Zəngilər: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 4:
 
Adları qədim mənbələrdə ''“sanqi”'' şəklində qeyd edilmiş zəngilər əsasən [[Qərbi Azərbaycan]]da [[İrəvan mahalı]] ərazisində yaşamışlar. [[Zəngibasar]] bölgə adının ortaya çıxmasına səbəb olan [[Zəngi çayı]] da vaxtilə öz adını yaxasında məskunlaşmış zəngi boyundan almışdır. Zəngilər təkcə [[Ağrı]] vadisində deyil, həm də Zəngi ([[Zəngəzur]]) bölgəsində yaşamışlar. Ümumiyətlə, İrəvan mahalının digər qədim tayfaları kimi, zəngi boyları da sonralar geniş ərazilərə yayılmışdır. Belə ki, Quzey Azərbaycanda Zəngilan və [[Sanqaçal]] toponimlərində də izini qoymuş zəngilər bir zamanlar Türküstan çöllərinə qədər köç etmişlər. Böyük [[Qazaxlar|qazax]] mütəfəkkiri [[Çokan Valixanov]] [[Qırğızlar|qırğız]] mifologiyasında ilxını qoruyan haminin Kambar-Ata, qaramal hamisinin isə Zəngi-Ata adlanmasını qeyd edir <ref>Чокан Валиханов. Избранные произведения. M. 1986, səh 260</ref>.
 
Səlcuqlu əmirlərdən [[Mosul]] hakimi İmad əd-din Zəngi ibn Sonkur ilə başlanan ([[1127]]) zəngi soyunun hökmranlığı [[Mosul bəyliyi]]ndə Mahmudun ölümü ([[1222]]) ilə bitdi. Lakin zəngi soyu təkcə Mosulda deyil, [[Hələb]] və [[Dəməşq]] bəyliklərində də hakimiyətdə idi. Bu isə onu göstərir ki, Ak-Sonqurun oğlu Zənginin mənsub olduğu zəngi soyu əhali arasında geniş dayağı olan tirələrdən imiş.
 
Prof. F. Cəlilov qeyd edir ki, [[Zəncan]] şəhərinin adı da sanqi//zəngi boyu ilə bağlıdır. <ref>F. Cəlilov – Azər xalqı, II nəşri, Bakı, 2006, səh 68</ref> [[Azərbaycan]] bölgələrindən [[1403]] – cü ildə keçən Klavixo elçi heyətinin [[Miyanə]] yolunda dincəldiyi Sanqa şəhəri haqqında yazır: ''«Bu şəhər tamamilə boş idi, lakin deyirlər ki, bu əvvəllər [[Azərbaycan (tarixi ərazi)|Azərbaycan]]ın ən iri şəhəri imiş»'' <ref>Путешественники об Азербайджане. I т., Б. 1961, səh 56</ref>.
 
== Şecereleri ==