Tsiklopropan (trimetilen) — kimyəvi formulu C3H6, tsikloalkanlar sırasına aiddir.

Tsiklopropan
Ümumi
Kimyəvi formulu C₃H₆[1]
Molyar kütlə 42,0797 ± 0,0028 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq 1,879 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi -127,62 °S
Qaynama nöqtəsi -32,86 °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm. 75-19-4
PubChem
SMILES C1CC1
ChEBI 30365
ChemSpider

Fiziki xassələri redaktə

Rəngsiz −32,9oS-də qaynayan qazdır. Özünəməxsus petroleyin efiri iyli qazdır. Permanqanatla adi temperaturda oksidləşmir, bununla da tsiklopropan propilendən fərqlənir.

Tibbdə redaktə

Tsiklopropan, narkotik təsiri olduğu üçün cərrahiyyə əməliyyatında işlədilir. Tsiklopropan, qüvvətli anesteziyaedici qaz olub, hətta çox az miqdarı belə öz təsirini göstərir. Başqa narkotik maddələrdən fərqli olaraq onun təsirindən insan huşunu itirmir.

Törəmələri redaktə

Tsiklopropan və onun törəmələri təbiətdə tapılmamışdır. Tsiklopropen — 36oS-də mayeləşən iyli qazdır, asan polimerləşir, bromla birləşdikdə yanır. Tsiklopropen, tərkibində ikiqat rabitə olan polimetilen karbohidrogenlərdəndir. Bu cür birləşmələrə tsikloolefinlər deyilir.

Mənbə redaktə

  • M. Mövsümzadə "Üzvi kimya", Maarif-1966.
  • Плехоткина С. И., ГоловчинскийВ. Б. Бюлл экспер. биол. и мед., 1971, т. 72, № 8, с. 68–62.
  • Жданов Г. П. и д р. Фармакол. и токсикол., 1969, т. 32. № 1. с- 88–92.
  1. CYCLOPROPANE (ing.).