Yenikənd (Qəbələ)

YenikəndAzərbaycan Respublikasının Qəbələ rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 3 iyul 1998-ci il tarixli, 518-IQ saylı Qərarı ilə Qəbələ rayonunun Yenikənd kəndi Zalam kənd inzibati ərazi vahidi tərkibindən ayrılaraq, bu kənd mərkəz olmaqla Yenikənd kənd inzibati ərazi vahidi yaradılmışdır.[2]

Yenikənd
40°58′53″ şm. e. 47°50′44″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 1.888 nəf.
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi AZ3633[1]
Xəritəni göstər/gizlə
Yenikənd xəritədə
Yenikənd
Yenikənd

Toponimikası redaktə

Vaxtilə ruslar yaşayan kəndi ətraf əhali Musabəyli adlandırırdı. Sovet hakimiyyəti illərində Stalinabad, 1961-ci ildən isə Yenikənd adlandırıldı. Böyük Vətən müharibəsindən sonrakı illərdə rus ailələri kənddən köçüb getmiş, orada Dağıstandan gəlmiş ləzgi ailələri məskunlaşmışdı.

Coğrafiyası və iqlimi redaktə

Kənd Daşüz silsiləsinin ətəyində yerləşir. Vaxtilə Lazadan yuxarıda, Muçuq şəlaləsinə yaxın ərazidə məskunlaşan əhali 1955-ci ildən Düzyengicədə buranın təməlini qoyublar. İndi oralara ancaq yaylağa dönürlər.

Əhalisi redaktə

2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 1888 nəfər əhali yaşayır.[3] Kəndin 30 ailəsi hələ də köçəri həyat sürür.

İqtisadiyyatı redaktə

Kürdəmirdə 3 min hektar qışlaq sahələri olduğundan qoyunçuluq inkişaf edib. Orada 15 mindən artıq qoyun-quzu var. Kənddə isə iki minə yaxın iri buynuzlu mal-qara saxlanılır.[4]

Ərazidən keçən dağ çaylarının qarşısında bəndin qurulması isə yeni inkişaf layihəsində (2009-2013) öz əksini tapıb. Suvarma üçün yeni su mənbəyinin yaradılması məqsədilə çayların qarşısında su anbarlarının tikilməsi planlaşdırılıb. Yenikəndlə Bılıx arasında su terminalının tikintisi gündəmdədir.[4]

1600 hektar yararlı torpağın 1000 hektarı əhalinin istifadəsində, qalanı bələdiyyə mülkiyyətindədir.[4]

Təhsil redaktə

Kənddə 500 nəfər şagirdin təhsil aldığı və 50-dən yuxarı müəllimin çalışdığı orta məktəb fəaliyyət göstərir. Kənddə digər bir məktəb 480 şagird yeri olan, iki mərtəbəli və müasir səviyyədə təchiz olunan yeni tədris korpusu 2004-2008-ci illəri əhatə edən Regionların Sosial-İqtisadi İnkişafı Dövlət proqramına əsasən şagirdlərin ixtiyarına verilib.[4]

Din redaktə

Kənddə Yenikənd kənd məscidi dini icması fəaliyyət göstərir[5].

İstinadlar redaktə

  1. http://www.azerpost.az/?options=content&id=188.
  2. "Azərbaycan Respublikasının Biləsuvar, Qax, Qəbələ, Yardımlı, Goranboy, Salyan, Samux, Tovuz və Şəmkir rayonlarının inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 3 iyul 1998-ci il tarixli, 518-IQ saylı Qərarı". 2022-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-01.
  3. Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Şəlalə Məhyəddinqızı, "Qəbələ Qafqazın incisi", Bakı, "Oğuz Eli", 2009.
  5. MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2011-ci ildə qeydiyyatdan keçənlər Arxivləşdirilib 2019-12-21 at the Wayback Machine. scwra.gov.az  (az.)

Həmçinin bax redaktə