Zəngilər: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k texniki düzəliş: -ci
k Dırnaq
Sətir 7:
Səlcuqlu əmirlərdən [[Mosul]] hakimi İmad əd-din Zəngi ibn Sonkur ilə başlanan ([[1127]]) zəngi soyunun hökmranlığı [[Mosul bəyliyi]]ndə Mahmudun ölümü ([[1222]]) ilə bitdi. Lakin zəngi soyu təkcə Mosulda deyil, [[Hələb]] və [[Dəməşq]] bəyliklərində də hakimiyətdə idi. Bu isə onu göstərir ki, Ak-Sonqurun oğlu Zənginin mənsub olduğu zəngi soyu əhali arasında geniş dayağı olan tirələrdən imiş.
 
Prof. F. Cəlilov qeyd edir ki, [[Zəncan]] şəhərinin adı da sanqi//zəngi boyu ilə bağlıdır. <ref>F. Cəlilov – Azər xalqı, II nəşri, Bakı, 2006, səh 68</ref> [[Azərbaycan]] bölgələrindən [[1403]] – cü ildə keçən Klavixo elçi heyətinin [[Miyanə]] yolunda dincəldiyi Sanqa şəhəri haqqında yazır: ''«"Bu şəhər tamamilə boş idi, lakin deyirlər ki, bu əvvəllər [[Azərbaycan (tarixi ərazi)|Azərbaycan]]ın ən iri şəhəri imiş»"'' <ref>Путешественники об Азербайджане. I т., Б. 1961, səh 56</ref>.
 
İrəvan mahalı birbaşa [[Assur]] hücumlarına məruz qalmadığı üçün yalnız bu mahalın güney periferiyaları barədə Asur mənbələrində məlumat vardır. [[Araz]]dan aşağı, [[Urmiya gölü|Urmu gölünün]] quzey sahilləri Asur qaynaqlarında ''Sanqibut'' ölkəsi adlanır. Qədim türk dilində but // bud «"tayfa»", «"boy»" anlamında işlənən sözdür və «"xalq»" anlamlı budun sözü də bu kökdən yaranmışdır. Həmin bölgədə, [[Maku]] şəhərinin güneyində axan indiki Zəngi-mar çayının adı məhz qədim sanqi//zəngi boylarının nişanəsidir. Asur qaynaqları Urmu gölündən aşağıda da zəngilərin yaşadığından xəbər verir. Buradakı Zəngi ölkəsinin adına ''Bit - Sanqi'' və ''Bit - Sanqibut'' şəklində rast gəlirik ki, bu da həmin adın asur dilindəki ev, yurd anlamında işlənən "bit" sözü ilə verilməsi, yəni asurca "sanqi (boyunun) yurdu" anlamında işlənməsidir. Bu bölgədən m.ö. VIII əsrdə asurların [[Suriya]]ya deportasiya etdikləri boylar içində sanqilli (zəngili) tayfa adı da e.ə. 738-ci ilə aid [[Tiqlatpalasar]] annalında qeyd olunmuşdur <ref>И.M.Дьяконов. История Mидии. M.-Л. 1956, səh 199</ref>.
 
== Hökmdar şəcərələri ==