Formula 1: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{ Formula 1
| ad = Formula-1
Sətir 9 ⟶ 8:
| son çempion = [[Sebastian Fettel]]
| ilk çempion komanda = [[Alfa Romeo]]
| son çempion komanda = [[
| web sayt = [http://www.formula1.com Formula1.Com]
}}
'''Formula-1''', həmçinin '''F1''' (rəsmi adı {{lang-en|FIA Formula One World Championship}}) — bir nəfərlik, açıq təkərli avtomobil yarışları üzrə dünya çempionatı. [[1950]]-ci ildən etibarən müntəzəm olaraq keçirilir. Rəsmi qəbul edilməsə də, bir çox hallarda Formula-1 sürücüləri pilot, avtomobillər isə bolid adlandırılırlar.
Hər il keçirilən Formula-1 yarışları mövsüm adlanır və ayrıca mərhələlərdən, qran-prilərdən ({{lang-fr|Grands Prix}}, tərc. ''böyük mükafat'') ibarət olur. İlin sonunda həm pilotlar, həm də komandalar arasında qaliblər müəyyən edilir. Pilotlar dünya çempionu adı, komandalar isə Konstruktorlar kuboku uğrunda yarışırlar.
Formula-1 yarışları xüsusi [[Formula-1 bolidləri|avtomobillərlə]] keçirilir. İlk yarışı [[1950]]-ci ildə [[Alfa Romeo]] komandası və onun italiyalı pilotu [[Cüzeppe Farina]] qazanmışdır. Son çempion isə [[Brawn GP]]-nin ingilis pilotu [[Censon Batton]] olmuşdur ([[2009]]). Ən çox çempion olan sürücü [[Ferrari]] komandasının əfsanəvi alman pilotu [[Mixael Şumaher]]dir (7 dəfə).▼
▲Formula-1 yarışları xüsusi [[Formula-1
== 2007-ci il mövsümü ==▼
[[Şəkil:Kimi_Raikkonen_2008.jpg|250px|right|thumbnail|2007-ci il dünya çempionatının qalibi [[Kimi Raykkonen]]]]▼
İlin əvvəlində [[Kimi Raikkonen]] [[Scuderia Marlboro Ferrari|Ferrari]]-yə, [[Fernando Alonso]] isə [[Vodafone McLaren Mercedes|McLaren]]-ə transfer oldular. [[GP2]]-dən isə [[Lyuis Hamilton]] [[McLaren]]-ə, [[Heykki Kovalaynen]] isə [[İNG Renault]] komandasına keçdilər. İlin ilk yarışını Ferrarinin yeni pilotu [[Kimi Raikkonen]] qazandı. Yeni Formula-1 ilə tanış olan [[Lyuis Hamilton]] 3-cü, Fernando Alonso isə 2-ci oldu. Mövsüm [[Lyuis Hamilton]]un böyük üstünlüyü ilə keçirdi. Sonuncu yarışa Hemilton 107, Alonso 103, Raikkonen isə 100 xal ilə girdilər. Sonuncu yarışda Kimi Raikkonen qalib gəldi, Hamilton 7-ci, Alonso isə 3-cü olduğuna görə Kimi 2007-ci il mövsümünü çempion olaraq tamamladı. Bu çempionluq ilə [[Kimi Raikkonen]] tarixə düşdü, çünki o çempionatın sonuna iki tur qalmış liderə 17 xal uduzurdu, nəticədə isə onu 1 xal qabaqladı...▼
==
[[Şəkil:Hamilton_2008_Singapore_GP_1.jpg|250px|right|thumbnail|2008-ci il dünya çempionatının qalibi [[Lyuis Hamilton]]]]▼
Mövsüm son illərdə olduğu kimi [[Avstraliya Qran Prisi]] ilə başlandı və ilk yarışda [[Lyuis Hamilton]] qalib gəlməklə, çempionluq iddiasını irəli sürdü. Amma sonrakı yarışları [[Kimi Raikkonen]] güclü keçirməklə keçən il qazandığı titulu müdafiə etmək iddiasında olduğunu göstərdi. Lakin F2008-in sonrakı modifikasiyaları Kimini titul uğrunda mübarizədən kənarda qoydu və mübarizə Lyuislə Ferrarinin digər pilotu [[Felipe Massa]] arasında getdi. Sonuncu yarışda braziliyalı sürücü qalib gəlib 15 saniyəlik çempionluq sevincini yaşasa da, yarışı 5-ci yerdə başa vuran [[Lyuis Hamilton]] tarixin ən gənc çempionu oldu.▼
