Niaqara şəlaləsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
İrada (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 6:
[[Şəkil:NiagaraFallsAndMaidOfTheMistShip.jpg|thumb|250px|right|kanada tərəfdən şəlalənin görünüşü]]
[[Şəkil:Niagara American Falls.jpg|thumb|250px|right|kanada sahilindən şəlalənin görünüşü]]
Niaqara şəlaləsi ingilis dilində Niagara falls adlanır. Niaqara çayı üzərində üç şəlalə yerləşir və Amerika ştatı olan Nyu – Yorku Kanada əyaləti olan Ontariodan ayırır. Niaqara şəlaləsi “Nal”"Nal" adlanır, ingilis dilində isə “Horseshoe"Horseshoe Falls”Falls" kimi tərcüm edilir. Bəzi hallarda isKanada şəlaləsi adlanır (Canadian Falls). Amerikan şəlaləsi (American Falls) və “Duvaq”"Duvaq" şəlaləsi (Bridal Veil Falls) kimi də qeyd edirlər. Lakin suyun töküldüyü hissə hündürdür, ancaq böyük deyil. Şəlalələr isə çox genişdir və Niaqara şəlaləsinin suyu buradan asanlıqla keçir. Həmçinin şəlalə Şimali Amerikada ən güclü hesab olunur.
 
Şəlalənin hündürlüyü 53 metr təşkil edir. Amerikan şəlaləsinin su tökülən hissəsini daş qalaqları əhatə etdiyinə görə hündürdür, lakin onun yüksəkliyi 21 metrdir. Amerikan şəlaləsinin enliliyi 323 metrdir, “Nal”"Nal" şəlaləsinin enliliyi isə 792 metr hesablanmışdır. Tökülən suyun ümumi həcmi isə 5720 м³/san sayılır.
 
Buranın gözəlliyi dünyanın bütün yerlərindən çoxsaylı turistlərin axın etməsinə səbəb olur və şəhərin çiçəklənməsində mühüm yer tutur. Niaqara şəlaləsinin sahilində Nyu – York ştatı, ABŞ və Niaqara – Fols yerləşir. Həmçinin Kanadanın əyaləti sayılan Ontario da bura daxildir.
 
Şəlalənin ən gözəl xarici görkəmə malik olan ərazisi isə Kanadanın sahillərinə düşür. Niaqaranın bir neçə yüz metrlik aşağı templə axan ərazisində şəlalənin üzərindən “Göy"Göy qurşağı körpüsü”körpüsü" salınmışdır. Bu körpü iki dövlət arasında asan avtomobil nəqliyyatı və piyada keçidi üçün nəzərdə tutulmuşdur.
 
Şəlalənin altında su elektrik stansiyası tikilmişdir və hazırda bura 4,4 GVatt gücündə elektrik enerjisi hasil edir.
 
Sətir 21 ⟶ 22:
Niaqarada yaranan eroziyalar sonradan yenə müşahidə edilməyə başlandı və ensiz, uzanmış vəziyyətdə olan torpağın yuyulmasında mühüm rol oynadı. Aerokosmik şəkillər şəlalənin yuxarı hissəsində üç ədəd dağlıq zonanın olması, həmçinin vaxtı ilə baş verən hadisələr nəticəsində üç yüksəkliyin də divarlarının dərəyə bənzəməsini əks etdirmişdir. Bunun tərkibi çox bərk, möhkəm olan əhəngdaşı, dolomitdən ibarətdir. Onun düz qarşısında digər üç yamac yerləşir və onlar da erkən silur dövrünün nümunələri sayılır. Həmçinin çox zərif, yumşaq və yüngüldür. Tərkibi əsasən gildən olan lay – lay süxurdur, lakin burada topa – topa əhəng daşına da rast gəlmək mümkündür. Həmçinin bəzi hissələrində daşlaşma və bərkimə proseslərini də müşahidə etmək olar. Əgər bu qatlar asanlıqla ayrılırsa, deməli çay bu qatları ayıraraq şələni əmələ gətirmişdir.
 
== HəçşininHəmçinin bax ==
{{commonscat|Niagara Falls}}
 
Sətir 31 ⟶ 32:
* [http://www.exn.ca/searchresults/v14007dp.asp Discovery Channel Canada ] See a video about the change in windflow over the Falls.
* [http://www.cbc.ca/health/story/2006/07/21/niagara-falls.html CBC Television ] Watch a news clip regarding the dispute over Niagara Falls mist.
 
[[Kateqoriya:ABŞ şəlalələri]]
[[Kateqoriya:Kanada şəlalələri]]