05:45, 28 may 2011 tarixindəki versiya redaktə Sefer azeri (müzakirə \| töhfələr) Avtopatrullar, Təcrübəli istifadəçilər, Səhifə addəyişdiriciləri, Yükləyicilər 57.961 redaktə Redaktənin izahı yoxdur ← Əvvəlki redaktə		05:48, 28 may 2011 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Sefer azeri (müzakirə \| töhfələr) Avtopatrullar, Təcrübəli istifadəçilər, Səhifə addəyişdiriciləri, Yükləyicilər 57.961 redaktə Redaktənin izahı yoxdur Sonrakı redaktə →
Sətir 6: Şirvanşahlar haqqında dürüst məlumata IX-X əsrlər ərəb müəlliflərində rast gəlinir. Şirvanşahların hakimiyyətinin ilk dövrünə dair ətraflı məlumatı ayrı-ayrı parçaları [[Münəccimbaşı]]nın (XVII əsr) əsərində gəlib çatmış "Tarix-i əl-Bab"dan öyrənilir.<ref name="Sara07"/> V. F.Minorski "Şirvan və Dərbəndin tarixi"nin ingiliscə mətnində dörd Şirvanşah sülaləsi ayırd edir; l.Sasanilərin dağ keçidlərini mühafızə üçün təyin etdikləri qədim [[Şirvanşahlar]]; 2 [[Məzyədilər]]; 3.[[Kəsranilər]]; 4.[[Dərbəndilər]]. Həmin əsərin rusca nəşrində V.F.Minorski göstərir ki, əvvəlki baxışlarına rəğmən Məzyədilərlə Şirvanşahların üçüncü sülaləsi arasında genealoji qırıqlıq görmür. ''"...Lakin görünür ki, Fəribürzdən sonrakı qarmaqarışıq səlcuq basqınları zamanı Məzyədilərin tarixi yolunu dumanlandıran hökmdarsızlıq dövrü olmuşdur..."'' <ref>Zotenberq, s.176, ing. mətni, s.404-405</ref> [[İbn Xordadbeh]] [[Azərbaycan]]da <ref>İbn Xordadbeh, s.13-14</ref> Şiriyanşahın (variantı: Şiran) adını çəkir. Ölkənin şimal sərhədlərini köçəri türk tayfalarının hücumlarından qorumaq üçün yerli hökmdarlardan vassal mülklərinin təşkilini və xüsusilə Xəzəryanı vilayətlərdən köçürülmüş təbəələrin çoxlu məskənlərinin salınmasını Sasani hökmdarı [[I Xosrov Ənuşirəvan]]ın adı ilə bağlayırlar. Ərəb tarixçiləri Şah titulu bağışlanmış hakimlər sırasında Təbərsaran şah, Xursan Şah, Vardan şah, Vaxrarzan şah və Şərvan şahın adlarını çəkirlər. <ref>Ə1-Məsudi. Mürüc... s.192 əl-Bəlazuri, s.7, ərəb mətni, s.5</ref> IX əsr ərəb müəllifi əl-Bəlazuri xəbər verir ki, Xosrov Ənuşirəvan hökmdarlar seçdi və onları ayrı-ayrı vilayətlərə şahlığa təyin etdi. ''"[[Qafqaz dağları\|Qabh dağının]] xaqanı, yəni, Sərir ölkəsinin (taxtının) sahibi (Sahib əs-Sərir) Vəxrarzan şah (Vərazan şah) həmçinin Təbərsəran şahı Filan şah Curcanşah (Xursanşah) titullu Ləkz şahı, hal-hazırda mövcurd olmayan [[Məsqət]] hökmdarlığının şahı, Liranşah titullu Liran şahı və Şirvanşah adlanan Şirvan şahı onların arasında idi. O, Buxxa (ehtimal ki, [[Türyançay]] və [[Əlciançay]] çayları arasında yerləşən Bərx nəzərdə tutulur<ref name="Sara07"/>) və Zirihgəranın hakimlərini təyin etdi. Qabh dağı ölkələrinin şahlarını təyin edərək, onlarla sülh bağlayaraq, üzərlərinə vergilər qoydu"''. <ref>Əl-Bəlazuri, s.7, ərəb mətni, s.5</ref> == İstinadlar ==

Şirvanşah: Redaktələr arasındakı fərq