Depressiya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k r2.6.4) (Bot redaktəsi əlavə edilir: ext:Depression
k r2.7.2) (Bot redaktəsi dəyişdirilir: mzn:اختلالات افسردگی; kosmetik dəyişmələr
Sətir 14:
}}
 
İndiki vaxtda hər keçən gün bir az daha sıx rast gəlməyə başladığımız bir narahatlıq olan '''Depressiya''' (ruhi çöküntü); ümumiyyətlə ətrafımızda meydana gələn hadisələrə bir reaksiya olaraq ortaya çıxar. [[Bazarertəsi]] səhərləri yaşadığımız keçici çətinliklərdən, dərin romantik itkinlərin yaşandığı və [[psixiatr]] müdaxiləsi tələb edən ağır hadisələrə qədər bir çox narahatlıq depressiya olaraq adlandırılar. Depressiya diaqnozu XBT-10 (Xəstəliklərin Beynəaxalq Təsnifatı - 10-cu buraxılış) diaqnostik kriterilərinə əsasən müəyyənləşdirilir. Depressiyanı təyin etmək üçün həmçinin özünüqiymətləndirmə [[Zanqın özünüqiymətləndirmə depressiya cədvəli| depressiya testləri ]] də istifadə edilir.
 
İnsanlar zaman zaman özlərini hüznlü və bədbəxt hiss edərlər. İşindən ayrılmaq, sevdiyini itirmək və ya müvəffəqiyyətli ola bilməmək hüznə gətirib çıxaran həyat hadisələrindəndir. Qısaca hüzn normal həyatın bir parçasıdır. Ancaq bu hüznlü vəziyyətin uzanması və səbəbsiz ortaya çıxması ruh sağlamlığı problemidir və depressiya olaraq təyin olunar. Depresiya [[duyğu]], [[düşüncə]] və davranışa təsir edər. Müalicə edilmədiyi təqdirdə aylar illər, bəzən də ömür boyu qala bilər.
Sətir 21:
 
Həyat boyunca hər 100 kişidən 10-nun və hər 100 qadından 20-nin depressiya keçirdiyi araşdırmalarla müəyyən olunmuşdur.
<br />
 
== Depressiyanın əlamətləri ==
Depressiya diaqnozu XBT-10 (Xəstəliklərin Beynəaxalq Təsnifatı - 10-cu buraxılış) diaqnostik kriterilərinə əsasən müəyyənləşdirilir. Depressiv pozuntu diaqnozunun qoyulması üçün depressiv simptomlar 2 həftədən az olmayan müddətdə qeyd olunmalıdır. İstisna hal kimi ağır depressiv epizodun kəskin başlanğıcı ola bilər ki, bu zaman müvafiq simptomların daha qısa müddət davam etməsinə baxmayaraq diaqnoz təyin edilə bilər.<br />
<br />
'''Depressiyanın əsas simptomlarına aiddir:'''<br />
• əhvali-ruhiyyənin enməsi (bütün gün ərzində və ya günün çox hissəsi ərzində);<br />
• marağın və zövq (həzz) alma hissinin itirilməsi;<br />
• fəallığın azalması və tez yorulma;<br />
'''Depressiyanın əlavə simptomlarına aiddir:'''<br />
• diqqəti cəmləşdirmək qabiliyyətinin enməsi;<br />
• özünüqiymətləndirmənin və özünə inamın enməsi;<br />
• qeyri-adekvat günahkarlıq və özünü kiçiltmə fikirləri;<br />
• gələcəyə bədbin və ümidsiz baxışlar;<br />
• özünəxəsarətə və ya suisidə yönəlmiş fikirlər və ya hərəkətlər;<br />
• yuxunun pozulması;<br />
• iştahanın azalması.<br />
<br />
'''Depressiv simptomların sayından və onların ifadə dərəcəsindən asılı olaraq ayırd edilir''':<br />
'''Yüngül dərəcəli depressiv epizod (F32.0)'''<br />
• 3 əsas simptomdan ən azı 2-si müşahidə olunmalıdır;<br />
• Bundan əlavə ən azı 2 əlavə simptom müşahidə olunmalıdır;<br />
• Müşahidə olunan simptomların heç biri əhəmiyyətli dərəcədə nəzərə çarpan olmamalıdır;<br />
'''Orta dərəcəli depressiv epizod (F32.1)'''<br />
• 3 əsas simptomdan ən azı 2-si müşahidə olunmalıdır;<br />
• Bundan əlavə ən azı 3 (əksər hallarda 4) əlavə simptom müşahidə olunmalıdır;<br />
• Müşahidə olunan simptomların bir neçəsi əhəmiyyətli dərəcədə nəzərə çarpa bilər (əgər simptomlar çoxdursa, bu, mütləq kriteri hesab olunmur).<br />
'''Ağır dərəcəli depressiv epizod (F32.2)'''<br />
• Hər 3 əsas simptom müşahidə olunmalıdır;<br />
• Bundan əlavə bir qismi ağır olmaqla 4 və ya daha çox əlavə simptom müşahidə edilir.<br />
<br />
 
== Depressiyanın müalicəsi ==
Depressiyanın iki əsas müalicə üsulu var: dərman müalicəsi və psixoterapiya.<br />
Depressiyanın müalicəsində istifadə olunan psixoterapiya metodlarına koqnitiv-biheyvioral psixoterapiya, interpersonal (şəxslərarası) psixoterapiya və psixodinamik psixoterapiya aiddir<ref>[http://www.mentalhealth.az/default.aspx?m=Article&id=24&l=1 Depressiya: əsas simptomlar, depressiya testi, onlayn konsultasiya, müalicə, psixoterapiya.]</ref>.
== Mənbə ==
[[Kateqoriya:Psixologiya]]
 
==Mənbə==
<references/>
 
== Xarici keçidlər ==
 
[http://www.mentalhealth.az/default.aspx?m=Test&id=4&l=1 Azərbaycan dilində online depressiya testi]<br />
[http://www.mentalhealth.az Mentalhealth.az - Psixi Sağlamlıq: Azərbaycanın məlumat-məsləhət saytı]<br />
[http://Odlarmed.com Odlarmed.com]<br />
[http://Psixologiya.tr.gg Psixologiya.tr.gg]<br />
[http://Psixologiya-oleandr.blogspot.com Psixologiya-oleandr.blogspot.com]<br />
[http://Psikoloji-psikiyatri.com Psikoloji-psikiyatri.com]<br />
[http://www.Psikolojidr.com Psikolojidr.com]<br />
 
[[Kateqoriya:Psixologiya]]
 
[[af:Kliniese depressie]]
Sətir 105:
[[lv:Depresija]]
[[ms:Kemurungan]]
[[mzn:اختلالات افسردگيافسردگی]]
[[nds-nl:Depressie (psychologie)]]
[[nl:Depressie (klinisch)]]