Sibir yupikləri: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Kmoksy (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 22:
}}
 
'''Sibir yupikləri''' və ya '''Yuitlər''' ([[Sibir yupikcəsi|öz dilində]] olan adı: [[Alyaska]]da ''Yupiget'' ; Rusiyada ''Юпигыт'' <small>''cəm''</small>) — [[Sibir]]də [[Rusiya]] Federasiyasının [[Çukotka Muxtar Dairəsi]]ndə və [[Amerika Birləşmiş Ştatları|ABŞ]]-nının [[Alyaska]] ştatının [[St.Müqqədəs Lawrencelourens adası]]nda yaşayan [[Yupik xalqları|Yupik]] qolundanqoluna aid bir [[Eskimos]] xalqıdır.
 
St.Müqqədəs lourens Lawrence adasındakı Sibir yupikləri, Alyaskada mədəniqohumluq baxımından olaraq [[İnyupiklər]]eə ən yaxın xalqdır.<ref>http://www.alaskanative.net/en/main_nav/education/culture_alaska/inupiaq/</ref><ref>http://rtckids.fmhi.usf.edu/rtcconference/handouts/pdf/17/Session%2032/Anaruk.pdf </ref> Rusiyadakı Sibir yupikləri, [[çukçalar]]ın mədəni assimilyasiyasına məruz qalmış olub çukçalaşmışlardır. Sahil Çukçalarının da çukçalaşmış yupik olduqları təxmin edilməkdədir. Çukçalar ilə özlərini Yupik olaraq Çukçalardan ayrı dutanlar arasında tək fərq dildə görünür.<ref>[http://pandora.cii.wwu.edu/vajda/ea210/aleut.htm Edward J. Vajda, Siberian Yupik (Eskimo)]</ref><ref>[http://www.jstor.org/pss/40315946 V. P. Alekseyev (1979), ''The Genetic Structure of Asiatic Eskimos and Coastal Chukchis Compared to that of American Arctic populations''] , Arctic Anthropology XVI-1, 1979</ref>
 
Sibir yupiklərinin əhalisi 2000in üstündədir. 1980 və 1992-ci ildə edilən sayımlarda, Sibir yupiklərinin %95'inin [[Sibirya yupikcəsi]]ni danışa bildiyi görülmüşdür; lakin hal-hazırda bu nisbət daha aşağıdır. Sibir yupiklərinin ənənəvi inancı [[animizm]] və [[şamanizm]] olsa da 1887-ci ildən etibarən [[Xristianlıq]] da yayılmışdır. Xalqın ana dolanışıq qaynaqları isə ovçuluq və yığıcılıq ilə fil dişi oymacılığıdır.