Bu mövsümdə
== 2009-cu il mövsümü ==
[[Şəkil:Jenson_Button_2007.jpg|250px|right|thumbnail|2009-cu il dünya çempionatının qalibi [[Censon Batton]]]]
Bu ildən Formula-1 maşınlarının aerodinamikası ciddi dəyişikliklərə uğradı, yeni reqlamenti komandalar müxtəlif cür yozdular və ilk yarışlarda [[Honda]] komandasının sələfi olan [[Brawn GP]] komandası ciddi üstünlük qazandı, onun sürücüsü [[Censon Batton]] isə mövsümün ilk 7 yarışında 6 qələbə qazandı. Mövsümün ikinci yarısında digər komandalar texniki uğur qazansalar da Censonun əlindən titulu ala bilmədilər və ingilis pilot
==
▲[[Şəkil:Hamilton_2008_Singapore_GP_1.jpg|250px|right|thumbnail|2008-ci il dünya çempionatının qalibi [[
▲2010 Formula-1 mövsümü,Formula-1 tarixində təşkil olunan 61-ci mövsümüdür.Çempionata 12 komanda qatılmışdır. [[Red Bull-Renault]],mövsümün sondan bir öncəki yarışında ilk 2 yarışı qazanaraq ilk markalar çempionluğunu qazandı.Bu mövsüm çempionluq uğrunda mübarizə 5 pilot arasında keçsə də sonda [[Sebastyan Vettel]] Formula-1 tarixində ən gənc çempion olan pilot oldu.İkinci yer [[Fernando Alonso]],üçüncü yer isə [[Mark Vebber]] oldu.
▲Mövsüm son illərdə olduğu kimi [[Avstraliya Qran Prisi]] ilə başlandı və ilk yarışda [[
▲== 2007-ci il mövsümü ==
▲Bu mövsümdə təqvimdə 19 yarış yer almaqdadır.14 Martda Bəhreyn QP-si ilə başlayıb,14 noyabr Abu Dabi QP-si ilə sonlanmışdır.Son çempion [[Censon Batton]],[[McLaren]] komandasına keçmiş,son çempion komanda [[Brawn GP]],[[Mercedes-Benz]] tərəfindən satın alınaraq [[Mercedes Grand Prix]] adını almışdır.2010-cu ilin ən surpriz hadisəsi isə Formula-1 üzrə 7 qat dünya çempionu olan [[Mihael Şumaxerin]] [[Mercedes Grand Prix]] komandası ilə yenidən yarışlara dönməsi olmuşdur.Ayrıca,bu sezon [[Bridgestone-un]] F1-ə təkər hazırladığı son mövsüm olmuşdur.
▲[[Şəkil:Kimi_Raikkonen_2008.jpg|250px|right|thumbnail|2007-ci il dünya çempionatının qalibi [[Kimi Raykkonen]]]]
▲İlin əvvəlində [[Kimi Raikkonen]] [[Scuderia Marlboro Ferrari|Ferrari]]
== Xal sistemi ==
[[Şəkil:Michael_Schumacher_2010_Malaysia.jpg|250px|right|thumbnail|Əfsanəvi 7 qat dünya çempionu [[Mihael Şumaxer]]]]
2010-cu ildən etibarən Formula1-də yeni xal sistemi tətbiq olunur. İlk 8 pilotun xal qazandığı köhnə sistemdən fərqli olaraq, yeni sistemə görə ilk 10 yeri tutan pilotlar xal qazanırlar və 1-ci yerin sahibi ilə digər pilotlar arasındakı xal fərqi kəskin şəkildə artırılıb.
Ən çox xal toplayan pilot [[Mihael Şumaxer]]dir (1369).▼
{| class="wikitable"
|+ Xallar
| |||