Poçt markası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Poçt Markaları adı dəyişdirildi. Yeni adı: Poçt markası: daha dəqiq |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
[[Şəkil:Stamp of Azerbaijan 848-855.jpg|thumb|350px]]
'''Poçt markası''' — [[poçt]] ödəniş nişanı
'''Markanın''' yaranması və onun [[poçt]] ödəniş nişanı kimi istifadəsinin tarixi barədə müxtəlif fikirlər dolaşmaqdadır. Bəzi mütəxəssislər poçt markasının avstriyalı [[Lourens Kaşmir]], bəziləri isə ingilis [[Ceyms Çalmers]] tərəfindən yaradıldığını iddia edirlər. Lakin bir sıra faktlar onu göstərir ki, poçt markası məhz [[Roumend Hill]]in öz layihəsini təcrübədən keçirdikdən sonra [[İngiltərə]]də yaranıb. Belə ki, 1837-ci ildə R.Hill [[London]]da "''Poçt idarəsinin (müəssisəsinin) reformu, onun əhəmiyyəti və həyata keçirilməsi''" adlı layihəni dərc etmişdir. O, ölkə üzrə poçtu vahid şəkilə salmağı - [[məktub]]un üzərinə poçt markası və [[möhür]] vurularaq yola salınması layihəsini xüsusi qeyd etmişdir. Qeyd edək ki, reformda parlament üzvlərinin və saray əhlinin poçtdan [[pul]]suz istifadəsinin ləğv olunması da təklif olunmuşdur. R.Hill bu bəndə görə öz reformunun həyata keçirilməsi uğrunda mübarizəsini 3 ildən artıq davam etdirmiş və nəhayət istəyinə nail olmuşdur. ▼
▲
Beləliklə, 1840-cı il mayın 6-da ilk dəfə olaraq üzərinə pul şəkli ( 1 [[penni]]) təsvir olunmuş poçt markası rəsmi şəkildə İngiltərədə məktubların üzərinə vurulmaqla poçt ödəniş nişanı kimi istifadə edilməyə başlamışdır. Bununla da demək olar ki, Roumend Hill poçt markasının "atası" kimi tarixə düşmüşdür. Onu İngiltərədə "mister [[poçtalyon]]" adlandırırlar.
Sətir 12 ⟶ 14:
İlk dəfə marka yığmaq [[tembrofliya]] və ya [[tembrologiya]] ([[Fransız dili]]ndən tərcümədə ''tembr'' - poçt markası deməkdir) adlandırılmışdır. Sonradan marka yığmaq [[markamaniya]] adlandırılmışdır. 1864-cü ildə fransalı [[Jorj Erena]] marka yığmağı [[filateliya]] adlandırmışdır.
[[1899]]-cu ildə bütün dünyada [[filatelist]]lərin sayı 1 milyona yaxın olmuşdur. On il sonra isə İngiltərənin "''Ştamp Adventiser''" jurnalının yazdığına görə marka yığanların sayı daha 500 min nəfər artmışdır. [[Birinci dünya müharibəsi]]ndən sonra isə marka yığanların sayı 2,3 milyon, 1940-cı ildə 7,5 milyon, 1967-ci ildə "''[[İtaliya]] filateliyası''" jurnalının yazdığına görə isə marka yığanların sayı 18 milyon nəfərə çatmışdır.
Hal-hazırda aparılmış araşdırmalara görə marka yığanların sayı 100 milyon nəfərə yaxındır.
Sətir 22 ⟶ 24:
[[Azərbaycan]]da [[Aslan Vəzizadə]], [[Rüfət Ələkbərov]] məşhur marka kolleksionerləri olublar. Hal-hazırda [[Riyad Ələkbərov]], [[Rövşən Əhmədov]], [[Rauf Musayev]], [[Nazim Axundov]] marka kolleksiyası zəngin olan filatelistərimizdir.
[[1926]]-cı ildə [[Beynəlxalq Filateliya Federasiyası]] təsis olunmuşdur. Azərbaycanda ilk filatelistlər dərnəyi 1957-ci ildə yaradılmış, 1958-ci ildə isə [[Bakı]] şəhər kolleksiyaçılar cəmiyyətinə çevrilmişdir.1966-cı ildə [[Ümumittifaq filatelistlər cəmiyyəti]]nin Bakı şöbəsi kimi yenidən təşkil olunmuşdur.
