Səhra: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
SieBot (müzakirə | töhfələr)
k Bot redaktəsi əlavə edilir: si:කාන්තාර
İrada (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
[[Şəkil:Deserts.png|thumb|350px|Dünyanın ən böyük səhraları]]
 
[[Şəkil:Namib_desert_dunes.jpg|thumb|250px|right|Namibiya səhrası]]
'''Səhra''' - [[bitki]] örtüyünün və heyvanlar[[heyvan]]lar aləminin kasadlığı ilə səciyyələnən düzən səthli landşaft növüdür. Çox quraqlıq, isti havanın gündəlik və illik temperaturu kəskin fərqlənən, illik yağıntısı 250 mm-dən aşağı, buxarlanma yağıntıdan xeyli çox, güclü külək əsən, daimi axan çayları olmayan, çox seyrək bitki örtüyü olan ərazi.
 
Səhralar qumli, daşlı, gilli, şoran olurlar. Qarlı səhralar da mövcuddur ([[Antarktida]] və [[Arktika]]da). Ən məşhur səhra Afrikanın demək olar ki bütün şimalını əhatə edən [[Saxara]] səhrasıdır.
== Xüsusiyyətləri ==
Səhranın əmələ gəlməsinin ən başlıca səbəbi yağıntının buxarlana biləcək sudan 7-30 dəfə az olmasıdır. Səhranın
özünəməxsus iqlimi vardır. Göy üzü aylarla buludsuz olur. Maksimum temperatur +49,5°, +58°-yə çatır, gün altında qumun səthi 90° qızır, illik temperatur amplitudası 90°, gündəlik 30°-yə qaxlxır. Orta Asiya Slarında
yağıntının illik miqdarı 60-150 mm, Mərkəzi Asiya (Təklə-Məkan) 9 mm, tropik Səhralarda isə hər yerdə 100 mm-dən azdır.<ref> Məmmədov Q.Ş. Xəlilov M.Y. Ekoloqların məlumat kitabı. “Elm” nəşriyyatı. Bakı: 2003. 516 s.</ref>
 
[[Şimali Afrika]] və [[Ərəbistan]] Səhralarında bir neçə il ərzində yağış düşməyən yerlərdə vardır. Səhraların zəbt etdiyi ərazi bütün qurunun təqribən 30%-ni tutur. Səth quruluşuna görə Səhralar qumliqumlu, daşlı, gilli, şoranvə şoranlı Səhralara olurlarbölünür. Qarlı səhralar da mövcuddur ([[Antarktida]] və [[Arktika]]da). Ən məşhur səhra Afrikanın demək olar ki bütün şimalını əhatə edən [[Saxara]] səhrasıdır.
 
İsti səhralarda temperatur gündüz +50&nbsp;°C-dən yuxarı, gecə isə 0&nbsp;°C-dən aşağı ola bilər.
Sətir 10 ⟶ 15:
 
Amerika səhralarında ən çox rast gəlinən bitki [[kaktus]]dur.
 
== Azərbaycanda vəziyyət ==
Azərbaycan Respublikası üçün səhralar xarakterik deyil. Burada səhraya yaxın landşaft fraqmentləri [[Abşeron yarımadası]]nda, Kür-Araz ovalığında, [[Naxçıvan]]-nın Araz boyu ərazisində təsadüf edilir.
 
== Həmçinin bax ==
* [[Barxan]]
 
== Mənbə ==
<references/>
 
{{Təbii zonalar}}
 
[[Şəkil:Libyen-sandwueste1.jpg|thumb|250px|right|Böyük səhra]]
 
 
{{Ar|چول}}