Tupolev Tu-154 Rus istehsalı olan orta mənzilli üç mühərrikli sərnişin təyyarəsidir. Boeing 727-yə oxşar bir dizayna sahibdir. Rusiya, Şərqi Avropa, Kuba, Çexoslovakiya və daha çox ölkədə istifadə olunan Rusiyanın ən çox istehsal olunan sərnişin təyyarəsidir. İstehsal edilən sərnişin təyyarələrinin çoxu Aeroflotda (keçmiş SSRİ və indiki Rusiya Hava yolları) xidmət göstərdi. Hal hazırda 17 fərqli hava yolu şirkətində ildə təxminən 138 milyon sərnişin daşıyır. Təyyarənin dizaynı ona həm torpaq həm də buzlu zolaqlara enməyə imkan verir. Şimal qütbü kimi həddən artıq soyuq şəraitlərdən təsirlənmədən qalxış üçün gözləyə bilər. Tu 154 1 mach sürətə çata bilən ən sürətli sərnişin təyyarələrindən biridir.

Tupolev Tu-154
Hazırlayan Tupolev
İstehsalçı Tupolev
İlk uçuş 4 oktyabr 1968
İstismara verilmə tarixi 9 fevral 1972
İstismarçılar
Buraxılış sayı 1.026
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dizayn redaktə

Tu 154 Aeroflotda xidmət göstərən köhnə Tu 104 təyyrələrinin yerini doldurmaq üçün dizayn olunmuşdur. Aeroflot sovet təyyarə konsturktorlarından 16-18 ton yük daşıma qabiliyyətli, 2500–4000 km mənzil, operativ sürəti 900 km/saat və ya 6 ton yük daşıma 7000 km-ə qədər mənzil, 850 km/saat uçuş sürətinə sahib yeni bir model dizaynı tələb etdi. Dizayn olunan təyyarənin tam yüklə 2500 metrlik zolaqdan qaxış edə bilməsidə digər şərtləri olmuşdur.

Tu-154 texniki xüsusiyyətləri redaktə

  • Ekipaj: 3-4 (kapitan-pilot, 2-ci pilot, bort-mühəndis, naviqator)
  • Sərnişin tutumu: 114-180 nəfər
  • Uzunluq: 48.0 m (157 ft)
  • Qanad uzuluğu: 37.55 m (123 ft 3 in)
  • Hündürlük: 11.40 m (37 ft 5 in)
  • Qanad sahəsi: 201.5 m2 (2,168 ft2)
  • Boş çəkisi: 55,300 kq (122,075 lb)
  • Maksimum qalxış çəkisi: 102,000 - 104,000 kq (225,165 - 229,580 lb)
  • Güc qurğusu: 3× Soloviev D-30KU-154 turbofan

Performans redaktə

  • Maksimum sürət: 950 km/s (510 kn, 590 mph)
  • Mənzil: Maksimum qalxış çəkisi ilə : 3,900 km (5,200 km 164 sərnişin və baqajla) (2,000 NM, 2400 mi)
  • Maksimum yanacaq ilə: 6,600 km (3,600 NM, 4,100 mi)
  • Xidmət hündürlüyü: 12,100 m (39,700 ft)
 
Tupolev Tu-154

Qəzalar redaktə