ("Qızıl Ulduz kavaleri" filminə görə, 1952)
- "Mosfilm" kinostudiyasının gənc kinematoqrafçılarının kinofestivalında Ən yaxşı operator işi ("Qırx birinci" filminə görə, 1956)
Kann kinofestivalında Fransa ali texniki komissiyasının Mükafatı ("Durnalar uçur" filminə görə, 1958)
Mexiko kinofestivalında Beynəlxalq baxış Diplomu ("Durnalar uçur" filminə görə, 1958)- "Şərəf nişanı" ordeni (1965)
.svg){kind=small}
İstinadlar redaktə
- ↑ "Урусевский Сергей Павлович - БИОГРАФИЯ". 2020-03-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-13.
- ↑ "TOP CINEMATOGRAPHERS REVEAL THEIR FAVOURITE MOVIE MOMENTS — Sean Bobbitt" (ingilis). Empire. 2015-09-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-16. (#apostrophe_markup)
- ↑ "TOP CINEMATOGRAPHERS REVEAL THEIR FAVOURITE MOVIE MOMENTS — Ben Seresin" (ingilis). Empire. 2015-09-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-16. (#apostrophe_markup)
Mənbə redaktə
- Сайт с главами книги о Сергее Урусевском
- Энциклопедия отечественного кино: Сергей Урусевский Arxivləşdirilib 2012-05-01 at the Wayback Machine
- Кинословарь: В 2-х т. Т.2. М., 1970. — С.712.
- Кино: Энциклопедический словарь. М., 1987. — С.438—439.
- Всемирный биографический Энциклопедический словарь. М., 1998. — С.778.
- Урусевський Е.С кинокамерой и за мольбертом. М., 2002.