İtaliya: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 377:
==== Daxil olarkən tələblər ====
İtalyan universitetlərinə daxil olmaq üçün aşğıdakılar lazımdır: - orta təhsilin olması + bakalavra daxil olanlar üçün 1 və ya 2 il ali məktəblərdə təhsil almaq;- italyan dilinə sərbəst yiyələnmək haqqında testdən keçmək (başlanğıcdan irəliləyənə kimi 9 ballı şkalaya görə “6” səviyyə ); CILS - italyanca vahid imtahan. İmtahana qəbul olma vaxtı – iyun və dekabrdır. www.exams.ru/it/cils.html - saytdan imtahan haqqında məlumat əldə etmək olar;- göstərilən ixtisaslar üzrə universitetə qəbul olmaq üçün sentyabrın əvvəlində uyğun olan tibb, stomatologiya, əczaçılıq, memarlıq, hüquqşünaslıq, mühəndislik ixtisasları üzrə qəbul imtahanı vermək lazımdır;- sənədlərin verilməsi üçün yalnız bir italyan ali məktəbi seçmək olar. Qəbul imtahanının uğurla verildiyi halda 5 noyabrdan gec olmayaraq gəlmə sənədlərin qeydiyyat prosesi dayandırılır.
== Əhalisi ==
İtaliya əhalisi təxminən 58 milyondur. Etnik qruplar; italyanlar – 98%, almanlar, slovenlər, albanlar, yunanlar, fransızlar. Orta uzunömürlülük (1992-ci il üçün); kişilərdə - 74 yaş, qadınlarda – 81 yaş. Doğum səviyyəsi (hər 1000 nəfərə) – 2. Ölüm səviyyəsi (hər 1000 nəfərə) – 10.
== Mədəniyyəti ==
== İqlimi ==
Sətir 384 ⟶ 388:
== İqtisadiyyatı ==
{{Əsas|İtaliya İqtisadiyyatı }}
İtaliya öz iqtisadi inkişafına görə dünyanın aparıcı sənaye dövlətlərinin «böyük yeddiliyini» qapayır. Adambaşına ÜDM göstəricisi İtaliyada 39900 dollardır(nominal) Avropada iqtisadi cəhətdən dördüncü,dünyada isə 7-ci ən böyük ölkə İtaliyadır.Düünyada ilk 10 ən böyük məhsul ixracatçısından biri də İtaliyadır. Buraada həyat səviyyəsi hətta ABŞ,Almaniya və s. ölkələrdən də bəzi sahələrdə üstündür.Ən çox şərab ixrac edən,ən böyük turizm regionlarından olan,dünyada 4-cü ən böyük qızıl-valyuta ehtiyatı olan İtaliya Avropada 5-ci ən böyük avtomobil istehsalçısıdır.
İtaliya 300 min kvadrat kilometr ərazidə yerləşən iri dövlətdir və bu göstəriciyə görə Qərbi Avropada yalnız Fransadan, Ispaniyadan və Almaniyadan geri qalır. Italiya əhalisinin sayı 58 milyon nəfərdir. Onların 94%-i italyanlardır. Əslən Italiyadan olanların 20 milyondan çoxu xaricdə yaşayır (əsasən ABŞ-da, Fransada, AFR-də və Argentinada). Italiya faydalı qazıntı sarıdan kasıb dövlətlər sırasındadır. Ona görə də ölkə yanacaq idxalından, sənaye və kənd təsərrüfatı xammalının, meşə materiallarının idxalından kifayət qədər güclü asılılıqda qalır, emaledici sənaye isə əsasən idxal olunan xammalla işləyir. Italiyanın iqtisadi-coğrafi vəziyyəti – Aralıq dənizi hövzəsinin mərkəzi (Avropanın cənubu, Apennin yarımadası və ona bitişik olan adalar, bu adaların iriləri – Siciliya və Sardiniya) – hələ qədimdən Avropa ölkələri ilə, həmçinin Yaxın Şərq və Şimali Afrika ölkələri ilə xarici iqtisadi əlaqələrin inkişafına şərait yaradırdı. Bundan başqa, Şimal və Cənub arasında tarixən təşəkkül tapmış regional müxtəlifliklə şərtlənən italyan modelinin spesifikliyi ölkənin xarici əlaqələrinin inkişaf etdirilməsini və möhkəmləndirilməsini diktə edir.
Ikinci Dünya müharibəsindən sonra Italiya iqtisadiyyatı çox möhkəmləndi. Ölkə dünya bazarında bərqərar oldu və kök saldı. Kapitalın yığılma sürətinə görə Italiya yalnız Yaponiyadan geri qalırdı. Müharibədən sonrakı dövrdə Italiya ÜDM-in orta illik artım sürətinə və əmək məhsuldarlığına görə Qərbi Avropanın aparıcı ölkələri arasında ikinci (AFR-dən sonra), bütün Qərb dünyasında dördüncü idi. Bununla yanaşı, tarixi, siyasi və sosial xarakterli bir sıra səbəblər iqtisadi inkişaf prosesini səngidirdi. Ona görə də iqtisadiyyatın inkişaf dinamikası istehsalın yüksək inkişaf sürəti və iqtisadi enişlərin, staqnasiyaların növbələnməsi ilə xarakterizə olunurdu. XX əsrin axırıncı onilliyində və XXI əsrin əvvəlində ölkə üçün ÜDM-in kifayət qədər stabil inkişaf templəri xarakterikdir.
== Bayram və istirahət günləri ==
| |||