[[1937]]-ci ildə [[Stalin]] [[Çkalov]] adlı təyyarəçi ilə Ruzveltə məktub göndərir. [[Təyyarə]] o dövr üçün çox uzaq olan [[Moskva]]dan [[San-Fransisko]]yadək olan bir məsafə qət etməli idi. Təyyarə sağ-salamat mənzil başına yetişir. Onun şərəfinə üzərinə Çkalovun şəkli təsvir edilmiş San-Fransisko-Moskva marşrutu göstərilən məhdud sayda marka buraxılmışdır.
Azərbaycanda ilk marka [[Azərbaycan Demokratik Respublikası]]nın yaranması münasibətilə 1919-cu ilin oktyabrında çap olunmuşdur. Həmin markanın üzərində əlində üçrəngli [[bayraq]] olan [[əsgər]] təsvir olunmuşdur.
Sətir 32 ⟶ 34:
:Kataloqun birinci bölməsi ADR-in poçt markalarının emissiyaları dövrünü-1919-cu ilin oktyabr ayından 1920-ci ilin aprel ayınadək olan dövrü əhatə edir. Bu dövr 4 bədii rəqəmlə işlənmiş 10 bədii marka ilə təmsil olunur. Markaların üzərində insan əməyindən və fəaliyyətindən bəhs edən süjetlər, memarlıq abidələri təsvir olunmuşdur.
Kataloqun ikinci bölməsi [[Azərbaycan SSR]]-nin poçt markalarının [[1920]]-ci ilin dekabrından [[1923]]-cü ilin sentyabr ayınadək olan dövrünü əhatə edir. Bu dövrün emissiyaları aşağıdakı markalarla təmsil olunur:
:Azərbaycan Demokratik Respublikasının [[1919]]-cu ildə buraxılan və xalqın sosial fəaliyyətindən süjetləri, xalq təsərrüfatı obyektlərini və tarixi abidələri əks etdirən ilk bədii poçt markalarının 10 nominalda təkrar buraxılışı. Kataloqun ikinci bölməsində 27 əsas poçt markasının və 131 ədəd tarifli şərti və rəqəmli yeni nominalların təsviri verilmişdir. [[15 sentyabr]] [[1923]]-cü ildən 1992-ci ilədək olan dövrdə poçt markaları buraxılışının əvvəl [[ZSFSR]], sonra isə [[SSRİ]]-nin poçt müəssisələri tərəfindən həyata keçirilməsi ilə əlaqədar həmin markalar bu kataloqa düşməmişdir. Ümumi ardıcıllığın pozulmaması üçün (1919-1923 illərin poçt markaları 1-dən 158-dək) yeni kataloqda markaların nömrə ardıcıllığı 159-dan başlayır. ▼
▲:Azərbaycan Demokratik Respublikasının 1919-cu ildə buraxılan və xalqın sosial fəaliyyətindən süjetləri, xalq təsərrüfatı obyektlərini və tarixi abidələri əks etdirən ilk bədii poçt markalarının 10 nominalda təkrar buraxılışı. Kataloqun ikinci bölməsində 27 əsas poçt markasının və 131 ədəd tarifli şərti və rəqəmli yeni nominalların təsviri verilmişdir. 15 sentyabr 1923-cü ildən 1992-ci ilədək olan dövrdə poçt markaları buraxılışının əvvəl [[ZSFSR]], sonra isə [[SSRİ]]-nin poçt müəssisələri tərəfindən həyata keçirilməsi ilə əlaqədar həmin markalar bu kataloqa düşməmişdir. Ümumi ardıcıllığın pozulmaması üçün (1919-1923 illərin poçt markaları 1-dən 158-dək) yeni kataloqda markaların nömrə ardıcıllığı 159-dan başlayır.
Kataloqun üçüncü bölməsi 1992-ci ildən başlayır.
Sətir 47 ⟶ 48:
== Mənbə ==
* [http://rabitadunyasi.info.az/rd/26052004/dim.asp?id=582 Markanın yaranma tarixi]
* [http://albumdeestampillas.blogspot.com ألبوم طوابع ]
| |||