Astiaq: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
CekPotBot (müzakirə | töhfələr)
k Texniki duzelis
CekPotBot (müzakirə | töhfələr)
k Tex./d
Sətir 19:
|atası = [[Kiaksar]]
}}
'''Astiaq''' – ([[Herodot]]da Ἀστυάγης – Astiaqes, [[Ktesi]]də Astyigas, [[Diodor]]da Aspadas, [[Akkad dili|Akkad dilli mənbələrdə]] Ištumegu, [[Fars dili|fars dilli]] mənbələrdə Ištovigu) – [[Midiya]] dövlətinin e.ə. 585 – 550-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş sonuncu hökmdarı, [[Kiaksar]]ın oğlu. O, e.ə. 550-ci ildə [[farslar|fars]] şahzadəsi, nəvəsi olan [[II Kir]] tərəfindən devrilmiş və bununla da Midiya dövlətinin varlığına son qoyulmuşdur. Prof. Q. Qeybullayev Astiaqı ''“türklərin tarixində qara səhifə açmış”'' hökmdarlardan sayır.<ref>Q. Qeybullayev – Azərbaycan türklərinin təşəkkülü tarixindən, Bakı, Elm, 1994, səh 92</ref>
 
== Hakimiyyəti ==
Sətir 39:
Oğlan sağ-salamat on yaşına çatdıqda, maqlar bunu öyrənirlər. Astiaq [[maqlar]]ın məsləhəti ilə Kiri çobandan alaraq [[Anşan]]a, əsl valdeynlərinin yanına göndərir. Lakin Harpaq cəzadan qaça bilmir. Astiaq onun doğma oğlunu kəsdirərək, ətindən yemək hazırladır və qonaqlıqların birində onu [[Harpaq]]a yedirir.
 
Kir e.ə. 559-cu ildə hakimiyyətdə öz atasnı əvəz edir və e.ə. 553-cü ildə çoxdan Astiaqdan qisas almaq istəyən Harpaqın məsləhəti ilə babası [[Midiya]] hökmdarı Astiaqa qarşı üsyan qaldırır. Bu üsyan tarixə [[Fars qiyamı]] kimi daxil olmuşdur. [[Farslar]] və [[madaylar]] arasında gedən müharibənin üçüncü ilində, [[Pasarqad döyüşü]]ndə maday ordusu hökmdarın əmrlərinə tabe olmayaraq dağılır və beləliklə də [[madaylar|maday]] sülaləsi devrilir və [[Midiya]] dövlətinin varlığına son qoyulur. Kir Astiaqın hakimiyyətini əlindən alır və onu təhqir edir. Hər nə qədər Harpaq sonralar ona lağ etsə də, Astiaq ölümünə qədər sarayını tərk etmir və Kirlə birgə sarayda qalır.
 
Çox məşhur əfsanəyə görə Kirin süd anası fahişə bir qadın olmuşdur.<ref>The dog was sacred to Persians. cf. also the legend of Sargon, or the similar legend of Romulus and Remus, suckled by a she-wolf. ({{lang-la|Lupa}})</ref> Herodot qeyd edir ki, çoban Mitridat Astiaqın qullarndan biri – [[madaylar]] arasında fahişə fars qadın kimi tanınmış Spakoyla birgə yaşamışdır.<ref>Herodotus i.110, [[Justin]] (i.4) gives both the legend and Herodotus' rationalized version. cf. How and Well, i.110</ref>