Qırtlaq: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{İnfoqutu Anatomiya
| Ad = Qırtlaq
| Latın = Larynx
| Yunan =
Sətir 24:
| DorlandsID =
}}
'''Qırtlaq''' ({{lang-la|larynx}}) tənəffüs apparatı orqanı ya üzvü. Qırtlaq qığırdaqlardan təşkil olunub, boyunda yerləşmişdir və yuxarıda [[udlaq]] vasitəsilə burun və ağız boşluqları ilə birləşir. Qırtlağın ardını [[nəfəs borusu]] təşkil edir. Amfibiyalarda qırtlaq iki yan qığırdaqlardan əmələ gəlmişdir; quyruqlularda ({{lang-la|urodela}}) qırtlaq yan qığırdaqlardan başqa üzüyəbənzər qığırdaqdan da inkişaf edir, ancaq bu qığırdaq açıq olur. Quyruqsuzlarda ({{lang-la|anura}}) üzüyəbənzər qığırdaq əksinə bitişmiş olur. Qırtlaq əzələləri isə qəlsəmə əzələlərindən inkişaf etmişdir. Quşların qırtlağı sürünənlərin qırtlağından artıq inkişaf etməyib rubiment halında qalır, səs telləri olmur və qırtlaq əzələləri reduksiya edir. Bunun əvəzində quşlarda "oxuma qırtlağı" - {{lang-la|syrinx}} inkişaf edir. Bu nəfəs borusunun aşağı ucunun genişlənməsindən əmələ gəlmişdir; burada xüsusi səs zarları və əzələləri diferensasiya edir.
Məməlilərin qırtlağında {{lang-la|cartilagines laterales}} derivatlarından başqa qalxanabənzər qığırdaq və qırtlaq qapağı qığırdağı inkişaf edir. Bu qığırdaqlar ancaq məməlilərə xas olub, özləri də qəlsəmə qövslərindən inkişaf etmişdir. Qalxanabənzər qığırdaq inkişaf etməklə bərabər səs telləri və əzələləri diferensasiya etməyə başlayır; beləliklə ali məməlilərdə və insanda səs alətini təşkil edən üzv əmələ gəlir.
[[ar:حنجرة]]
[[arc:ܓܓܪܬܐ]]
| |||