Qriqorian təqvimi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k r2.5.2) (Bot redaktəsi əlavə edilir: or:ଗ୍ରେଗୋରିଯନ ପାତ୍ରୋ
k Bot redaktəsi əlavə edilir: zh-classical:格里曆; cosmetic changes
Sətir 5:
Yeni il [[yanvar]]ın 1-dən başlayır.
 
# [[Yanvar]] — 31 gün
# [[Fevral]] — 28 yaxud 29<ref>Nömrəsi iki sıfırla qurtaran illər istisna olmaqla, [[4 oktyabr]] [[1582]] tarixdən sonrakı hər hansı ilin nömrəsi 4-ə qalıqsız bölünərsə, həmin ildə fevral ayı 29 gündən ibarət olur. Göstərilən tarixdən sonrakı nömrəsi iki sıfırla qurtaran illərdə isə, ilnin nömrəsi 400-ə qalıqsız bölündükdə həmin ildə fefral ayı 29 gündən ibarət olur. Məsələn, 1900, 1800, 1700-cü illərdə fevral ayı 28, 1600 və 2000-ci illərdə isə fevral aya 29 gündür. Hal-hazırda və bütün [[XX əsr]]də Qriqori təqviminin Yuli təqvimidən fərqi - 13 gündürsə, [[XIX əsr]]də - 12 gün, [[XVIII əsr]]də - 11 gün, XVII və XVI əsrlərdə isə - 10 gün olub! Başqa sözlə, [[Oktyabr inqilabı|Böyük Oktyabr Sosialist İnqilabı]] Yuli təqvimi ilə 25 noyabrda vaqe olub, bu tarixi Qriqorian təqviminə çevirmək üçün 25 noyabrın üstünə 13 gəlmək lazımdır ( =[[7 noyabr]]). Əgər həmin hadisə [[XX əsr]]də yox, [[XIX əsr]]də baş versə idi 12 gün, [[XVIII əsr]]də baş vesə idi 11 gün əlavə etməli idik). Qriqori təqvimi ilə Yuli təqviminin də fərqi elə bundan ibarətdir. Yəni, Yuli təqvimində 4 ildən bir fevral ayı 29 gün olur. Qriqori təqvimində də belədir, amma nömrəsi iki sıfırla qurtaran illər 400-ə bölünmürsə həmin illərdə fevral ayı 29 gün olmur.</ref>
# [[Mart]] — 31 [[gün]]
# [[Aprel]] — 30 [[gün]]
# [[May]] — 31 [[gün]]
# [[İyun]] — 30 [[gün]]
# [[İyul]] — 31 [[gün]]
# [[Avqust]] — 31 [[gün]]
# [[Sentyabr]] — 30 [[gün]]
# [[Oktyabr]] — 31 [[gün]]
# [[Noyabr]] — 30 [[gün]]
# [[Dekabr]] — 31 [[gün]]
 
== Qriqori təqviminə hansı ölkələrdə rəsmən, nə vaxt keçiblər? ==
Sətir 47:
|align="right"|12 yanvar 1584 ||align="right"|23 yanvar 1584 ||[[Sileziya]]
|-
|colspan="2" align="right"|1584 || [[Şimali Reyn-Vestfaliya | Vestfaliya]], Amerikadakı ispan koloniyası
|-
|align="right"|21 oktyabr 1587 ||align="right"|1 noyabr 1587 ||[[Macarıstan]]
Sətir 77:
|align="right"|31 mart 1916 ||align="right"|14 aprel 1916 ||[[Bolqarıstan]]
|-
|align="right"|31 yanvar 1918 ||align="right"|14 fevral 1918 ||Sovet [[ Rusiya]]sı, [[Estoniya]]
|-
|align="right"|1 fevral 1918 ||align="right"|15 fevral 1918 ||[[Latviya]], [[Litva]] (əslində, 1915-ci il alman işğalı zamanından)
Sətir 95:
== Qriqori təqvimi nəyə görə yaradıldı ==
 
Yuli təvimi hər 400 ildə təxminən 3 gün qabağa qaçırdı. Məsələn, əgər eranın başlanğıcında - [[İsa peyğəmbər |İusus XristosXristosun]]un doğulduğu illərdə gecə-gündüz bərabərliyi (başqa sözlə, [[Novruz bayramı]]) martın 23-nə düşübsə, [[1600]]-cü ildə martın 11-nə təsadüf etməli idi (23-((1600:400)Х3)). Ona görə də Papa Qriqori təqvimində islahat etməyə məcbur oldu və [[4 oktyabr]] [[1582]]-ci il tarixdən sonra [[İspaniya]], [[İtaliya]], [[Portuqaliya]], [[Reç Pospolitiya]] ([[Büyük Litva knyazlığı]] və [[Polşa]] tərkibində federativ dövlət) ərazisində elan edildi ki, heç də oktyabrın 5-i yox, əslində [[15 oktyabr]]dır! Lakin provoslav məzhəbli xristianlar Papa Qriqorinin islahatını dərhal tanımadılar. Məsələn, Rusiya 1918-ci ilə qədər Qriqori təqviminə keçmədi və yalnız göstərilən ildə, Leninin dekreti ilə [[31 yanvar]] [[1918]]-ci il tarixdə Rusiyada elan edildi ki, bəs sabah heç də fevralın 1-i yox, əslində fevralın 13-üdür! Azərbaycanda isə hələ məlum deyil, Qriqori təqviminə nə vaxt keçilib, [[Azərbaycan Demokratik Respublikası]] 1918-ci ildə Sovet Rusiyasının tərkibində olmadığı üçün, aydındır ki, Leninin dekretinin də buraya aidiyyəti olmamalı idi. Üstəlik, Türkiyə də Qruqori təqviminə o vaxt hələ keçməmişdir...
 
== İstinadlar ==
Sətir 231:
[[yo:Kàlẹ́ndà Gregory]]
[[zh:公历]]
[[zh-classical:格里曆]]
[[zh-min-nan:Gregorius Le̍k-hoat]]
[[zh-yue:公曆]]