I Nikolay: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k r2.7.1) (Bot redaktəsi əlavə edilir: sk:Mikuláš I. (Rusko) |
|||
Sətir 40:
- I Nikolay isə Qara dəniz boğazında Rusiyanın ağalığına nail olunmasını istəyirdi.
Avropa dövlətlərindən İngiltərə Qara dəniz boğazında qüdrətli Rusiyadansa, zəif Türkiyənin olmasına üstünlük verirdi. Avstriya isə şərq böhranından Balkanlarda möhkəmlənmək üçün bir vasitə kimi istifidə etməyə çalışırdı. K.Marks yazırdı ki, «Avropa müharibə tufanlarından, siyasi sarsıntılardan qurtaran kimi, ənənəvi məsələ ilə qarşılaşır. Bu qurtarmaq bilməyən şərq məsələsidir».
I Nikolay Müqəddəs Ittifaqın meydana gəlməsindən sonra Avropada əminamanlığı qorumaq adı altında rus qoşunlarının bir neçə dəfə Avropada görünməsinə nail olmuşdu və Rusiyaya “Avropanın
Artıq XIX əsrin ortaları üçün I Nikolayda belə bir fikir yaranmışdı ki, Türkiyə «xəstə adam» timsalıdadır və tezliklə «öləcəkdir». Buna görə də, Türkiyə imperiyasının ərazisini bölüşdürmək və Qara dəniz planını reallaşdırmaq olar. Halbuki bu dövrdə beynəlxalq şərait kəskin şəkildə Rusiyanın əleyhinə idi.
Sətir 70:
[[1854]]-cü il yanvarın 29-da Fransanın hökumət orqanı olan «Monityer» qəzetində III Napoleonun I Nikolaya açıq məktubu dərc olundu. İlk dəfə idi ki, bir monarx digər monarxa mətbuat vasitəsi ilə açıq müraciət edirdi. Müraciətdə Sinop döyüşünün təkcə Türkiyənin yox, İngiltərə və Fransanın da ləyaqətini təhqir etdiyi göstərilirdi. Ancaq müraciətdə Türkiyə ətrafında baş verənlərin daha çox İngiltərə ilə bağlı olması öz əksini tapmışdı.
Bununla belə, III Napoleon tələb edirdi ki, nə qədər Rusiya Avropa ilə üz-üzə qalmayıb rus donanması Qara dənizdən çıxarılmalı, Türkiyəyə qeyd-şərt irəli sürülmədən danışıqlar başlamalıdır. III Napoleonun bəyanatına I Nikolayın Rusiya XİN-nin mətbuat orqanı olan “Jurnal De Sen-Peterburqda” cavab məktubu dərc olundu. Jurnalda dərc edilməklə yanaşı, I Nikolay cavab məktubunu rəsmi sənəd kimi Fransanın Rusiyadakı səfirinə də təqdim etdi.
Məktubda Sinop döyüşünün günahı I Nikolay tərəfindən həm Türkiyə, həm də İngiltərə və Fransa üzərinə qoyulurdu. Burada göstərilirdi ki, İngiltərə və Fransa diplomatiyasının təhriki ilə Türkiyə-Rusiya münasibətləri müharibə həddinə çatmışdır. Hər iki hökmdar məktubun sonuna “Siz əlahəzrətin yaxın dostu” kunu imza qoymuşdular.
== İstinadlar ==
| |||